Leo Fransen (Innovam) | We moeten beter met veranderingen omgaan
U bent alweer acht jaar algemeen directeur van Innovam. Hoe zijn de afgelopen jaren bevallen?
“Ik voel me hier thuis; door de jaren heen is dit echt mijn ‘cluppie’ geworden. Dat was niet zo vanzelfsprekend. Ik kom vanuit de ‘hardere kant’ van de automotive en moest lang nadenken of ik hier directeur wilde worden. Ik heb echter geen moment spijt van mijn besluit gehad. Ook omdat ik het zo belangrijk vind dat deze sector goede, competente medewerkers krijgt die zich kunnen en willen blijven ontwikkelen. Veel werkgevers stellen hen daar ook toe in staat en op dat snijvlak opereren geeft mij veel voldoening.”
We moeten beter met veranderingen leren omgaan.
U maakte meteen crisisjaren mee. Hoe heeft u die ervaren?
“Van de bankencrisis merkten we in het jaar dat ik aantrad nog niet veel. Als organisatie hebben we toch een lange remweg; opleidingsprogramma’s stoppen niet meteen, contacten met importeurs zijn niet meteen over. Pas in 2011-2012 merkten we dat importeurs en fabrikanten vaker vroegen of wij opleidingen effectiever en efficiënter konden maken. Dat was een goede uitdaging, waarin we ook zijn geslaagd. Maar het meest schokkende voor onze organisatie was dat onze taken als officieel kenniscentrum van de mobiliteitsbranche door dit kabinet zijn geschrapt, en werden ondergebracht in een centrale stichting Samenwerking Beroepsonderwijs/bedrijfsleven (SBB). Wij verloren direct de synergie van het feit dat we aan de ene kant marktorganisatie zijn en tegelijkertijd officieel kenniscentrum, dat gaf ons een heel natuurlijke toegang tot bedrijven in de mobiliteitssector.”
Vielen er ook subsidies weg?
“Niet zozeer subsidies, maar voor het uitvoeren van de wettelijke taken kregen wij jaarlijks wel een slordige vijf miljoen van het ministerie van Onderwijs. Dat werd ons van het ene op het andere jaar afgepakt. Het omgooien van onze organisatie en dienstverlening was een grote uitdaging. Ik ben er heel trots op dat we in de afgelopen twee jaar in staat zijn geweest om meer dan de helft van de verloren omzet te compenseren met marktomzet. Het ging niet zonder slag of stoot, we moesten veel aanpassen.”
We zien nog overal sabeltandtijgers in.
Hoe heeft u dat aangepakt?
“We hebben bijvoorbeeld ons hele salesteam omgebouwd. En er kwamen allerlei nieuwe kanalen in beeld, zoals online- en telefonische verkoop. Het betekende een verschuiving waar ook onze klanten enorm aan moesten wennen. Voorheen was er als vanzelf persoonlijk contact met onze mensen, nu is de benadering toch anders. Dat proces is nog niet afgerond, maar krijgt nu wel vorm. We transformeren van opleider tot partner in business.”
U komt uit de commerciële hoek. In hoeverre past dit ‘ombouwen’ goed bij u?
“Ik heb het wel als stimulerend ervaren. Veranderingen zoals deze kunnen een blessing in disguise zijn. Onze organisatie is scherper geworden, we kijken nu op een andere manier naar onze klanten en omzet. En er kwamen nieuwe mensen, met nieuwe ideeën ons bedrijf binnen. Fris bloed geeft een nieuwe dynamiek. Een crisis meemaken is daarom helemaal niet erg, het brengt je verder.”
Waarin bracht het u zelf verder?
“Ik ging vooral af op mijn gevoel en onderbuik, terwijl ik probeerde mijn gezonde verstand een zo groot mogelijke rol te laten spelen. Ik had weleens meer een crisis meegemaakt, dus ik was er niet ondersteboven van. Het enige waar ik moeite mee had, was de beslissing zelf. Ik vond en vind nog steeds dat het kabinet een domme beslissing heeft genomen die in mijn ogen alleen maar werd ingegeven door bezuinigingen. Aan dat idee wennen kostte me dus wel moeite.”
Fransen in het kort
Naam: Leo Fransen / Geboortedatum: 6 november 1959 te Eindhoven / Woonplaats: Kwadijk / Opleiding: 1979-1985 studie Geschiedenis aan de Universiteit van Utrecht, Drs.-titel behaald / Carrière: 1985-1990 manager contractbeheer Interleasing Nederland, 1990-2001 productmanager Leasecontracts Nederland, 2001-2008 algemeen directeur AA Lease, 2007-2008 directievoorzitter Amega Holding, 2009-heden: ceo Innovam. Tevens bestuurslid van Stichting Vrienden TT Circuit Assen en secretaris TT Museum / Relatie: getrouwd met Bep / Kinderen: twee dochters Manon (32) en Yaelle (23) / Hobby’s: gitaren en gitaarspelen, muziek, lezen.
