Thema marketing & retail | Profile’s nieuwe strategie heeft verdacht veel weg van de oude
In 1989 steken de bandenspecialisten Jaap Kossen, Martin van Wijk en Will Stoof de koppen bij elkaar om meer uit hun markt – en die in het nabije buitenland – te kunnen halen. Zij richten de Coöperatieve Vereniging Profile Tyrecenter Nederland op en trekken met dat concept al snel de aandacht van branchegenoten die wel wat zien in de combinatie van de schaalvoordelen van een samenwerkingsverband en de vrijheid van het zelfstandig ondernemerschap. In tien jaar tijd groeit de coöperatie naar 180 Nederlandse vestigingen, plus 40 in België en wordt het één van de bekendste bandenfitters van Nederland, naast Kwik-Fit en Euromaster. De ambitie is en blijft om verder te groeien, ook internationaal. Maar daarvoor moet de sterk op verkoop gerichte organisatie, met louter personen- en vrachtautobanden als product, meer te bieden hebben. Enter Luc van Bussel.
De snelle groei wekte denk ik weerstand bij een ‘mondige minderheid’ die Profile liever puur zag als hyperspecialist
Nieuw gezicht
Op 1 augustus 2000 treedt de van Center Parcs afkomstige ‘Vlaming met een Nederlands paspoort’ aan als algemeen directeur met als missie om een nieuwe fase voor Profile in te luiden. “Ik kreeg een beleidsplan voor m’n neus met als rode draad dat Profile een onafhankelijke, internationale franchiseorganisatie moest worden, met de bestaande ondernemers als aandeelhouders.” Profile moet een belangrijke Europese marktspeler worden in banden en onderhoud door het ontwikkelen van nieuwe product-marktcombinaties voor verschillende segmenten. Van Bussel besluit om voor het invullen van die product-marktcombinaties nieuwe formules neer te zetten of over te nemen, en daarbij denkt hij groot. Onder de nieuwe vlag The Alwaysbemobile Company groeit de franchiseorganisatie in de volgende tien jaar stevig, met naast bandenformule Profile Tyrecenter formules voor onderhoud, schadeherstel en ruiten in de portefeuille. Er wordt ingezet op snelle digitale groei, op e-commerce om de klant naar de vestigingen te lokken, waarvoor nauw wordt samengewerkt met verschillende softwarepartners. Van Bussel: “De automotive markt liep – en loopt nog – enorm achter op andere branches. Mijn langetermijnstrategie was om die markt te bedienen vanuit één serviceconcept, om de klanten volledig te ontzorgen, door samen te werken met specialisten in hun vak. Ik wilde uiteindelijk komen tot een compleet online servicecenter, een portal vergelijkbaar met wat Booking.com nu is in zijn markt. Voor elke auto een app, elke app een service. Eigenlijk kun je zeggen dat we ons ontwikkelden tot softwarebedrijf.”
Misschien was Luc van Bussel zijn tijd gewoon te ver vooruit
Summum
Per 1 januari 2012 worden alle activiteiten in de B2B- en B2C-markt ondergebracht in zes formulebedrijven: Profile Tyrecenter Truck Europe, Profile Tyrecenter Nederland, Profile Tyrecenter Belgium, James Autoservice, Autoglaz en AH Autoschade Herstel. Daarnaast vallen onder de holding The Alwaysbemobile Company nog een aantal afzonderlijke bedrijven, zoals Distri24 (als inkooporganisatie), Homitel (hosting en ICT-bedrijf), B2B-platform Masters4Fleets en TEN Europe, een netwerk van Europese bandenservicebedrijven voor de zakelijke markt. Het is het summum van Van Bussels groeiplannen. Niet lang daarna valt het doek voor de ceo. In 2013 moet hij het veld ruimen. Hij erkent dat er altijd discussie was over de ingezette koers, maar stelt dat het directieteam onder leiding van Van Bussel en toenmalig cfo Patrick Ledegang wel iedereen meekreeg. “De oorspronkelijke coöperatieleden waren aandeelhouders, de directieleden waren vanaf 2005 kleine aandeelhouders. Ik ondernam als ondernemer en probeerde natuurlijk echt wel alle kikkers in de kruiwagen te houden, maar de snelle groei wekte denk ik toch weerstand bij een ‘mondige minderheid’ van een aantal aandeelhouders die Profile liever puur zagen als die hyperspecialist op het gebied van banden. Mijn plannen waren in 2012 opnieuw geratificeerd door de aandeelhouders, maar toch liep het mis. Dan is de vraag: ga je ertegen vechten of leg je je neer bij het feit dat het sentiment is veranderd?” Het wordt het laatste; Van Bussel maakt plaats voor Patrick Ledegang die ceo wordt. Wel blijft hij enkele Profile-aandeelhouders adviseren. “Daardoor weet ik dat de afgelopen acht jaar bij Profile eigenlijk geen grote vernieuwingen zijn geweest; niet in concepten, formules, merken of IT-oplossingen.”
