Managen in crisistijd (4) met Karl Raats: ‘Nu moet je juist inside the box denken’
Hoe kom je nu als ondernemer door de crisis heen?
“Met alleen goed handen wassen en 1,5 meter afstand, ga je het als bedrijf niet redden. Er is veel meer nodig, maar vergeet niet: in slechte tijden komt het beste in onszelf naar boven. We moeten ons goed realiseren dat er geen leven is vóór of na corona, maar dat we in een tijdperk terecht komen mét corona. Het wordt niet meer zoals het was, dus blijf niet op je handen zitten in de hoop dat alles wel weer goed komt. Omarm de onvoorspelbaarheid en onzekerheid van deze situatie.”
Wat betekent dat dan concreet voor je bedrijfsvoering?
“Hoe ziet je bedrijf eruit in coronatijden mét uitgaande facturen. Dat moet nu steeds de centrale vraag zijn die je jezelf als ondernemer stelt. Deze crisis raakt fundamentele vragen: hoe pak ik dit aan, wat kan ik doen binnen de toegestane marges en hoe kan ik daarmee overleven en zelfs groeien?”
Bevrijd het lerend vermogen en talent en put er nieuwe ideeën uit
“Als ondernemer moet je juist nu gaan ontdekken wat er binnen de beperkte mogelijkheden en regelgeving juist wél kan. Thinking inside the box, zeg maar. Een goed voorbeeld vind ik de duikmaskers die door een bedrijf met een paar aanpassingen zijn omgetoverd tot maskers voor de gezondheidszorg. Het zijn nu levensreddende producten geworden. Het klinkt misschien raar, maar op die manier moet je nu ook naar je eigen mensen kijken. De meeste bedrijven hebben veel meer breinkracht in huis dan ze zelf beseffen. Bevrijd de talenten en het lerend vermogen van je mensen uit de kooi van hun normale functie, en put daar nieuwe inzichten en ideeën uit. Juist nu is er ruimte voor talentontwikkeling. In crisistijden blijkt zo hoe flexibel en vloeibaar een organisatie kan zijn. Iedereen staat op scherp en weet dat het geen brandoefening is. Als de nood aan de man is, ontstaan de meeste levens veranderende omwentelingen in een mensenleven of organisatie. Dit is zo’n moment, benut dat.”
Hoe kun je deze crisis dan zo goed mogelijk benutten voor je eigen organisatie?
“Juist de beperking biedt alle ruimte voor menselijk vernuft. Daarmee maak je nu en straks het verschil. In ‘normale’ tijden worden creativiteit en innovatiekracht nog te vaak behandeld als bijkomstigheden naast de waan van de dag, maar nu is het een noodzaak om door deze crisis heen te komen. Normaliter moet ik binnen organisaties flink inzetten op het durven aangaan van een wezenlijk creatief proces, maar dat is nu echt niet nodig: het is nu louter zaak om al die creatieve stuwkracht te kanaliseren richting de sterkere en betere versie van organisaties.”
Hope for the best, prepare for the worst
“Er is simpelweg geen wondermiddel voor deze crisis. Het vervelende is dat je hier als individuele ondernemer weinig aan kunt doen en het niet onder controle hebt, hoe alarmerend de situatie ook is. Als ondernemer moet je je daarom ook mentaal overeind zien te houden, omdat mensen binnen je organisatie een voorbeeld aan je nemen.”
Hoe kun je die voorbeeldrol voor je medewerkers dan het beste invullen?
“Laat zien dat je als ondernemer ook een mens bent met emotie. Dat is niet kleef, maar iets wezenlijks. Goed voor je medewerkers zorgen, lukt pas als je goed voor jezelf zorgt. Let erop dat je zelf stoom kunt afblazen bij iemand en je zorgen kunt delen. En verder: hope for the best, prepare for the worst. Ik denk dat het nieuwe normaal zich pas aandient als er een vaccin is gevonden, dus dat kan misschien nog wel een jaar of langer gaan duren. Wees daarop ingesteld, fysiek en mentaal.”
Wat doet u zelf om de crisis zo goed mogelijk door te komen?
“Ik vind mijn hele manier van werken en waarde creëren opnieuw uit. Dat vraagt een enorme inspanning en voortdurende scherpte. Om mijn geest helder te maken, ga ik elke dag hardlopen. En ik leg mezelf een vaste structuur op voor de dag, dat geeft houvast. Ik eet en slaap goed. Want juist in deze tijd van fysieke afstand, is dicht bij jezelf blijven cruciaal.”
MANAGEN IN CRISISTIJD
In deze serie komen onder meer nog aan bod: Winolt van Westrienen (branchekenner en bedrijfskundige) en Brenno de Winter (it-kenner). Eerder verschenen in deze serie ook interviews met grondlegger Omdenken Annemargreet Dwarshuis, accountants Arjan Endhoven en Johan Berkhouwer en met managementexpert Ben Tiggelaar.
