Commentaar | Verdwijnt er werkelijk 1 miljard aan subsidiegeld over de grens?
De berekening van VWE/Finnik is gemaakt op basis van de te verwachten export van hybride voertuigen. Van de sinds 2012 verkochte hybride auto’s gaan er na vijf jaar (als de aanschafsubsidie is afgeschreven) volgens informatieleverancier VWE en dochterbedrijf Finnik ongeveer 62 procent de grens over. De meeste van deze auto’s gaan naar Oost-Europa, waarvan weer een derde naar Polen. De vijf meest verkochte modellen sinds 2012 zijn (in volgorde) de Mitsubishi Outlander,Volvo V60 plug-in, VW Golf GTE, VW Passat GTE en de Mercedes 350e. Tot heden zijn er in totaal 63 duizend van deze top 5 subsidiemodellen verkocht.
Voordeel
Finnik berekende de belastingvoordelen van deze auto’s, zoals de lagere bpm, fiscale bijtelling en mrb. Daarnaast kwamen deze auto’s bij aankoop in aanmerking voor kleinschaligheidsinvesteringsaftrek en milieu-investeringsaftrek. Finnik vergeleek de bedragen voor de hybrides met de bedragen die betaald hadden moeten worden als de (lease)rijder met een diesel- of benzinemotorvariant van dit model had gereden.
Het totale belastingvoordeel komt dan uit op 1.483 miljoen euro, ofwel 1,5 miljard. Bij een exportpercentage van 62 procent gaat er dan voor 919 miljoen euro aan subsidiegeld de grens over. Dus als ook de andere hybrides die niet in de top 5 staan worden meegeteld, wordt dat miljard van het AD zeker gehaald.
Maar wat blijkt bij nadere analyse? Ruim 58 procent van de genoemde bedragen bestaat uit gebruikerssubsidies: een lagere mrb en een lage fiscale bijtelling. Die subsidies werden in het jaar van gebruik verstrekt en in dat jaar reden die auto’s ook werkelijk in Nederland. Je kunt je dus afvragen in hoeverre het fair is om te stellen dat dit subsidiegeld over de balk/grens is gesmeten omdat deze auto’s nu niet meer in Nederland rijden. Vanuit die redenering bezien zou het de Fiscus minder hebben gekost als ze direct na verkoop over de grens waren verdwenen.
Weggegooid geld
Op de onderzochte 65 duizend auto’s is er daarnaast voor 616 miljoen euro aan aankoopsubsidies verstrekt. Gemiddeld is dat 9.800 euro per auto. Deze auto’s hebben vijf jaar in Nederland hun kilometers gereden en gaan straks in het Oostblok rijden. Voor deze auto’s geldt dat de aanschafsubsidie deels moet worden terugbetaald als ze binnen vijf jaar de grens over gaan. Ofwel: de aanschafsubsidie is al afgeschreven. Wat zou dan de conclusie moeten zijn?
Volgens staatssecretaris Eric Wiebes is die heel eenvoudig, zo stelde hij laatst in autoblad Autoweek: eigenlijk was alle zes miljard euro aan subsidie op hybride auto’s weggegooid geld.
En nu?
Inmiddels zijn dankzij de vlaktaks de marktverhouding weer enigszins genormaliseerd: nu er geen subsidie meer geldt voor plug-ins, is het aandeel in de nieuwverkoop volgens cijfers van VWE gedaald van 4,8 procent in 2016 naar 0,3 procent in de eerste twee maanden van dit jaar. Hoe anders was dat nog in 2015: dat jaar was 8,8 procent van alle nieuw verkochte personenauto’s een plug-in hybride. We zijn benieuwd hoe de Poolse VWE aankijkt tegen de te verwachten stijging van het aandeel hybride auto’s op de occasionmarkt aldaar.
