“Dit is de tijd om je business slim te verbeteren”
Accountant Johan Berkouwer merkt de onrust in de autobranche in de praktijk. Als automotive specialist bij Van Ree Accountants schuift hij dagelijks aan bij directietafels van autobedrijven. Daarbij gaat het niet alleen over de boekhouding of de jaarrekening, maar steeds vaker ook over grotere vragen, zoals bedrijfseconomische ontwikkelingen. “Klanten sparren daar graag met ons over, omdat we de markt goed kennen.” Van Ree Accountants zit, zoals Berkouwer zelf zegt, aan tafel bij de volle breedte van de markt. De ene keer de garage-om-de-hoek, het volgende moment een top-10 dealerholding. Niet alleen voor controle van de cijfers en ‘het zetten van vinkjes’, maar met name ook als sparringpartner met een diepe sectorkennis. Berkhouwer onderscheidt vier belangrijke trends die de toekomst van autobedrijven bepalen.
1: Het verdienmodel verandert
“Wat er recent gebeurde bij Stellantis, hing al langer in de lucht. Maar dat het zo snel gebeurt, blijft een verrassing”, aldus Berkouwer. De Europese autogigant zegt per 1 juni 2023 alle contracten met zijn Europese dealerbedrijven op. Het moederbedrijf van Fiat, Opel, Peugeot en nog elf automerken wil volgens eigen zeggen toe naar een duurzaam distributiemodel. Het loopt zo vooruit op Europese BER-vrijstellingsverordeningen die waarschijnlijk de complete autoverkoop op zijn kop gaan zetten. “Autofabrikanten verkopen hun auto’s het liefst online, met het dealerbedrijf als aflevercentrum”, zegt Berkouwer. “Dat zorgt bij de dealers voor veel vraagtekens over het verdienmodel. Wie pakt welke rol in de keten? En wie houdt daar straks nog centjes aan over? Daarom is het zaak dat je goed nadenkt en je eigen plan trekt. Verenig je als merkdealers richting importeur/fabrikant, zorg dat je positie binnen je merk helder is. Zoek aanvullende inkomstenbronnen – zorg voor meerdere ijzers in het vuur. En vooral: zorg dat je als mens én als onderneming flexibel bent en blijft. Want één ding is zeker: niks is voor altijd 100% zeker.”
2: Enorme tijdwinst door automatisering
Een tweede trend is de opkomst van automatisering in boekhouding en controle. Nu de marges steeds smaller worden, brengt die cruciale efficiencywinst. Dat kan het verschil maken tussen rode en zwarte cijfers. “Ongeveer de helft van de kleinere en middelgrote bedrijven boekhoudt nog voornamelijk met de hand”, schat Berkouwer in. “Daar zit de eigenaar na een lange werkdag met het smeervet aan de handen nog facturen in te boeken of te versturen, soms tot laat in de avond.” Dat hoeft allang niet meer, benadrukt hij. “Systemen die in- en uitgaande facturen automatisch verwerken, bestaan al járen. Al zeker vijftien jaar kunnen we boekhoudsoftware koppelen aan garagesoftware, maar sinds kort maken autobedrijven pas massaal de overstap naar digitalisering.”
“Administratie automatiseren scheelt al snel 35.000 euro per jaar”
Een slimme keuze, benadrukt Berkouwer. “Een eigen administrateur in dienst kost een middelgroot autobedrijf al snel 60.000 euro per jaar. Geautomatiseerde administratie via je accountant kost bijvoorbeeld hooguit zo’n 25.000 euro – een verschil van 35.000 euro. En dat niet alleen: het scheelt je veel tijd, aandacht en energie die je als ondernemer beter kunt besteden aan betaald werk en aan het verbeteren van je business. Juist in deze tijd.”
