Transparantie vertroebelt
Het klinkt logisch: in de huidige transparante markt maken we de onderhoudsgeschiedenis van gebruikte auto's al openbaar, evenals de kilometerstanden. Waarom zouden we dan ook niet open en eerlijk communiceren over het schadeverleden van een auto? Toch stuit dit idee iedere keer weer op verzet. Begin deze maand maakte Autodata Nederland bekend dat het in zijn diensten Wheelerdelta en Autoscan de schadehistorie van gebruikte auto's gaat opnemen. Niet vreemd, want sinds een jaar is Autodata Nederland onderdeel van Solera, dat eigenaar is van het schadecalculatiesysteem Audatex. Bovendien was Autodata tien jaar geleden ook al actief met het schadeverleden. “De vraag naar transparantie neemt voortdurend toe”, zegt adjunct-directeur Robert Brouwer van Autodata Nederland. “Het is ons werk om het leven van de autoprofessional gemakkelijker te maken met zo goed en compleet mogelijke informatie.”
‘De crux is dat er informatie is over de manier waarop een schade is hersteld.’
Dwars ervoor
Ondanks die transparantie neemt Autodata geen schadehistorie in zijn systemen op van auto's die door of namens leasemaatschappijen worden aangeleverd. “Daarover is overleg geweest met de VNA”, zegt Robert Brouwer. De uitkomst liet zich raden, want toen Autodata in 2004 het schadeverleden onderdeel maakte van zijn taxatiesysteem ATSmax, gingen de leasemaatschappijen, geflankeerd door Focwa, daar dwars voor liggen. Ook toen kwamen de gegevens uit Audatex. En toen in 2006 Bovag de schadehistorie van Audatex in zijn nieuwe informatiesysteem Autolog wilde gebruiken, trok Audatex zich, onder druk van leasemaatschappijen en Focwa, op het laatste moment terug. Ook nu zijn de leasemaatschappijen niet blij met de verstrekking van het schadeverleden door Autodata. “Het gevaar van een appels-en-perenvergelijking ligt op de loer: waar de leaserijder elk schadegevalletje moet melden, heeft de consument een financieel belang om dit niet te doen en zijn verzekeraar in het ongewisse te laten”, zegt directeur Renate Hemerik van leasebranche vereniging VNA. “De leasemaatschappij heeft er belang bij om de auto door de beste vaklui en volgens fabrieksinstructies te laten herstellen in verband met aansprakelijkheid en restwaarde, blijkt de particuliere autobezitter te verleiden tot goedkope oplossingen zonder bonnetje.”
Waarde
Hemerik benadrukt dat de leasemaatschappijen geen bezwaar hebben tegen transparantie over het verleden van hun auto's. “Veel leasemaatschappijen geven alle informatie over het schadeverleden van de auto en zelfs meer; ze geven ook informatie over de manier waarop de schade is hersteld. Dat is de crux.” Het gaat VNA dan ook om de schadegevallen die niet in de database van Audatex en Autodata terechtkomen. Al is het maar omdat Audatex weliswaar het grootste schadecalculatiesysteem is, maar niet het enige. Schadegevallen die in DAT worden berekend, blijven bij Autodata buiten beeld, net als schades die wellicht in het buitenland of in het zwarte circuit zijn gerepareerd. En dan wordt de leaseauto-met-schade dus vergeleken met een zogenaamd schadeloze auto – die op ‘groen’ staat omdat het verleden simpelweg niet bekend is. Bij Focwa reageert bestuurslid Mathijs van Leeuwen op de plannen van Autodata. “We zijn hierover niet ingelicht”, zegt hij. “Ik kan daarom niet zeggen of ik er voor of tegen ben.” Van Leeuwen ziet wel het voordeel van transparantie, maar hij ziet ook nadelen. Tien jaar geleden was Focwa tegen de Schadeverledenpas van Autodata, omdat een schadecalculatie geen garantie geeft over de wijze van herstel. “Als het schadeverleden vermeldt dat een auto op een zekere datum een bepaalde schade heeft gehad, zegt dat niets over of en door wie de auto is hersteld. We weten dan ook niets over de kwaliteit van het herstel en de borging van de veiligheid.”
