Thema banden & wielen | Luchtloze band als nieuwe standaard
Bandenmaker Michelin start met autofabrikant General Motors een pilot met de Uptis, een luchtloze band voor personenauto’s. Na een testfase – Uptis staat voor Unique Puncture-proof Tire System – moet de band vanaf 2024 productierijp zijn. Dit jaar wordt de zomerversie getest in de VS op de elektrische Chevrolet Bolt. Logischerwijs kiest de fabrikant voor de zomerband, de meestgebruikte. In een later stadium zou er dan ook getest kunnen worden met een allseason en winterband. “Het gaat er nu om de ideale mix te vinden tussen rolweerstand, grip bij onder andere nat wegdek en duurzaamheid”, aldus Per de Vries, product- en marketingmanager bij Michelin Benelux.
Techniek van de band
De Unique Puncture-proof Tire System (Uptis), de lucht- en lekvrije band heeft een loopvlak dat ieder seizoen door middel van 3D-printen wordt vervangen. De lucht in de band is vervangen door flexibele rubberen spaken die meeveren, klappen opvangen en het loopvlak en het wiel verbinden. De band gebruikt onder andere composiet rubbermaterialen, gemengd met harsen en glasvezel. De banden zijn zwaarder dan de huidige standaard, maar door de Uptis zijn een aantal onderdelen bij de auto niet meer nodig. Omdat de banden niet acuut vervangen hoeven te worden, zijn een krik en reservewiel overbodig. Het bandenspanningssysteem (tpms), bandenspanningskit en balanceergewichten zijn ook overtollig. Dit zijn onderdelen die dan uit de werkplaats zouden verdwijnen. De rolweerstand is nu ongeveer 8 kg/ton en ligt daarmee op het niveau van runflat-banden.
“Het gaat waarschijnlijk zo’n tien tot vijftien jaar duren voordat de Uptis in de werkplaats ligt”, aldus De Vries. Europa zal waarschijnlijk ook niet de eerste markt worden: bijvoorbeeld de Chinese (waar er gemiddeld elke 9.500 kilometer wordt lekgereden) en de Amerikaanse (elke 55 duizend kilometer) zijn lucratiever dan de Europese, waar een lekke band gemiddeld eens per 80 duizend kilometer voorkomt. Wereldwijd is deze optelsom goed voor ongeveer 200 miljoen banden per jaar die moeten worden vervangen. Doet de luchtloze band zijn intrede, dan valt deze vervangingsvraag dus volledig weg.
Toekomstmuziek
De Uptis van Michelin is gebaseerd op een eerdere versie van een luchtloze band, de in 2014 geïntroduceerde Tweel. Deze band is uitsluitend geschikt voor industriële voertuigen, zoals golfkarretjes, vorkheftrucks en grasmaaiers en varieert in prijs tussen 200 en 750 dollar. “Binnen het segment van industriële voertuigen is de Tweel nog geen standaard. Het marktaandeel is nog te klein en neemt niet snel toe”, zegt De Vries. De Tweel bleek niet geschikt voor personenauto’s, omdat de luchtloze band bij hogere snelheden veel lawaai maakt en oververhit raakt.
Over de toekomst van de Uptis voor personenauto’s is Michelin ambitieus. “Ons uitgangspunt is dat de luchtloze band in de toekomst de wereldstandaard wordt”, aldus De Vries. De perikelen rond de bandenspanning zijn bijvoorbeeld verleden tijd. “Nu moeten banden vaak worden vervangen omdat berijders onvoldoende of niet tijdig hebben gelet op de bandenspanning. Dat zorgt voor onregelmatige slijtage door verkeerde bandenspanning of foutieve wieluitlijning. Bij de Uptis zit de spanning in de constructie van de band.”
Met de luchtloze band hebben we geen omkijken meer naar bandenspanning
Auto-eigenaren zal dit als muziek in de oren klinken: niet meer lek rijden en geen kosten voor uitlijning. En slijtage? “Bij deze band kun je alleen het loopvlak vervangen. Als de ontwikkelingen in 3D-printen snel gaan, kan dit dan gewoon worden geprint”, stelt De Vries.
Op lange termijn is het dus wel de vraag in hoeverre de nieuwe, luchtloze band nog een verdienmodel vormt voor autobedrijven. Maar zenuwachtig hoeven ze nog niet te worden, denkt De Vries. “Hoe de markt zich verder ontwikkelt, is koffiedik kijken. In Nederland wordt er zoals gezegd niet heel vaak lekgereden, dus dergelijke vervangingen zagen we hier al niet zoveel. Het voordeel in Europa is vooral de duurzaamheid, de gelijkblijvende spanning en de gelijke slijtage, wat het verbruik ten goede komt”, aldus De Vries. “Dan blijft het vervangen van het loopvlak over – dat is wel een andere discipline dan een vervanging.”
