Schaarste aan personeel, tekorten aan kennis, gebrek aan onderdelen en energiekosten die de pan uitrijzen: het leidt alleen maar tot frustratie, terwijl de schadesector maar al te graag door wil na twee moeizame coronajaren.
Eigenlijk zou er optimisme moeten heersen in de schadebranche, maar niets is minder waar. Er worden weliswaar weer meer kilometers gemaakt, en dus meer schades gereden, maar de sector wordt geconfronteerd met voorziene tegenslagen en onvoorziene calamiteiten. Nu de afgelopen twee coronajaren zijn overwonnen, willen herstellers het liefst weer ‘volle bak aan de gang’, maar die ondernemerslust wordt afgeremd door chronische tekorten op diverse fronten. Of het nu gaat over onderdelen of elektronische componenten die met grote vertraging worden geleverd of het grote gebrek aan goed geschoold jong talent; al die aanhoudende schaarste zorgt zeker voor enige frustratie in de bedrijfstak.
Al heeft de schadesector al vaker laten zien dat het dna vooral wordt bepaald door een taaie veerkracht en een lange adem. Ondertussen stromen de meeste werkplaatsen de afgelopen periode weer aardig tot goed vol, maar zorgen de uitstaande backorders aan onderdelen of elektronica geregeld voor vertraging in een vloeiende verloop van het herstelproces. En dat leidt tot de nodige frustratie. “Het voelt echt als een teleurstelling als de werkplaats weer gezond vol staat en je het werk niet met volle vaart kunt oppakken, zoals je zou willen”, aldus Martijn Boekhorst, directeur van 17 herstelbedrijven, waarvan 15 aangesloten bij ABS Autoherstelvestigingen. De branche wordt daarnaast namelijk ook al maandenlang geconfronteerd met toenemende kostenstijgingen, onder andere van grondstoffen.
Het is een goede zaak dat verzekeraars met de energietoeslag tonen dat ze niet wegkijken
Maar vooral de energieprijzen rijzen de pan uit. Herstellers maken melding van een verdubbeling of zelfs vervijfvoudiging van de energiekosten. En voorlopig lijkt er geen einde te komen aan die stijging. Sterker: experts voorspellen dat de energiecrisis nog wel tot ver in 2023 kan aanhouden. “De prijsstijgingen van nu zijn extreem, echt extreem”, aldus Boekhorst, die in zijn bedrijven gemiddeld met prijsstijgingen van 500 procent te maken heeft. Een lichtpuntje is dat Achmea en Schadegarant begin deze maand een energietoeslag hebben geïntroduceerd waarmee ze herstellers in hun netwerk enigszins tegemoetkomen in de hoge energierekening. Met deze tegemoetkoming geven deze opdrachtgevers er in ieder geval blijk van dat ze de penibele situatie van de herstellers erkennen en hier deels ook een gezamenlijke verantwoordelijkheid voelen. Let wel: het gaat om een tijdelijke toeslag. Bij Achmea gaat het om een maximum bedrag van 27,50 euro en Schadegarant komt met een tegemoetkoming van maximaal 30 euro, die individuele herstellers kunnen claimen. De hoop is nu dat andere verzekeraars en opdrachtgevers uit de leasewereld dit voorbeeld zullen volgen. Brancheorganisaties Focwa en Bovag pleiten al sinds afgelopen najaar voor een compensatieregeling en lobbyen ook in Den Haag voor steunmaatregelen. “Het is een heel goede zaak dat verzekeraars hiermee laten zien dat ze niet wegkijken en het gesprek aangaan met de branche”, aldus Boekhorst.
Minder warm
Wat het voor de branche zo frustrerend maakt, is dat ze er zelf vaak weinig tot niets aan kunnen doen en meestal al het nodige hebben gedaan aan alternatieve, duurzamere oplossingen. Op dit moment doet de sector alles om zo min mogelijk gas te gebruiken: van het minder warm stoken van de spuitcabine tot meer infrarooddroging of andere vormen van lakdroging. “We proberen van alles om het gasverbruik zo laag mogelijk te houden en waren natuurlijk al veel langer bezig om duurzamer met energie om te gaan”, vertelt Jeroen Baars, directeur van zes Schadenet Rijnders vestigingen. “Wat het vooral vervelend maakt, is de onzekerheid hoe lang het gaat duren. Het is dan ook goed dat verzekeraars de situatie erkennen en dat Achmea en Schadegarant een tijdelijke toeslag hebben ingesteld zodat we een tegemoetkoming kunnen doorbelasten.”