3: Scherp blijven loont
De automotive-sector ligt onder een vergrootglas bij banken en de Belastingdienst. “In het verleden bleek niet elk bedrijf even betrouwbaar”, verklaart Berkouwer die priemende blik over de schouder. Ook de AFM is streng: de Autoriteit Financiële Markten wil dat Berkouwer en zijn vakgenoten extra goed letten op contante geldstromen, btw-procedures en financieringsconstructies. Bovendien eist de dienst dat boekhoudsoftware uitstekend beveiligd is. “Door die regels komt de accountant vaak over als streng en rechtlijnig”, erkent Berkouwer. Van Ree Accountants pakt het daarom anders aan. “Wij willen geen talloze steekproeven uitvoeren, maar willen onafhankelijk zijn van het DMS. Daarom werken we met externe bronnen – zoals de RDW-gegevens van registraties – en doen we alleen controle van de mogelijke uitzonderingen. Zo kunnen wij controleren zonder dat de klant daar veel werk aan heeft – of last van heeft. Dat doen we als ongeveer enige in de markt. En dat kan alleen doordat we de automotive-markt écht goed kennen.”
“Door goed opletten zagen we dat een dealer vier ton aan verkoopbonus had laten liggen.”
Die specifieke automotive-kennis scheelt de klant veel geld. “Voor ons hebben import, export, btw, bpm, margeregelingen en de NOW geen geheimen”, zegt Berkouwer. Dat ondervond recent ook een Stellantis-dealer. Berkouwer en zijn collega’s ontdekten dat het bedrijf voor maar liefst vier ton aan verkoopbonus van de importeur had laten liggen. “Doordat we weten hoe hun bonusstructuur werkt, wisten we waar we moesten kijken en kwam het aan het licht. Het is echt gaaf als je voor een klant zo’n verschil kunt maken.” Die specialistische kennis helpt ook bij het aanvragen van corona-noodsubsidies. “Daar speelt de discussie over of je bpm-bedragen in 2019 meenam in je omzetberekeningen. Die keuze van toen kan voor een dealerbedrijf nu veel geld schelen. Tienduizenden tot zelfs honderdduizenden euro’s”, benadrukt Berkouwer.
4: Opvolging of stoppen?
Het vierde grote thema dat Berkouwer ziet, is de vraag over opvolging. “Wij zien regelmatig autobedrijven die op hun laatste benen lopen en waar de eigenaren op leeftijd raken. Als daar geen zoon of dochter met ondernemersbloed achter zit, of als zij verdwalen in de vraagtekens rond bedrijfswaardering en/of overdracht, zijn zulke bedrijven gedoemd te verdwijnen.” Berkouwer helpt ondernemers graag bij zaken rond bedrijfswaardering, (her)financiering en opvolging. Maar soms is de juiste opvolger simpelweg niet te vinden. Als dan het doek valt is dat spijtig, vindt Berkouwer, maar in het grotere geheel tevens vaak onvermijdelijk. “Zo gaan die dingen. Keerzijde is dat het op een natuurlijke manier de krimp van de markt opvangt. Ik zie het als natuurlijk verloop, gezonde marktwerking.”
Wel drukt Berkouwer automotive ondernemers op het hart om – meer dan ooit – na te denken over hun toegevoegde waarde, met name merkdealers. “De voornaamste meerwaarde van een merkdealer ten opzichte van een universeel is ‘vertrouwen’. Terwijl je als ondernemer wel onder het juk zit van de importeur. Is dat voldoende? Niet voor niks zoeken steeds meer garagisten hun heil in ‘universeel’ en occasionhandel, vaak met prima resultaten. Dan zeg ik: moet je dat dan nog wel in dit pand doen? Je kunt ook stoppen en een nieuw bedrijf starten.” Zijn kernboodschap aan ondernemers is: “De markt beweegt, blijf zelf ook in beweging. Het gaat niet meer terug naar het oude.”
Van Ree Accountants: thuis in automotive
Van Ree Accountants (sinds 1966) is een bekende naam in automotive. Het bedrijf telt 170 collega’s verspreid over zeven compacte vestigingen in Alblasserdam, Alphen aan den Rijn, Barneveld, Geldermalsen, Leersum, Nieuwegein en Zwolle. Het groeit de laatste jaren snel, zo’n 15 procent per jaar. Die aanwas zit onder meer in de afdeling Automotive, waarvan Berkouwer de voorman is: het aantal automotive-bedrijven dat bij Van Ree aanklopt voor fiscale en administratieve hulp, voor ondernemingsadvies en -sparringsessies stijgt met name de laatste drie jaren snel, met zo’n 25% per jaar, tot inmiddels tientallen autobedrijven – van garages-om-de-hoek tot top-10 dealerholdings.
www.vanreeaccountants.nl/automotive
