Profiel Marchionne: Strateeg in slobbertrui
Zelden is de machtsoverdracht bij een multinationaal concern zo onverwacht en tegelijkertijd hard aangekomen als bij Fiat Chrysler Automobiles, afgelopen weekend. De 66-jarige, altijd energieke Italiaans-Canadese topmanager Sergio Marchionne toonde zich tijdens zijn laatste publieke optreden op 26 juni opvallend lusteloos en vermoeid. Op 5 juli moest hij vanwege een uitzonderlijke injectie aan zijn schouder worden geopereerd waarna zijn toestand onverwacht verslechterde. Volgens Italiaanse media zou hij in een ziekenhuis in het Zwitserse Zürich in coma verkeren en wordt hij kunstmatig in leven gehouden. Uit de snelle reactie van John Elkann (42), erfgenaam van de Fiat-Agnelli familie en grootaandeelhouder van FCA, kan de ernst van de zaak worden geconcludeerd. Uit zijn brief aan medewerkers blijkt dat hij niet verwacht dat Marchionne, die in 2019 terug had willen treden, nog op zijn post terugkeert.
Kettingroker
De non-conformistische Marchionne – ketting rokend, altijd in slobbertruien gekleed en uitgesproken in zijn meningen – kreeg op 1 juni 2004 de leiding over Fiat Spa, waaruit in 2011 het huidige Fiat Chrysler Automobiles is voortgekomen. Hij kocht in 2005 het zwaar verliesgevende Fiat vrij van grootaandeelhouder General Motors en maakte Fiat met de afkoopsom van 1,55 miljard euro weer winstgevend. Vanaf 2009 voegde hij het failliete Chrysler stukje bij beetje aan het concern toe en werd met geld en dankzij de waardevolle innovatieve Fiat-technologie het merk uit het slop getrokken. Sindsdien is FCA succesvol en winstgevend.
Intern saneerde hij de bureaucratische structuren van het concern. Zijn inzichten op de gefragmenteerde schaalgrootte van de concerns waren visionair. Hij zocht onder andere toenadering tot het moeizaam uit een faillissement herstelde General Motors en meende dat uiteindelijk slechts vijf grote autoconcerns zouden overleven. Binnen Fiat en FCA stond hij achter de Fiat 500 en blies het merk Jeep met groot succes nieuw leven in. Een omstreden afsplitsing van FCA en beursgang van Ferrari en een focus op de potentie van Alfa Romeo en Maserati als lucratieve luxemerken waren zijn recente meesterzetten. En voor merken waar hij geen toekomst voor zag, zoals Lancia, nam hij rustig afscheid. Sommigen binnen de mondiale auto-industrie plaatsten wel eens vraagtekens bij zijn productstrategieën, zo lukte het niet om een merk als Alfa Romeo te laten ontbolsteren. In Europa is het marktaandeel van het concern op een historisch laag niveau`gedaald. Toch was de positie van Marchionne binnen het concern ijzersterk. Voor zijn aandeelhouders wist hij veel waarde te creëren. Naaste medewerkers prezen hem om zijn rustige maar zeer overtuigende managementstijl.
Opvolging
Na topberaad afgelopen weekend ligt de leiding van FCA nu in handen van Mike Manley, de 54-jarige Brit die al in de Daimler-Chrysler jaren voor het concern werkte en de verkoop van Jeep wist te verdrievoudigen. Louis Carney Camillieri, van Maltees/Egyptische komaf en voormalig Philip Morris topman, wordt de ceo van Ferrari.
