Coronacrisis versnelt transitie naar flexibele invulling mobiliteit

Thema Leasing & Finance | Auto als openbaar vervoer

Luberto van Buiten Luberto van Buiten
• Laatste update:
Beeld: Shutterstock

De coronacrisis heeft een duidelijke weerslag op de lease- en mobiliteitsbranche. Uit een onderzoek van het internationale fleetmagazine Fleet Europe, onder 600 respondenten (40% inkoper en 60% toeleveranciers,) bleek onlangs dat driekwart van de leveranciers zijn klanten adviseert om leasecontracten te verlengen. Dankzij deze contractverlengingen, de snel opkrabbelende occasionmarkt en een beperkt aantal verleende uitgestelde betalingen, lijkt de impact van de crisis op de leasebranche mee te vallen. Maar Renate Hemerik, directeur van branchevereniging VNA, waakt voor al te veel optimisme. “We moeten afwachten of er niet alsnog faillissementen en ontslagen vallen als de steunmaatregelen ophouden. Dan krijgt ook onze sector meer last van de crisis. Ik denk dat we ons nog wel schrap moeten zetten voor dit najaar.”

Orderintake

Navraag bij diverse leasemaatschappijen bevestigt dit beeld. Zo zegt Joost van den Akker, commercieel directeur bij
Riemersma Leasing, ook nagenoeg geen betalingsregelingen te hebben getroffen. “De orderintake van nieuwe contracten liep wel terug – op het dieptepunt rond de 50 procent van begroot – maar loopt nu ook weer op. We hebben veel contracten verlengd, auto’s die we anders met veel verlies op de stilgevallen occasionmarkt hadden moeten verkopen. Anderzijds liepen door diverse fabriekssluitingen de levertijden ook erg ver op. De occasionverkoop trekt ook weer aan, alleen de diesels die zijn ingezet voor de 14 procent bijtelling zijn nog een pijnpunt. Het resultaat zal uiteindelijk wel lager zijn, maar hoeveel durf ik nu nog niet te zeggen. Dat hangt echt af van hoe de markt zich ontwikkelt.”

Young professionals willen niet vier jaar dezelfde auto rijden

Transitie

Wel verwacht de lease- en mobiliteitsbranche dat de coronacrisis de transitie naar mobiliteit versnelt, maar dat sommige alternatieven voor de eigen (leaseauto) nog worden gemeden. Ook uit verschillende Nederlandse onderzoeken blijkt dat tussen de 20 en 30 procent van de huidige OV-gebruikers voortaan liever met eigen vervoer gaat. Het feit dat mensen voorlopig geen gebruik willen maken van het OV, lijkt gunstig voor private- en occasionlease en autodelen. “In een anderhalvemeter samenleving zal de vraag om individueel vervoer alleen maar groter worden”, denkt Hemerik. “Mensen reizen minder graag in het OV, en dat heeft ook de capaciteit niet. Dat zal leiden tot een verschuiving in mobiliteitsbehoeften. Er komen mobiliteitsmodaliteiten bij, zoals een speedpedelec of elektrische fiets en misschien ook autodelen. Maar er komt ook meer vraag naar flexibiliteit, private lease en occasionlease.”

Volgens Niels van den Hoogen, commercieel directeur bij Athlon Nederland, betekent de transitie naar flexibele mobiliteit dat de leasemaatschappijen zich de rol van mobiliteitsprovider zullen aanmeten. “Waarbij je samen met de klant bekijkt welk vervoersmiddel nodig is per werknemer en voor welk moment.” Lees hier een interview met Athlon-cco Marcel Koops: ‘Het is nu tijd voor nieuwe businessmodellen’

Daarbij valt te denken aan een contract waarbij de leasemaatschappij de mobiliteit bij een bedrijf verzorgt, ongeacht welk vervoermiddel wordt ingezet, in plaats van aan een contract per auto. Maar ook de autogerelateerde contracten worden flexibeler. “Dat zie je nu ook bij ChangeMyCar: hierbij kunnen berijders voor een vaste prijs per maand een aantal keer per jaar van auto wisselen. Gebaseerd op de behoefte van dat moment. Bijvoorbeeld een grotere auto tijdens de vakantieperiode.”

Solide business

Die vraag naar nieuwe producten en diensten komt bovenop de vraag naar het traditionele leasecontract, verwacht Van den Hoogen. “Vooral young professionals willen niet graag vier jaar dezelfde auto rijden. Anderzijds zijn er ook heel veel functionele auto’s, daarvoor blijft een langjarig contract de beste optie. Dat geldt ook als je als berijder wel een heel specifieke autokeuze maakt.”

Ook Paul Harms, directeur bij leasemaatschappij Mobility Service Nederland, verwacht dat leasing onderdeel wordt van een bredere mix van verschillende vormen van automobiliteit. “Dan kun je denken aan long lease, short lease en dagverhuur voor bijvoorbeeld vervangend vervoer bij schadereparaties. Wat in deze discussie vaak vergeten wordt, is dat operational lease verreweg de goedkoopste en makkelijkste manier van automobiliteit is. Rondom een grote en goedkope kern van leaseauto’s is er plaats voor andere vormen van automobiliteit. Maar die zijn wel structureel duurder en omslachtiger en zullen daarom alleen een flexibele schil blijven vormen”, aldus Harms.