Ontmantelen
Onder Van Bussel groeide Profile van 68 naar 185 vestigingen in Nederland, in België van 18 naar 44. “The Alwaysbemobile Company groeide van 1,7 miljoen euro autonome omzet in 2000 naar 143 miljoen in 2013,” zegt Van Bussel, “en we maakten winst. Dat geeft toch wel aan dat de strategie succesvol was.” Desondanks krijgt Patrick Ledegang van de aandeelhouders opdracht om het bouwwerk te ontmantelen. De schadeformule AH Autoherstel, onderhoudsformule James Autoservice en ruitherstelconcept Autoglaz worden afgestoten en Profile Tyrecenter gaat Profile Carcenter heten. Na iets meer dan een jaar vertrekt Ledegang alweer; zijn opvolger Anthonie Zoomers begint in het jaar van Profile’s 25-jarig jubileum aan een grote reorganisatie. De holdingnaam The Alwaysbemobile Company wordt veranderd in Profile International; de organisatie wordt afgeslankt en legt de focus weer op bandenformule Profile, die de nieuwe naam Profile Car & Tyreservice krijgt. 21 maanden na zijn aantreden, in juni 2016, vertrekt Zoomers, volgens Profile omdat zijn opdracht is vervuld, die er vrij vertaald op neerkomt dat alles wat niet direct met de verkoop van banden of autoservice te maken had, moest wijken. Ook moest een groter aandeel in de opbrengsten van Profile weer bij de deelnemers van de formule terecht komen in plaats van bij het hoofdkantoor en de aandeelhouders. Zoomers’ beleid is niet bij alle Profile-ondernemers in goede aarde gevallen. Zo meldt Automotive na een rondvraag onder franchisenemers dat de franchisefee verhoogd zou zijn, de bonusstructuur aangepast en dat er naar de smaak van franchisehouders te veel druk werd uitgeoefend vanuit het hoofdkantoor om naast bandenservice ook auto-onderhoud te gaan doen. Een aantal bedrijven zegt om die redenen te willen stoppen als Profile-franchisenemer.
We gaan inderdaad weer terug naar wat de The Alwaysbemobile Company ooit wilde zijn
Strategisch plan
Aan interim-ceo Robert Sinke de taak het tij te keren, voornamelijk door een opvolger voor Zoomers te zoeken. Dat wordt in januari 2017 Matthijs Verhaar, die als opdracht meekrijgt om de omzet van Profile Car & Tyreservice te vergroten, vooral met de verkoop van onderhoud en reparatie aan particuliere automobilisten. “Met banden alleen redden we het niet, dat geldt tegenwoordig voor de hele bandenbranche. We zoeken daarom groei in onderhoud”, zegt Verhaar dat jaar in een interview. Hij stelt een strategisch plan op voor de periode 2020-2025, waarin hij inzet op de ombouw van de fastfitter tot een breed mobiliteitsplatform. “We zien dat de regie, op onderhoud en ook op schade, steeds meer bij andere partijen komt te liggen. Door zelf een mobiliteitsplatform op te zetten willen we de regie terughalen”, legt hij uit. In 2019 wordt Dirk Lambrechts, die al sinds 2015 in de Profile-organisatie werkt, benoemd tot directeur naast Verhaar. Als die een jaar later vertrekt omdat hij en het bestuur het erover eens zijn dat hij niet de geschikte man is om zijn eigen strategisch plan uit te voeren, gaat Lambrechts alleen verder. Begin dit jaar zet hij een nieuwe herstructurering in gang, mede om de gevolgen van de coronacrisis het hoofd te bieden. In het Nederlandse hoofdkantoor in Veenendaal worden 8 banen geschrapt, in België verdwijnen er 3. Maar, benadrukt Lambrechts, aan de toekomstplannen wordt niet getornd. “We willen vanuit een all-in servicegedachte een platform à la Bol.com worden, dat niet alleen banden of onderhoud aanbiedt, maar ook andere mobiliteitsdiensten, al dan niet van derden. Denk niet alleen aan diensten als schade, maar ook tankpassen, laadpassen, carwash, enzovoort. We