Beursanalyse: VW-kater maakt weg vrij voor belegger
Automotive vroeg aan de beursanalisten van het internationaal opererende Morningstar om een analyse te maken van de huidige situatie op de aandelenmarkten. Vandaag publiceren we het eerste deel met daarin aandacht voor Volkswagen.
De mondiale auto-industrie werd iets meer dan een jaar geleden opgeschrikt door het dieselschandaal bij Volkswagen. Het was de aanzet tot een onrustig jaar. Het schandaal raakte niet alleen Volkswagen, ook de rest van de auto-industrie kwam in een kwaad daglicht te staan. In de nasleep werd ook bijvoorbeeld Renault onderwerp van onderzoek naar manipulatie, vond de RDW verdachte uitstootwaarden en overweegt het terugroepacties op te leggen, en ging Mitsubishi bijna ten onder aan gesjoemel met verbruikscijfers. Tevens probeert de politiek zijn greep op de industrie te vergroten en de speelruimte van fabrikanten te verkleinen.
Beleggen in autofabrikanten was al niet voor de bange belegger. Automakers opereren in een markt met forse concurrentie, die kapitaalintensief is en een cyclische vraag kent. Daarbij komt nog dat ze een inwisselbaar product maken. Of het nu gaat om de top van de markt of het massasegment onderaan: autokopers kunnen het ene merk of model gemakkelijk inruilen voor het andere. Dit zijn geen pluspunten die het voor een belegger aantrekkelijk maken. Interessante ondernemingen om in te beleggen zijn bedrijven die een concurrentievoorsprong of concurrentievoordeel hebben die hun winstgevendheid beschermt (zoals de tabaksindustrie, waar vier spelers de markt verdelen). Ook hier onderscheiden autofabrikanten zich overwegend in negatieve zin. Als autoproducenten al een voorsprong op concurrenten hebben, dan is het slechts tijdelijk. Concurrenten lopen hun achterstand snel in door zich op het nieuwe type of technologie te storten. Autofabrikanten hebben over het algemeen dan ook geen concurrentievoordeel. Maar dieselgate (en beetje Brexit) maken beleggen in autofabrikant-aandelen interessanter.
Dieselgate kost 55 miljard euro
Een jaar na het uitbreken van het schandaal maakt Automotive de balans op: wie van de grote autofabrikanten heeft in de afgelopen twaalf maanden te lijden gehad en wie heeft er misschien juist geprofiteerd van dieselgate? Om te beginnen nemen we natuurlijk Volkswagen onder de loep. Het grootste probleem rond het Duitse concern is volgens Morningstar-analist Richard Hilgert momenteel de onzekerheid over de reikwijdte van het dieselschandaal. De eerste miljardenschikkingen liggen al te wachten. Er ligt voor 17 miljard euro aan claims op tafel, maar het is onduidelijk hoeveel daarvan daadwerkelijk betaald zullen moeten worden. Volgens Hilgert is de ‘fair value’ van de fabrikant, de koers die Morningstar zelf als reëel beschouwt, gedaald.
Het aandeel VW is aantrekkelijk, maar alleen voor beleggers die vertrouwen op een goede afloop van dieselgate.
Hilgert hanteert nu een fair value voor Volkswagen van 190 euro (2015: 230 euro) per aandeel en houdt daarbij rekening met een totale financiële impact van 55 miljard euro. Die omvat alles van claimrisico’s, tot reparatiekosten, tot overheidsboetes, tot dealervergoedingen en terugkoop van auto’s. Lees hier de analyse over middelgrote dealerholdings.
Puur operationeel gezien valt de schade mee voor het Duitse concern. De verkoopcijfers hebben niet echt te lijden onder de kwestie, blijkt uit de tweedekwartaalcijfers. Voor de gehele Volkswagen-groep stegen de verkopen in Europa met 6 procent. In China gingen ze zelfs met 14 procent omhoog. Alleen in Noord-Amerika daalden de verkopen, zij het slechts licht met 0,4 procent. Volkswagen worstelt al langer om voet aan de grond te krijgen in de Verenigde Staten. Het is er een relatief kleine speler. Om het volume op te krikken, was VW juist bezig om zijn dieseltechnologie in te zetten met een fikse campagne onder de noemer ‘Clean Diesel’. Die campagne kan de prullenbak in, en het sjoemelschandaal heeft VW’s imago in de VS voorlopig een flinke knauw gegeven, waardoor de volume-ambities nog verder buiten bereik zijn gekomen.
Ster erbij voor VW
Bij Morningstar heeft Volkswagen een ster erbij gekregen ten opzichte van vorig jaar omdat de koers de laatste twaalf maanden is gestegen. Na de duikeling als gevolg van het uitbreken van het schandaal, steeg het aandeel van rond de 100 naar 120 euro (augustus 2015: 179 euro). Dat is een stijging van 20 procent, en dat heeft gevolgen voor de sterrenrating. Volkswagen gaat van drie naar vier sterren (de Morningstar Rating, ofwel de sterren, zijn gebaseerd op historische koersprestaties ten opzichte van directe concurrenten. Dus als een aandeel het over een bepaalde periode goed heeft gedaan en/of beter dan de concurrent, stijgt het aantal sterren. Morningstar kijkt daarbij ook naar de algemene ontwikkelingen op de aandelenmarkten).
Het aandeel Volkswagen is op de huidige waardering een aantrekkelijk aanbod, maar alleen voor beleggers die het aandurven om de hoge onzekerheid rond de mogelijke negatieve financiële gevolgen op de koop toe te nemen. Dat durft lang niet iedereen, aangezien de actuele aandelenkoers omstreeks 117 euro noteert. Dieselgate maakt derhalve van Volkswagen weer een interessante belegging met kans op een enorm rendement.
Lees hier deel 2, met daarin aandacht voor de overige merken.
Deze analyse is geschreven met medewerking van Morningstar-redacteur Robert van den Oever.