Zoektocht
Een ander belangrijk hoofdpijndossier is het oplopende personeelstekort en het grote gebrek aan jong talent. Volgens velen in de branche is het tekort aan goed geschoolde mensen inmiddels zo hoog opgelopen dat een zoektocht naar medewerkers ver buiten de landsgrenzen ook niet veel zin meer heeft. Er is ook werk te over in andere sectoren, zoals de bouw, die vaak ook beter betalen, is een veelgehoord geluid. De arbeidsmarkt wordt alleen nog maar concurrerender, doordat bedrijven mensen bij elkaar wegkapen. Dat drijft de salariskosten alleen maar verder op, want goede mensen zijn geld waard in deze tijd van schaarste. “Het is echt een zorgwekkende situatie geworden”, beaamt Baars. “Wij hebben als branche natuurlijk ook hele andere verwachtingen van medewerkers dan jaren geleden. Waren we voorheen meer op zoek naar doeners, kijken we nu veel serieuzer naar een hoger kennisniveau en andere competenties. Je moet als
bedrijf veel beter je best doen om een aantrekkelijke werkgever te zijn en je mensen ook genoeg mogelijkheden en perspectief kunnen bieden. Dat betekent dat je veel meer tijd en geld moet steken in een integraal HR-beleid dat meer aansluit op de verwachtingen van de huidige maatschappij. De kunst is om jonge mensen al in het vroege leerstadium aan je te binden en zo enthousiast te maken voor het werk.”
Focus op mensen
Alle top 15-spelers zeggen zich nu vooral te concentreren op hun medewerkers. Werving en behoud van talent heeft op dit moment de hoogste prioriteit, naast het up-to-date houden van kennis. Behalve de zorgen over een gebrek aan nieuwe instroom, is er vooral veel zorg over de hoge grondstof- en energieprijzen en de verstoorde aanvoer van onderdelen en elektronische componenten. Er zijn relatief weinig verschuivingen in de schadetop 15 2022. De top 3 blijft ongewijzigd met Van Mossel Autoschade op nummer één, Reco op nummer twee en Boekhorst als nummer drie, die dit jaar uitbreidde met 3 vestigingen en daardoor steeds dichter opschuift in de richting van Reco. Daarna volgen dealerbedrijven Broekhuis en Stern (inmiddels onderdeel van Hedin) en vervolgens liggen veel bedrijven dicht bij elkaar met 9 vestigingen, waaronder Den Elzen Autoschade. Maar ook dealerbedrijven, zoals Dealergroep Pon, Emil Frey en Autoschadehuis. Van de schadeketens zijn ABS Autoherstel en Schadenet het beste vertegenwoordigd in de schadetop 15.
Schaalvergroting
Als ondernemer van meerdere vestigingen kun je medewerkers al snel meer bieden, bevestigen Boekhorst en Baars. Zoals een volwassen opleidingstraject én doorgroeiperspectief.
Het is een teleurstelling als de werkplaats volstaat en je het werk niet met volle vaart kunt oppakken
Veel schade- ondernemers zijn er dan ook van overtuigd dat schaalvergroting echt nodig is om klaar te zijn voor de toekomst. “Schaalvergroting is alleen al een must om alle noodzakelijke investeringen te kunnen doen in mensen, opleidingen en nieuwe technieken in de werkplaats”, aldus Baars. “Maar voorlopig ligt de focus vooral heel sterk op de interne organisatie en het behoud van goede medewerkers en zorgen dat het kennisniveau op peil blijft, zodat we alle technische ontwikkelingen kunnen bijhouden.”
Disclaimer: de lijst van schadeherstelbedrijven is met de grootste zorg en nauwkeurigheid samengesteld in overleg met de betreffende bedrijven. Er kunnen geen rechten aan worden ontleend.