Een Tesla met brandstofcel gewoon omdat het kan
Max Holthausen is 18 jaar en werkt in het familiebedrijf Holthausen Clean Technology als Hydrogen Engineer. Hij bouwde bij wijze van experiment een Tesla Model S 85D om tot waterstofauto. Waarom? “Gewoon om te kijken of het kon. Ik bezoek veel bedrijven om uit ze uit te leggen wat de mogelijkheden zijn met waterstof. Het leek me een leuk en praktisch idee om een auto te hebben die op waterstof rijdt en waarmee ik kan laten zien en ervaren hoe het werkt. Daarom ben ik op zoek gegaan naar een gebruikte Model S.” Dat Max pas achttien jaar oud is, bleek een probleem te zijn. “Bij Tesla namen ze mij niet serieus en dat doen ze eigenlijk nog steeds niet. Uiteindelijk kwam ik terecht bij Verhoeks Exclusief in Ede. Die hebben een aantal gebruikte Tesla’s staan en zijn door Tesla gecertificeerd om er aan te werken. Bij Verhoeks waren ze enthousiast over mijn plannen en bereid om mee te denken. Daar heb ik mijn Tesla uiteindelijk ook gekocht.”
Kraken
Met bestaande componenten waarmee Holthausen Clean Technology normaal gesproken vuilnis wagens en veegmachines ombouwt naar waterstof werd de Tesla in drie weken tijd ook geschikt gemaakt voor zijn nieuwe brandstof. De meeste tijd ging volgens Holthausen zitten in het kraken van de softwarebeveiliging en het passen en meten van de componenten. In vergelijking met een bedrijfswagen zit er erg weinig ruimte in een personenauto om de inverters, verdamper, kabels en tanks onder te brengen. Het merendeel van de techniek, zoals de 12kw brandstofcel kreeg een plekje in de voorklep. ‘Frunk’ in Tesla-jargon. Achterin zitten twee waterstoftanks met een inhoud van samen 6 kilo waterstof. De Tesla werd in totaal 70 tot 80 kilo zwaarder. De tanks en de twee converters leggen daarbij het meeste gewicht in de schaal. De kleine converter heeft het formaat van een broodtrommel, maar de grotere heeft de afmetingen van een ouderwetse desktopcomputer.
> De brandstofcel, inverters en andere techniek is ondergebracht in de ‘Frunk’.
Om het systeem goed te kunnen laten werken moest Holthausen toegang krijgen tot het besturingsysteem van Tesla. De componenten moeten immers met elkaar gaan praten. Na de nodige pogingen slaagde Max hierin. De fabrieksgarantie is daarmee natuurlijk komen te vervallen, maar dat mag de pret niet drukken. “Het grote verschil tussen deze Tesla en de voertuigen die we dagelijks ombouwen is dat we nu werken van een bestaand systeem waarin we aanpassingen doen. Normaal gesproken gaat het om een voertuig met een verbrandingsmotor waar we alles uit halen om er vervolgens een elektrische aandrijflijn in te bouwen met een systeem dat volledig van onszelf is. Bij de Tesla moest ik eerst de beveiliging van het systeem kraken, vervolgens uitzoeken hoe alles werkt en daarna aanpassingen doen. Dat kostte veel tijd, maar lukte uiteindelijk wel.”
Monopolie
Op medewerking vanuit Tesla hoefde Holthausen, net als bij de aanschaf van zijn auto niet te rekenen. “De filosofie van Tesla is dat iedereen overal vanaf moet blijven en je de auto voor alles naar hen brengt. Onderdelen zijn om die reden ook niet te krijgen. Je mag ze er toch niet opzetten. Een van de dingen die ik met dit project ook wilde aantonen is dat je wel degelijk zelf aan een Tesla kunt sleutelen. Het kan niet zo zijn dat autofabrikanten als Tesla het monopolie hebben om aan auto’s te werken. Dan blijft er geen garagebedrijf meer over.”Lees hier over het apk-keuren van een Tesla Model S.
We overwegen om zelf onderdelen te gaan maken of groter in te kopen om er marge uit te snijden.
Het ombouwen van een Tesla naar waterstof kost circa 70 duizend euro en betekent bijna een verdubbeling van de prijs van een Tesla. Holthausen verwacht dan ook niet dat er snel een massageproduceerde variant komt. Zelf verwacht hij er in ieder geval niet veel te bouwen. “We gaan er nog een maken voor de provincie Groningen en er komt eventueel nog een derde. Maar ik denk niet dat veel mensen zijn die er zo veel geld voor over hebben. Bij een vuilniswagen die drie ton kost is een investering van 70 duizend extra relatief gezien niet zo groot. Net als bij een diesel is waterstof alleen rendabel te krijgen als je veel kilometers maakt.”
Enorme marges
Wat rijden op waterstof volgens Holthausen zo duur maakt is de prijs van de onderdelen die je er voor nodig hebt. Zo kost een brandstofcel tussen de 2 en 60 duizend euro. “Er zitten enorme marges op die onderdelen voor de leveranciers. De verwachting is dat de onderdelen op termijn wel goedkoper worden als de volumes hoger worden. We overwegen om zelf onderdelen te gaan maken of groter in te kopen om die marges er uit te snijden.” In het geval van de Hesla gebruikte Holthausen bestaande componenten die al op de plank lagen voor de ombouw van bedrijfswagens. Het merendeel had daarom ook lichter uitgevoerd kunnen worden.
Naast dat Holthausen een demo wilde hebben om aan potentiële klanten te laten zien, heeft de Hesla ook een ander praktisch voordeel. Waar een normale Tesla een actieradius heeft van circa 450 kilometer, haalt de Hesla tussen de 900 en 1.000 kilometer. “Een gewone tesla is voor mij niet handig. Bij normaal woon-werkverkeer kun je thuis en op je werkplek laden, maar ik rijd het hele land door van klant naar klant. Ik heb tussendoor geen tijd en geen gelegenheid om te laden.”
Specificaties Hesla (Hydrogen Tesla)
Basis: Tesla Model S Performance 85D
Actieradius: 900 tot 1.000 kilometer.
Laad/tanktijd: enkele minuten.
Capaciteit brandstofcel: 12 kilowatt
Inhoud waterstoftanks: 6 kilogram
Vermogen: 720 pk (700 pk origineel)
Topsnelheid: 295 km/u
Acceleratie: 0 tot 100 km/u in 2,1 seconden.
Holthausen Clean Technology
Het in het Groningse Hoogezand gevestigde bedrijf is een start-up die vijf jaar geleden ontstond binnen de Holthausen Groep. Aanvankelijk hield het bedrijf zich vooral bezig met de ombouw van voertuigen met een verbrandingsmotor van benzine naar LNG en Groen Gas. Langzamerhand wordt het aandeel waterstof steeds groter. Er werken nu dertien mensen, maar daar moeten er dit jaar nog minstens 30 bij aldus Max Holthausen. Vooral aan monteurs en verkopers is veel behoefte. Holthausen Clean Technology richt zich vooral op vuilnis- en veegwagens en bedrijfsvoertuigen. Zo startte het bedrijf pas geleden in samenwerking met Volkswagen-dealer Century aan de bouw van een serie Volkswagens T6 op waterstof. Deze bestelwagens worden via het dealernetwerk van Century verkocht. Holthausen bouwde afgelopen jaar in totaal 25 voertuigen om, maar kreeg daar bovenop nog eens 75 bestellingen. Voor dit jaar verwacht het bedrijf op te schalen naar 550 voertuigen.