gaan strategische allianties ontwikkelen met als doel om de klant maximaal te ontzorgen, of dat nu een vlootbeheerder is of de private leaseklant die alles wil.” In het kader van die nieuwe koers heeft Profile onder meer inmiddels 10 vestigingen gecertificeerd voor EV-onderhoud, waarop EV-merk Aiways Profile koos als onderhoudspartner. Er is een pilot gestart met deelplatform JustGo, onderdeel van Terberg Business Mobility (TBM), waarbij op twee Profile-locaties deelauto’s worden aangeboden. “Bedrijven met wie we in dit kader samenwerken hoeven zich niet per se bij Profile aan te sluiten, maar moeten wel top notch zijn”, aldus Lambrechts. “Het moeten specialisten zijn die bij ons passen. Ze worden ook echt ge-audit. En dat geldt ook voor het franchisenetwerk: in het verleden hebben we weleens partijen toegelaten, primair om onze dekking te verbeteren, maar dat doen we niet meer. Dat kunnen we gewoon niet meer maken.”
Hoe nu verder?
“Ik keek laatst op de site van Profile en kwam daar mijn eigen teksten nog tegen. Mijn eigen naam zelfs. Maar wat ikniettegenkwam, was een missie, een visie. En die is noodzaak, je moet een sterk automotivebedrijf zijn met een sterke onderliggende IT-infrastructuur om de klant van nu te kunnen bedienen. Maar deze branche is zo enorm níet op retail georiënteerd. Je kunt de consument niet ontzorgen met alleen maar een bandenconcept. Je kunt bij Coolblue ook niet alleen maar koelkasten kopen.”
“We zitten al lang in een spagaat tussen de ideeën van de oprichters van de coöperatie (samenwerken tegen de fabrikanten en eigen marktaandeel beschermen, red.) en de vaststelling dat je nu meer moet zijn dan dat. Die strijd krijgt eindelijk zijn beslag. Het is passé om een concept als onafhankelijk neer te zetten, zonder dat je bepaalt wat dat dan betekent en wat niet. We knippen Profile op in businessunits die elk beter zijn toegesneden op hun deel van de markt.”
“De aangesloten ondernemers zitten er nu anders in dan in het ‘tijdperk Van Bussel’. Misschien was die zijn tijd gewoon te ver vooruit. Je ziet dat bijvoorbeeld veel dealerbedrijven zich nu bij Profile aansluiten. Die worden min of meer in onze armen gedreven: ze moeten zich wel bij een formule aansluiten, anders kunnen ze hun deuren sluiten. Je moet in de huidige bandenmarkt allrounder zijn. In mijn bedrijf is het in de zomerperiode bijvoorbeeld heel rustig als je kijkt naar de personenwagenmarkt, maar dan is het truckbedrijf nog altijd enorm druk. Ik ben blij met de nieuwe koers. Er wordt een slag gemaakt in de automatisering, ook in de werkplaats waardoor we onder andere meer data kunnen verzamelen over rendementen van de banden. Onze stuurgroepen werken veel effectiever dan de ‘praatgroepen’ van voorheen. We zijn nu als organisatie beter toegerust op de toekomst en de marktontwikkelingen. Ik ben in ieder geval blij dat ik ben aangesloten bij Profile.”
“Ik geef geen oordeel of het verstandig is om deze nieuwe koers te gaan varen. Dat is aan de deelnemers. Wel geloof ik dat de markt meer dan voorheen rijp is voor deze aanpak. Men is veel meer gewend aan sturing via het universele kanaal en de juridische schermutselingen over het behoud van garantie zijn nu wel geweest. Ik denk wel dat Profile zich nadrukkelijk zal moeten profileren als autobedrijf en niet als fitter. Ze zullen moeten aantonen dat de dienstverlening van hoge kwaliteit is en dat ze de juiste apparatuur en gekwalificeerd personeel in huis hebben. Profile heeft nu nog sterk het imago van een fitter. Daardoor heeft het op kwaliteitsgebied een minder sterke reputatie dan een aantal specifieke garageformules.”
