België test deeltjesteller voor apk
In België gaat keuringsinstantie Goca in minimaal drie van zijn keurstations rijkeuringen (de Belgische apk) uitvoeren met verschillende prototypes van nieuwe roetmeters. Het gaat daarbij om PN-meters (die stofdeeltjes tellen) of PM-meters (die de hoeveelheid fijnstof meten) die moeten detecteren of een roetfilter verwijderd of defect is.
Volgens Goca is uit eigen onderzoek gebleken dat enkel dit soort toestellen in staat zijn om roetfilterfraude efficiënt te bestrijden. Alternatieve methodes – zoals een verbeterde variant van de huidige opaciteitsmeters, infrarood warmtebeeldcamera, een toestel om de zwartheid van rookgassen te meten of een EOBD–toestel – zijn volgens Goca veel minder effectief.
10 duizend voertuigen
Er zullen nu in de verschillende keuringscentra metingen gebeuren met verschillende merken van meters, zodat duidelijk wordt welke meetapparaten in de praktijk de beste en meest betrouwbare resultaten opleveren. Binnen een half jaar moeten er in totaal 10.000 voertuigen gecontroleerd worden. Na een evaluatie worden de meest geschikte toestellen aangekocht.
Het Vlaams Gewest, het Waals Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest investeren samen ruim 468 duizend euro in het project.
Ook in Nederland wordt gekeken naar de deeltjesteller (PN-meter) als vervanger van de huidige opaciteitsmeters die worden gebruikt door keurstations. Volgens TNO, dat in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Milieu onderzoek deed naar een geschikte methode om roetfilterfraude vast te stellen, is de PN-meter de enige betrouwbare methode op de lange termijn.
Het verwijderen van roetfilters is sinds oktober vorig jaar opnieuw bij wet verboden, maar de controle bestaat vooralsnog uit een visuele inspectie tijdens de apk. Hierbij kijkt de keurmeester of er zichtbaar een filter onder de auto hangt. Volgens de RDW, de Stichting Overlegorgaan apk en leveranciers van roetmeters is een waterdichte controle ook mogelijk met een verbeterde variant van de huidige opaciteitsmeters. In Duitsland worden deze meters al gebruikt voor de apk, maar de Nederlandse overheid koos er voor om te wachten op een geschikte deeltjesteller.
PN in plaats van PM
Afgaande op de proef in België lijkt deze deeltjesteller er nu te zijn. PN-meters werden tot nu toe vooral gebruikt door tunnelbouwers om te controleren in hoeverre het personeel wordt blootgesteld aan schadelijke deeltjes. De hoge prijs van het apparaat en de omslachtige kalibratie maken dat de autobranche tot nu toe niet positief stond tegenover de deeltjesteller in de garagewerkplaats. Een deeltjesteller kost 18 duizend euro tegenover 2 á 4 duizend euro voor een opaciteitsmeter. Toch lijkt het er op dat Nederlandse keurstations er op termijn niet aan ontkomen om een deeltjesteller aan te schaffen.
“Het NMI heeft een pakket aan eisen opgesteld waaraan zo’n meter moet voldoen, dat wordt eind augustus gepresenteerd”, weet Leon Andriessen. Naast fabrikant van meetapparatuur (TBA Ten) is Andriessen vanuit de RAI Vereniging en internationale koepelorganisaties nauw betrokken bij de ontwikkeling van een nieuwe betrouwbare roetmeting. Het NMI moet meetapparatuur voor de apk eerst homologeren voordat deze gebruikt kan worden voor de apk. “Wanneer de eisen bekend zijn die het NMI stelt aan de nieuwe apparatuur, kan deze in productie worden genomen en gekeurd door het NMI. Pas daarna kunnen keurstations echt met de meters gaan werken.” Andriessen verwacht dat het nog minstens tot 2021 zal duren tot de PN-meter in gebruik kan worden genomen voor de apk.
Het duurt minstens tot 2021 tot de PN-meter in gebruik kan worden genomen.
Overigens betekent de invoering van de PN-meter of deeltjesteller niet dat de huidige opaciteitsmeters overbodig worden. “Voor de oudere auto’s is het meetbereik van een deeltjesteller te beperkt en zul je dus een opaciteitsmeter moeten blijven gebruiken.” Verder wijst Andriessen op het verschil tussen een PN- en een PM-meter. “Er worden nu al door een aantal leveranciers PM-meters aangeboden, maar die meten alleen de totale massa van de deeltjes en plaats van het aantal deeltjes. Als je echt voor een oplossing voor de langere termijn gaat, moet je een PN-meter hebben.”
TBA Ten werkt zelf aan de ontwikkeling van een PN-meter die geschikt is voor het garagebedrijf, maar wanneer deze op de markt komt hangt volgens Andriessen af van het tempo waarmee de NMI-eisen worden ingevoerd en de komst van een wet die voorschrijft dat keurstations een deeltjesteller moeten gebruiken voor de apk.
