Thema equipment & aircoservice | Lauwe interesse in aircoservice
Moderne aircosystemen worden steeds complexer en daarmee ook de storingen. Het kennisniveau van monteurs raakt hierbij achterop, stellen leveranciers van aircosystemen. “Bij veel autobedrijven is het matig gesteld met de kennis over het onderhoud van een airconditioningsysteem”, stelt bijvoorbeeld Ronald Viskil, technisch directeur en oprichter van Unicorn Tools. Zijn bedrijf verzorgt de technische aircoservice- ondersteuning voor airco-equipment en -gereedschapleveranciers Sun en Snap-on Tools. “Sinds de nieuwe F-gassenregeling van 2017 zijn de certificeringseisen voor monteurs een stuk lager; met name omdat je in de beschikbaar gestelde tijd, een dagdeel, nooit alles kunt leren”, zegt Viskil.
Het zwaartepunt in de opleidingen is verschoven naar de omgang met koudemiddelen. Vroeger werd het volledige aircosysteem behandeld, tijdens een meerdaagse training voor het STEK-certificaat, maar dat is niet meer zo. Ook kiezen autobedrijven er steeds vaker voor om meer tijd te steken in opleidingen voor ADAS-systemen en kalibratie, en dat gaat ten koste van de trainingen op het gebied van aircoservice. “Het is ook lastig om alles bij te houden”, begrijpt Viskil. “Maar aan aircoservice is toch goed geld te verdienen.”
“In de elektrische auto is een aircosysteem noodzakelijk in plaats van luxe”
Het gebrek aan kennis op het gebied van onderhoud valt enigszins te ondervangen door het gebruik van een volautomatisch aircoservicestation, beaamt hij. “De standaard instellingen van een volautomatische servicebeurt is drie kwartier tot een uur. Velen vinden dat te lang duren, waardoor het voorkomt dat het aircoservicestation bijvoorbeeld ingesteld wordt op 20 minuten, zodat er drie systemen in één uur kunnen worden gedaan. Dit is voor de kwaliteit van de service echter niet optimaal.”
Investeren
Ook Maurits Golüke, directeur van CBX Nederland – leverancier van Mahle Brainbee aircoservicestations, constateert dat de kennis van aircosystemen bij monteurs niet altijd op het juiste niveau is. “Autobedrijven hebben wel interesse in het verdienmodel van een aircosysteem, maar ze investeren niet altijd in kennis die vereist is voor het moment dat er een storing in het aircosysteem optreedt.” Dat er autobedrijven zijn die de standaard servicebeurt te lang vinden duren, kan Golüke zich haast niet voorstellen. “De standaard servicebeurt via het Brainbee aircoservicestation gebeurt volledig automatisch in ongeveer 45 minuten. In de tussentijd kan er ander onderhoud gepleegd worden aan het voertuig.”
Specialisten
Joost Bouwmeister, key accountmanager workshop equipment van leverancier Dometic-Waeco, denkt dat autobedrijven er goed aan doen te investeren in specialisten. “Het servicen van een aircosysteem, dus vacumeren, leeghalen en weer bijvullen, kan iedereen. Het gaat erom of je een storing kunt oplossen en dat kan niet iedereen. Er zijn steeds meer variabelen waarmee men rekening moet houden. Zo maken moderne aircosystemen gebruik van verschillende temperatuurzones in de passagiersruimte, waar soms wel 35 kleppen en sensoren in zitten. Dat kan leiden tot rare storingen.”
“Autobedrijven hebben wel interesse in het verdienmodel, maar ze investeren niet in de vereiste kennis”
Viskil constateert twee veelvoorkomende problemen. “Een moderne airconditioning is voorzien van een elektronisch aangestuurde variabele slagcompressor en daardoor werkt het systeem altijd. Als er te weinig koudemiddel in het systeem zit, bijvoorbeeld door lekkage, blijft de compressor dus ook doordraaien, met het gevaar dat hij stukdraait. Een ander veelvoorkomend probleem wordt veroorzaakt door het nieuwe koudemiddel R1234yf: dat is veel gevoeliger voor vocht in het aircosysteem. Dat probleem valt op te lossen met gedegen en lang vacumeren.”
Elektrificatie
De elektrische auto betekent volgens Viskil een omslag. De airconditioning is bij EV’s een integraal onderdeel van het aandrijvingssysteem; het wordt ook gebruikt voor de koeling van het accupakket. Daarnaast wordt het systeem gebruikt voor de verwarming van de auto. “Het systeem is dus noodzakelijk voor een elektrische auto en niet alleen een luxe”, zegt Viskil. Zowel hij als Bouwmeister verwachten dat met de groei van het aantal elektrische auto’s in het Nederlandse wagenpark de vraag naar kennis over het onderhoud van aircosystemen zal toenemen.
Het CO2-dilemma
Naast het oude koudemiddel R134a en het nieuwe R-1234yf, zijn er ook systemen die CO2 voor de airco gebruiken. Arian van den Berg, directeur Stokvis Equipment, stelt dat vooral voor CO2-systemen de parate kennis in het autobedrijf moet worden opgeschroefd. “Aircosystemen die gebruik maken van C02 vormen nu nog een niche, maar het aanbod gaat sterk groeien. De grote doorbraak is aanstaande, vooral omdat de Volkswagen ID.3 en ID.4 deels voorzien worden van zo’n systeem. Voorheen was dit systeem alleen voor luxere modellen, maar met deze auto’s voor de massa zal de vraag naar service voor CO2-systemen snel toenemen.”
Maurits Golüke, directeur van CBX Nederland, ziet de koelmiddelen R134a en R1234yf niet snel vervangen worden voor CO2. Hij ziet het gebruik in volumemodellen niet snel toenemen. “Ik zie weinig fabrikanten die overstappen op CO2. Je hebt ook een heel hoge druk nodig om het aircosysteem te laten functioneren, wat ook een hoger kennisniveau van de monteurs vraagt om hiermee te kunnen werken.”