Hoge Raad schept verwarring en onzekerheid door verwerping koerslijstwaardering
Het verwerpen van de koerslijstwaardering van een geïmporteerde Jaguar F-Type heeft voor grote verbazing gezorgd in de branche. Bij de import van deze auto is een beroep gedaan op een koerslijstwaardering van Autotelex. De Rechtbank, het Gerechtshof en de Advocaat-Generaal van de Hoge Raad hebben de belastingplichtige in het gelijk gesteld. De Hoge Raad verwierp echter de koeslijstwaardering van Autotelex, omdat deze niet gebaseerd is op daadwerkelijk gerealiseerde transacties.
Ik ga er vanuit dat de interpretatie van de Belastingdienst genuanceerd en weloverwogen zal zijn
Bovag meldt in een reactie aan Automotive niet gelukkig te zijn met de uitspraak. “Het is inderdaad een opmerkelijke uitspraak waarmee we niet blij zijn. Hoewel het een uitspraak is met betrekking tot een niet veel voorkomende auto, is de regel zeer algemeen gesteld. Wat precies de gevolgen van deze uitspraak gaan zijn voor de praktijk is moeilijk te zeggen, waardes in koerslijsten worden bepaald aan de hand van gedane verkopen, maar geen enkel gebruikt voertuig is identiek, dus er wordt met de kennis van de markt in samenhang met daadwerkelijke verkopen een waarde bepaald. Wat de Hoge Raad precies heeft willen bereiken is ons niet duidelijk. Als je de tekst heel letterlijk neemt, zou geen enkele koerslijst nog gebruikt mogen worden en dat kan niet de bedoeling zijn.”
De nieuwe bpm-wetgeving lijkt er mede op gericht om het gebruik van taxatierapporten te verminderen. Deze uitspraak kan wel eens een streep door de rekening worden, concludeert Bovag. “De afgelopen jaren is in Den Haag gewerkt aan een nieuwe importprocedure, waarbij men probeerde gesjoemel met taxatierapporten aan te pakken – waarbij opgemerkt moet worden dat er ook goede taxatierapporten zijn. Door deze uitspraak lijkt het erop dat het gebruik van taxatierapporten gestimuleerd wordt, met alle risico’s van dien.”
Rustig blijven
Frank Bolsenbroek, dga van Bolsenbroek en Partners, kwalificeert de uitspraak van de Hoge Raad als ‘pure onkunde’. Uit het arrest komt naar voren dat een taxatierapport wél geaccepteerd had kunnen worden. Toch is hij ook niet gelukkig met de uitspraak. “In een taxatierapport wordt de koerslijst eveneens gebruikt als uitgangspunt voor een objectieve waardering. Wat mij betreft is en was de toepassing van koerslijsten uitstekend, sowieso voor voertuigen in ‘gemiddelde staat’. Het is afwachten hoe deze uitspraak uitpakt, maar het zou alles op zijn kop kunnen zetten.”
Dit is een eis die niet door de wetgever zélf is gesteld.
Henk Rijpstra, directeur van Autotelex, blijft rustig onder de uitspraak. Hij hoopt dat de gevolgen van de uitspraak beperkt zijn. “Ik ga er vanuit dat de interpretatie van de Belastingdienst genuanceerd en weloverwogen zal zijn. Alle marktpartijen zien de voordelen van een faire en administratief arme importprocedure van voertuigen op basis van de koerslijst.”
Hoge Raad als wetgever
“De wet is zeer duidelijk over de eis die aan een koerslijst gesteld dient te worden”, zegt Tom Vriesema, jurist van Auto Euro Logic. Ook hij snapt weinig van de uitspraak. “De Hoge Raad stelt echter een nadere eis aan de acceptatie van een koerslijstwaardering en gaat daarmee op de stoel van de wetgever zitten én gaat voorbij aan Europese rechtspraak. De Hoge Raad stelt hier nu als extra eis dat een koerslijstwaardering gebaseerd moet zijn op daadwerkelijk in Nederland door wederverkopers betaalde inkoopprijzen. Dit is een eis die niet door de wetgever zélf is gesteld. De wetgever heeft echter, nota bene op basis van Hoge Raad jurisprudentie, als eis gesteld dat het dient te gaan om ‘in de handel algemeen toegepaste koerslijstwaarderingen’ en niets meer.”
Reactie Belastingdienst
De Belastingdienst laat in een reactie weten blij te zijn met het arrest en de door de Hoge Raad aangelegde maatstaf om het realiteitsgehalte van een in een koerslijst opgenomen richtprijs te bepalen. “De Belastingdienst constateert dat voor bepaalde voertuigen onvoldoende handelstransacties plaatsvinden om een realistische richtprijs in een koerslijst op te nemen. Voor die voertuigen kan van een taxatierapport gebruik worden gemaakt om de waarde (en daarmee de bpm) te bepalen. Op de precieze consequenties van dit arrest voor de uitvoering beraden wij ons nog.”
Vriesema is het met Bovag eens het arrest (nagenoeg) elke waardering van een koerslijst diskwalificeert. “Een koerslijstwaardering houdt per definitie een waardering in, die veelal niet is gebaseerd op daadwerkelijke transacties van dát specifieke voertuig. Autotelex, X-Ray en Eurotaxglass zijn de meest gebruikte koerslijstwaarderingen bij bpm-aangiftes. Al deze partijen baseren zich voornamelijk op kennis en expertise. Voor zover daadwerkelijke transacties al deel uitmaken van de waardering, maken deze slechts een klein deel uit bij de totstandkoming van de waarderingen. Dat kan niet anders, omdat auto’s nooit identiek zijn. Een afnemer van een koerslijst heeft hier geen kennis van en behoort te (kunnen) vertrouwen op de expertise van de koerslijstproducenten.”
Verbazing
Tom Corduwener, directeur van de concurrerende Xray-koerslijst, heeft de uitspraak ook met verbazing gelezen. “De uitspraak staat haaks op het beleid van de staatssecretaris. Het is afwachten wat deze uitspraak in de praktijk gaat betekenen. Wij hebben met Xray geen rol gespeeld in deze procedure. Het is de vraag in hoeverre de uitspraak terugslaat op Xray, of op koerslijsten in algemeenheid.” Corduwener stelt dat er voldoende bronnen, waaronder daadwerkelijke handelstransacties, zijn waarop waarderingen worden gebaseerd, exoten uitgesloten maar die komen niet in koerslijst voor. Ik verwacht zeker niet dat de koerslijsten door deze uitspraak gediskwalificeerd worden als onbruikbaar, daar zou de rechtszekerheid niet mee gediend zijn.”
Koerslijstplatform
Sinds twee jaar is er een koerslijstplatform waarin Belastingdienst, ministerie en koerslijsten vertegenwoordigd zijn. Als er vanuit de inspecteurs vragen zijn over de waarde die een koerslijst aangeeft, dan wordt dit in het platform besproken. “Exoten blijven lastig, maar gezamenlijk wordt er dan gekeken naar de methode waarop de waarde door een koerslijst kan worden vastgesteld of dat de conclusie moet zijn dat de koerslijst helemaal geen waarde kan geven. Door corona is het platform al enige tijd niet bijeen geweest, maar dit vormt voor ons wel aanleiding om dit snel in dit koerslijstplatform te bespreken”, schrijft Bovag. Corduwener: “Dit onderwerp zal bovenaan de agenda van de eerstvolgende vergadering staan, dat weet ik zeker.”
De Belastingdienst is om een reactie gevraagd.