Bovag is blij met schadeverleden
Niet iedereen is tegen het vermelden van het schadeverleden. In 2006 wilde Bovag het schadeverleden al opnemen in zijn destijds nieuwe informatiesysteem Autolog. “Het vermelden van het schadeverleden van een occasion hoort bij een transparante wereld”, zegt Bovag-woordvoerder Paul de Waal. “Dus is de stap van Autodata heel logisch. Het is goed voor de branche en goed voor de consument.” Dat sommige marktpartijen zich tegen het schadeverleden keren, noemt De Waal koudwatervrees. “Er zijn altijd partijen die bang zijn dat een auto met een uitvoerig schadeverleden minder waard is. Maar uiteindelijk zal het omgekeerd zijn. Een auto met een gedetailleerd omschreven schadeverleden is straks meer waard dan een auto waarvan het schadeverleden niet duidelijk is.” De Waal hoopt dan ook dat de leasemaatschappijen zich over hun bezwaren heen zullen zetten. “Wat ons betreft is het wenselijk dat de leasemaatschappijen hun informatie gaan delen met de markt.”
Smetteloze Saab
De informatie die Autodata presenteert, komt uit de schadecalculaties die in Audatex zijn gemaakt. Het systeem kent in principe twee mogelijkheden: informatie over een schadeverleden is bekend of niet. Verder dan dat laatste gaat de informatie niet. “Er wordt niet over ‘schadevrij’ zijn van een voertuig gesproken”, zegt adjunct-directeur Robert Brouwer van Autodata Nederland. Als er een schadecalculatie is gevonden, wordt aangegeven welke onderdelen van de auto beschadigd waren, wanneer dat was en wat de hoogte van het schadebedrag was. “Als er geen schadeverleden wordt gevonden, geeft het systeem aan dat er geen schadeverleden bekend is”, aldus Brouwer. En als je navraag doet naar een auto die van een leasemaatschappij is? “Dan wordt getoond dat Schadeverleden voor dat voertuig niet beschikbaar is.” We hebben het uitgeprobeerd met het privé-vervoermiddel van de auteur van dit artikel. De 48-DN-PZ is een Saab 9-5 uit 1999 die een respectabele 3 ton op de teller heeft staan. Je zou denken dat er bij zo'n auto toch wel een deukje boven komt drijven. Maar nee: ‘Op dit kenteken is geen schadeverleden bekend.’
‘Er is geen behoefte bij gebruikers om informatie uit Schadeverleden te delen met de consument.’
Goud
Grote vraag is ook voor wie de informatie over het schadeverleden bestemd is. Autodata zelf zegt dat het mikt op autobedrijven. “Want als autobedrijf ben je verantwoordelijk voor een voertuig dat je levert, ook al heb je dat zelf van een derde ingekocht”, stelt het bedrijf. De vraag is echter of autobedrijven de informatie over het schadeverleden ook zullen delen met de consument.
Brouwer verwacht niet dat dit zal gebeuren. “Schadeverleden richt zich primair op de zakelijke gebruikers en is niet toegankelijk voor consumenten. Op dit moment zien wij ook geen concrete behoefte bij gebruikers om informatie uit Schadeverleden te kunnen delen met hun klanten.”
VNA-directeur Renate Hemerik denkt echter dat de informatie over het schadeverleden vroeg of laat toch bij de consument terechtkomt. “Veel retailers zullen denken dat ze goud in handen hebben. Die gaan dat schadeverleden gebruiken bij de verkoop aan consumenten. En dan houd ik mijn hart vast. Want de consument wordt door deze halve informatie op het verkeerde been gezet.”
