Internationaal | Innovatie als vluchtroute voor leveranciers
Het regent berichten over Nederlandse toeleveranciers voor de internationale auto-industrie, die reorganiseren om de teruglopende vraag naar auto-onderdelen op te vangen. Schuifdakenfabrikant Inalfa Roof Systems in Venray – jarenlang een innovatieve topper uit de Nederlandse automotive – schrapt minstens 85 banen en draait al twee jaar verlies. Nog zo’n paradepaardje, NXP Semiconductors uit Eindhoven, zag in het tweede kwartaal van 2019 de omzet met 3 procent teruglopen. Het bedrijf is één van de belangrijkste leveranciers van computerchips voor de auto-industrie. NXP-topman Richard Clemmer voorspelde bij de presentatie van de kwartaalcijfers ook voor Q3 een terugloop te verwachten.
Veel Nederlandse toeleveranciers laten hetzelfde beeld zien. Zo zag Kendrion uit Zeist, producent van elektromagneten voor de autobranche, de omzet in het eerste halfjaar met 9 procent dalen, terwijl de nettowinst halveerde. Apollo-Vredestein, de bandenfabrikant uit Enschede, kampt al jaren met een dalende omzet. In april werd bekend dat 70 uitzendkrachten eruit moeten en dat er een reorganisatie komt. De productie verschuift steeds naar landen met lagere lonen.
Autoverkoop stagneert
De oorzaak voor de terugloop is vrij eenvoudig: autofabrikanten kampen met stagnerende verkoop en schroeven de productie terug. In China liep de autoproductie in het eerste halfjaar 13 procent terug, in Europa 6 procent en in Noord-Amerika 3 procent. Als achterliggende oorzaak worden de internationale handelsconflicten genoemd, met name die tussen China en de Verenigde Staten. Ook de dreigende harde Brexit wordt door diverse fabrikanten genoemd.
De terugloop bij de toeleveranciers blijft niet beperkt tot onze landsgrenzen. Vooral in Duitsland, waar veel leveranciers exclusief leveren aan één of twee autofabrikanten, is de crisis voelbaar. Eisenmann in Böblingen, fabrikant van industriële spuitcabines, vroeg onlangs het faillissement aan wegens gebrek aan nieuwe orders. Maar ook Bosch, wereldwijd de grootste toeleverancier voor de auto-industrie, kondigde (wederom) een reorganisatie aan. Vorig jaar schrapte Bosch in Duitsland al 600 van de 15 duizend banen. Het is nog niet bekend hoeveel banen er dit najaar gaan verdwijnen. Bosch wordt met name de sterk teruglopende verkoop van dieselauto’s als oorzaak van de tegenvallende resultaten gezien.
Focus op Duitsland
Nederlandse toeleveranciers wapenen zich op drie manieren tegen de dalende markt in de automotive, vertelt Leo Kusters, directeur van RAI AutomotiveNL, de clusterorganisatie die 160 van de 300 Nederlandse toeleveranciers vertegenwoordigt. Het gaat dan om het zoeken naar nieuwe klanten, de ontwikkeling van nieuwe producten en nieuwe markten. En er wordt nagedacht over nieuwe exportlanden. Volgens cijfers van de ING komt 44 procent van de omzet van de Nederlandse automotive bedrijven voor rekening van Duitse opdrachtgevers – de markt waar nu de grootste klappen vallen. Niet zo gek dus, dat 24 Nederlandse ondernemers eind juni naar Parijs togen om de relatie met de Franse industrie aan te halen. Ze spraken daar onder meer met Renault, Saint-Gobain en Faurecia.
Volgens Kusters gaat slechts 5 procent van de Nederlandse afzet naar Frankrijk. Daar is dus nog een wereld te winnen. Een andere markt die actief wordt ontwikkeld is die in Michigan in de VS, waar de auto-industrie uit het dal klimt. Vanwege de Brexit staat het Verenigd Koninkrijk nu lager op de lijst.
Nieuwe producten
Ook innovatie is een wapen tegen teruglopende markten. Dat doet het Nederlands bedrijfsleven prima, stelt Kusters. “Deze industrie ontwikkelt zich zo snel dat het ontwikkelen van nieuwe producten en het overschakelen op andere productieprogramma’s verweven is met de manier van produceren. De autobranche is ook een veeleisende en hoogwaardige markt, dus dat maakt de producten die elektronica en mechanica combineren ook in andere markten gewild. De meeste Nederlandse bedrijven worden daardoor slechts beperkt geraakt door de dalende conjunctuur.”