Tijd vooruit
De toekomstplannen van Profile International klinken nogal bekend, en Lambrechts is de eerste om dat te erkennen. “We gaan inderdaad conceptueel weer terug naar wat de The Alwaysbemobile Company onder Van Bussel wilde zijn, ja. Luc was zijn tijd gewoon vooruit.” En die ‘mondige minderheid’ van toen dan? “We hebben in 2019 het strategisch plan herschreven en de aandeelhouders zijn daarin meegegaan. De coronacrisis hielp wel mee om dat uit te werken, moet ik zeggen. In de laatste algemene aandeelhoudersvergadering is er in grote meerderheid steun uitgesproken voor de plannen. De tijd van vrijheid-blijheid is voorbij. Onze franchisenemers moeten nu kiezen of delen: ga je mee in het verhaal, of vaar je een eigen koers met alle voor-, maar vooral ook nadelen”, zegt Lambrechts.
Want de markt is diffuser dan ooit geworden, complexer, met rivalen in allerlei sectoren. Lambrechts: “We zijn marktleider in de trucksector, maar daarin benaderen bandenfabrikanten steeds meer de klanten rechtstreeks. In België is onze grote rivaal Q-Team overgenomen door een investeringsfonds van textielfamilie De Clerck. Zij lieten Nederland tot dusver met rust, maar na de overname kunnen we daar niet op blijven rekenen. In de personenautomarkt moeten we serieus rekening houden met dealerholdings – al benaderen enkele van hen óns nu voor samenwerking. En dan zijn er de netwerken van onderdelenleveranciers. Het is lastig in te schatten wat die gaan doen. En sowieso: als je je wilt profileren als mobiliteitsplatform, kun je concurrenten tegenkomen waarover je nog nooit hebt nagedacht. Dat alles betekent dat je uiteindelijk zelf voor elk probleem een oplossing moet kunnen bieden, op elk moment. Je moet alles kunnen aanbieden, de klant een afspraak kunnen laten maken via één druk op de knop – zo haal je hem binnen en hou je hem.”
Geduld
Er komt ook een cultuurverandering op gang binnen de organisatie, ziet Lambrechts. Een voorbeeld: “We hadden eerst binnen de franchiseraad klankbordgroepen, waar veel geluld, maar niet gepoetst werd. Dat zijn intussen echte stuurgroepen geworden en daar komt duidelijk meer diepgang uit. De ondernemers kijken dieper naar wat nodig is en waarom. Kijk naar ons EV-concept: de ondernemers snappen nu hoe je die businesscase moet maken en hoe je het plan moet uitvoeren: we hebben nu een receptenboekje.”
Hangen daar concrete groeigetallen aan vast? Lambrechts treedt niet in detail, maar geeft wel een ruwe schets: “Qua truckmarkt zitten we goed, al is in België een inhaalslag nodig. In de pechservice mogen we wel wat meer ambitie hebben. Bij het garageconcept komen we wat mij betreft nog 100 vestigingen tekort in Nederland en 150 in België.” Niettemin: het jawoord is gegeven, maar voordat Profile weer op het ambitieniveau zit, een beetje terug bij de toekomst van weleer, dat duurt nog even. “Het gaat enkele jaren duren”, beaamt Lambrechts. “Maar we weten waar we naartoe willen en iedereen is het erover eens dat dat onze bestemming is.”
Over Profile
Profile International is een onafhankelijke automotive holding en formulehouder van het franchiseconcept Profile Car & Tyreservice met als focus bandenservice en auto-onderhoud. In Nederland bedraagt het aantal vestigingen 156, in België 63. De coronacrisis heeft de holding logischerwijs een knauw gegeven; boekte Profile International over 2019 een netto-omzet van 114 miljoen euro en een winst van 1,6 miljoen euro, in 2020 daalde de omzet naar bijna 91 miljoen euro en bedraagt de winst voor belasting 244 duizend euro.