Heeft u er met mevrouw Bussemaker over van gedachten kunnen wisselen?
“Nee. Je moet het ministers nooit persoonlijk kwalijk nemen. Maar ik had me onlangs ingeschreven voor een handelsdelegatie naar Indonesië waar wij een Innovam-poot op willen zetten. Jet Bussemaker zou ook meegaan en als ik de kans had gekregen om naast haar in het vliegtuig te zitten, zou ik het onderwerp – op de terugreis – zeker ter sprake hebben gebracht. Helaas ging die reis voor ons niet door.
Ik begrijp ook wel dat als zij moet bezuinigen, ze dat ergens moet doen en dat het dus altijd wel ergens pijn doet. Maar de verbinding tussen beroepsonderwijs en bedrijfsleven is in mijn ogen te belangrijk en te sectorspecifiek om aan een centrale landelijke organisatie over te laten.”
Steeds meer bedrijven ontwikkelen eigen trainingen. Hoe verhouden jullie je daarin?
“Gelukkig doen veel bedrijven het samen met ons en enige concurrentie houdt ons scherp. Wat ik wel jammer vind is dat iedereen die een eurootje meer wil verdienen, nu een cursus, training of opleiding gaat geven. Terwijl dat gewoon een vak is. Vanuit specialisme en vakkennis weten wij dat je op didactiek en kennisoverdracht moet zitten. En dat je moet borgen dat die kennis ook gebruikt kan worden. Ik zie weleens dingen in de praktijk waarvan ik denk: dat zijn onderwijsmethodes uit de jaren tachtig.”
U bent nogal een gitaarvirtuoos, vertel?
“Virtuoos is te veel eer. Als ik echt goed zou willen zijn, zou ik meer talent moeten hebben en er veel meer tijd in moeten steken dan ik met een baan als deze kan of wil. Ik heb me er dus bij neergelegd dat ik geen BB King, Jan Akkerman of Eric Clapton word. Maar ik heb er wel lol in. Naast het spelen ben ik ook verslaafd aan het instrument zelf. Gitaren zijn mooie objecten, waarop ik verliefd kan worden. Ik heb er een stuk of tachtig. Ja, de hobby is wat uit de hand gelopen. Ik zoek dagelijks een gitaar uit bij het nummer dat ik uitprobeer. Momenteel is dat er een van de band Drive by Truckers dat heet Cotton Seed. Het staat in een vrij unieke gitaarstemming, een stap lager dan standaard en dan met een ‘drop C’, zoals dat heet. Interessante materie.”
U staat ook bekend als iemand die graag filosofische motto’s bezigt. Wat is de meest recente?
“Wat ik nu vaak tegen mijn team roep is: ‘Wohin der Weg? Kein weg ins Unbetretene.’ Het komt uit Goethes Faust en wat ik ermee wil onderstrepen is dat we wel duidelijk een richting moeten kiezen, dat we knopen moeten doorhakken. Het is heel verleidelijk om het niet te doen, maar dat is geen optie. Veel mensen willen graag zekerheid over de toekomst, maar zekerheid is een illusie. Wie had bijvoorbeeld een half jaar geleden serieus kunnen denken dat Trump de nieuwe Amerikaanse president zou worden? Ik vind dat we moeten leren om met die onzekerheid om te gaan.”
Hoe gaat u zelf met onzekerheid om?
“Ik wil nog weleens een nachtje wakker liggen. Door vragen als: slagen we er als organisatie in om snel genoeg mee te bewegen met de sector? En: kan ik voldoende draagvlak in de organisatie creëren voor mijn ideeën? Of: lopen we niet te veel voor de troepen uit? In de praktijk valt het dan allemaal wel mee. Doordat ons reptielenbrein en de prefrontale kwab nog niet goed samenwerken, zijn we nog steeds kortetermijndenkers. Als er een sabeltandtijger voor je neus staat, is het uiteraard goed om direct te reageren. Maar tegenwoordig is ver vooruitdenken en geduld ook belangrijk, die deugden zitten nog niet voldoende in ons arsenaal. We zien nog overal sabeltandtijgers in.”
Over Innovam
Opleidingsinstituut Innovam bestaat alweer 69 jaar en beweegt zich breed in de mobiliteitsbranche. Het helpt mensen met hun eigen opleiding en bedrijven met die van hun medewerkers en leerlingen. Innovam biedt meer dan 200 opleidingen die zorgen voor een hechte aansluiting tussen onderwijs en bedrijfsleven en voor een toekomstbestendige branche. Daarnaast geeft het advies en verzorgt trainingen op het gebied van (bedrijfs)auto- en tweewielertechniek, (after)sales, management en HRM. Het hoofdkantoor van Innovam zit in Nieuwegein en heeft een aantal regionale kantoren in Dordrecht, Helmond, Zaandam en Zwolle. Bij Innovam werken ongeveer 250 mensen. Leo Fransen is er algemeen directeur sinds 1 januari 2009.
