Managen in crisistijd (2) met accountants Berkouwer en Endhoven: ‘Onderliggend lijden komt aan de oppervlakte’
Wat zijn de grootste financiële risico’s waarmee jullie automotive klanten nu worden geconfronteerd?
Endhoven: “De liquiditeit van de ondernemingen. Hoe zien de cashflow-prognoses eruit? Maar ook de solvabiliteit is belangrijk, want dat zegt iets over de leencapaciteit. Banken zijn steeds voorzichtiger in het financieren van automotive en sturen in toenemende mate op deze kengetallen.”
Berkouwer: “Vooral autobedrijven die al minder levensvatbaar zijn, komen nu versneld in de problemen. Als er al sprake is van ‘onderliggend lijden’, dan brengt deze crisis dat aan de oppervlakte. Er is al heel veel beweging in de branche en deze crisis zal dat versnellen.”
Endhoven: “Er zijn nog steeds teveel spelers op de markt. De broodnodige concentratie zal versneld plaatsvinden.”
Kunnen bedrijven maatregelen nemen om die risico’s beter te kunnen beheersen?
Berkouwer: “Dat is per bedrijf verschillend. Los van de overheidsmaatregelen komt het in principe neer op twee zaken. Kan een bedrijf toch de omzet vasthouden? En hoe kan de kostenstructuur aangepast worden aan de omstandigheden? Bij echte ondernemers draait het meer om het eerste punt, want daar is creativiteit en durf voor nodig. Past iemand meer op de winkel dan ligt de nadruk op de organisatie en de kostenstructuur.”
Wij zijn nu coach, adviseur en psycholoog in één
Endhoven: “Uiteraard draait het nu vooral om kostenbeheersing. Aan welke knoppen kan nog gedraaid worden? Wie kan er nog omzet realiseren? Het ondernemerschap is nu belangrijk. De noodzaak om naar de toekomst te kijken is veel actueler geworden en de discussies over de toekomstperspectieven zijn veel scherper dan tot voor kort. Welke rol is er voor een autobedrijf weggelegd in de keten? Daar gaat het om.”
Is er een specifieke rol die jullie in deze crisis proberen te pakken (die van klankbord, adviseur, of nog wat dwingender)? En hoe groot kan die rol zijn?
Berkouwer: “Als wij heel dwingend te werk moeten gaan, dan klopt er meestal al iets niet. Wij zijn coach en praatpaal en denken mee over alle mogelijke scenario’s. Maar wij kunnen en willen het roer niet overnemen, wij zijn tenslotte geen ondernemers in de sector, daarvoor moeten ze bij andere specialisten zijn. Alleen als er sprake is van onderliggend lijden gaan we dwingend aan de gang, anders vooral adviserend.”
Endhoven: “Er is geen gouden truc waarmee wij accountants bedrijven in één klap kunnen helpen. Het is maatwerk, waarbij wij vooral adviseren en ondersteunen bij zaken zoals liquiditeitsprognoses, noodmaatregelen en uitstel belastingen. Wij zijn nu coach, adviseur en psycholoog in één. We kunnen veel beetpakken. Daarbij helpen de ervaringen van de vorige crisis, daar hebben ondernemers veel van geleerd. Het niveau van de gesprekken nu is hoger dan destijds.”
Normaliter is dit de tijd van de jaarverslagen. Durven jullie in deze onzekere periode een continuïteitsverklaring te geven?
Endhoven: “De wereld staat in brand. Is dit dan de tijd om druk te maken over jaarverslagen? Hopelijk zijn we over een paar maanden allemaal weer wat relaxter. Wij raden bedrijven nu aan om met hun banken in gesprek te gaan over de datum waarop het jaarverslag wordt opgeleverd. Dat kan nog het hele jaar en hoe langer we wachten, hoe meer inzicht. We moeten ons nu niet door emoties laten leiden. Maar los daarvan: wij geven nu gewoon continuïteitsverklaringen af. Daarbij zijn we niet meer of minder kritisch dan voorheen, we proberen zo zorgvuldig mogelijk te zijn.”
Alleen bij bedrijven waar sprake is van grote onderliggende problemen, wordt het spannend
Berkouwer: “Onze verantwoordelijkheid is om risico’s te vermelden. Bij gezonde bedrijven geven wij gewoon een verklaring af, ook met alle huidige onzekerheid. Wij voeren altijd gesprekken over de continuïteit en in 99 van de 100 gevallen zijn wij het eens met de directie. Alleen daar waar sprake is van grote onderliggende problemen, is het spannend. In die gevallen zal een financier of importeur andere informatiebronnen belangrijker vinden dan een jaarverslag, vaak hebben ze al veel inzicht. Een importeur heeft meer aan de Q1-cijfers dan aan een jaarverslag. Wat nu heel snel duidelijk wordt is dat een accountant de branche echt goed moeten kennen en begrijpen. Als je dat niet doet en afgaat op berichten in de media, dan zou je wel eens in een kramp kunnen schieten.”
Endhoven: “Het gaat om de lange termijn. We gaan de effecten van deze crisis zeker merken, maar bedrijven die hun plek in de keten kennen, gaan door deze crisis heen komen.”
Managen in crisistijd
In deze serie komen onder meer nog aan bod: Annemargreet Dwarshuis (zakelijke directeur Omdenken) en Karl Raats (creativiteits-expert). Lees hier het interview terug met managementexpert Ben Tiggelaar.