Ik denk dat we ons nog wel schrap moeten zetten voor dit najaar

Van den Akker is er van overtuigd dat de vraag om eigen vervoer in de vorm van een leasecontract zal blijven bestaan en zelfs toeneemt. “Mensen mijden het OV, hetgeen positief kan zijn voor bijvoorbeeld de occasionverkoop en private lease. Wel zullen bedrijven om meer flexibilisering vragen, omdat het aantal gereden kilometers door meer thuiswerken afneemt. Maar leasing zal in zijn huidige vorm niet snel verdwijnen. Het is een solide business, voor ons maar ook voor onze klanten die verzekerd willen zijn van betrouwbaar eigen vervoer.”

Bestaan

Of houdt leasing in zijn huidige wellicht helemaal op te bestaan? Karen van den Boom, directeur Nederland bij Sixt, denkt van wel. Natuurlijk preekt ze hierbij voor eigen parochie, want Sixt verkocht zowel in Nederland als internationaal zijn leasetak om zich volledig te kunnen richten op verhuur en autodelen. Het bedrijf lanceerde vorige maand autodeelconcept Sixt Share. “Wij zien duidelijk een gedragsverandering, waarbij niet iedereen een auto voor de deur krijgt, maar je hem kunt gebruiken als je hem nodig hebt. Er zijn zoveel factoren die pleiten voor een verlaging van het autogebruik: parkeerproblemen, congestie in de steden en de fijnstofdiscusie”, zo zei ze onlangs in een Livestream van Automotive. “Ik geloof in een mobiliteitsplatform waarop alle vormen van vervoer worden aangeboden. Wij kunnen een deel hiervan invullen. Nu we autodelen hebben toegevoegd, kunnen we toe naar dynamic pricing, waarbij je een voertuig kunt huren van een minuut tot een jaar – en dit nog tijdens de rit kunt aanpassen. Dat maakt het zakelijk aantrekkelijker dan één auto leasen voor vier jaar.”

Self-cleaning

Van de inkopers die deelnamen aan het onderzoek van Fleet Europe verwacht 40 procent dat autodelen minder wordt; bij leveranciers is dat 50 procent. Slechts een minderheid van respectievelijk 27 en 25 procent verwacht juist een toenemende vraag naar autodelen.

Dit zou zijn omdat mensen een deelauto niet hygiënisch vinden – helemaal als ze niet weten wie er daarvoor in heeft gereden. “We kunnen beter investeren in een selfcleaning car dan een selfdriving car”, grapte Van de Weijer in een Livestream van Automotive. “Dat ze te vies worden om te gebruiken is een grotere bottelnek dan de technologie om het mogelijk te maken. Als je alle kosten meeneemt, dan is autodelen nauwelijks rendabel.”

Van den Boom onderschrijft dit probleem. “Wij kunnen autodelen meenemen in ons logistieke proces, waar het schoonmaken onderdeel van is. Wij hebben ook al een vloot tot onze beschikking, die we nu nog beter in kunnen zetten. Autodelen als los product rendabel krijgen wordt heel lastig. Je hebt een bezettingsgraad nodig van ronde de 80 of 90 een procent, wat ik hoor over autodelen is dat dit nog geen 30 procent is.”

Uitstel

Paul Harms ziet nog een probleem voor mobiliteitsinnovaties: het huidige investeringsklimaat. “Ik denk dat investeringen in nieuwe concepten grotendeels zullen worden uitgesteld, waaronder deelautoconcepten. “Deelautobedrijven zijn er al behoorlijk lang, dus ik verwacht niet dat ze allemaal zullen verdwijnen, maar als het concept niet perfect wordt uitgevoerd en er continu geld bij moet, kan ik me heel goed voorstellen dat de investeerders zeggen: we stoppen ermee. Sterker, een van de grootste autoconcerns in de wereld, General Motors, is recent haar autodeelactiviteiten onder de naam Maven  gestopt.”

Mensen reizen minder graag in het OV, en dat heeft ook de capaciteit niet

Harms begrijpt dat voor verhuurmaatschappijen een deelautoconcept een goede manier is om hun stilgevallen vloot toch te laten rijden. “Hiervoor dient zich nu ook een nieuwe klantengroep aan: reizigers die voorlopig niet meer in het OV willen reizen. Maar ik denk dat dit een tijdelijke en dure oplossing voor ze is. Uiteindelijk zullen deze reizigers weer terugkeren naar het OV of overgaan op het veel goedkopere privé lease.”

Die visie wordt gesteund door de zogenoemde industry leaders, blijkt uit onderzoek van KPMG onder executives in de auto-industrie. Een overgroot deel van de respondenten aan dit onderzoek verwacht dat mobiliteit individueler wordt en van bezit naar gebruik gaat – waarbij de meest logische variant die van een abonnementsmodel is, zoals privélease. 

Alles in één

Zowel leasemaatschappijen als verhuur- en deelautobedrijven verwachten dus een toenemende automobiliteit, waarbij contracten flexibeler worden. Op basis van de verwachting dat steeds meer bedrijven van langjarige contracten met hoge jaarkilometrages af willen, maar zowel kosten als vervoermiddelen willen flexibiliseren. In het vakblad Fleet&Mobility deed een van deze mobiliteitsmanagers, Pim de Weerd van Philips, een opvallende constatering: namelijk dat er eigenlijk nog geen partij is die hun vraag om een mobiliteitsplatform voor het reserveren en afrekenen van welk vervoermiddel dan ook, kan faciliteren. Daar wordt door verschillende partijen wel aan gewerkt: door leasemaatschappijen en verhuurders, maar ook door bredere mobiliteitsproviders als Radiuz. “Wij proberen nu alle vervoersvormen in één app te krijgen, dus dat je ook geen kaart meer nodig hebt”, vertelde Victor van den Berg, ceo van Radiuz, eerder in een Livestream met Automotive. “Er moet een einde komen aan de verzuiling, waarbij je voor elke vervoersvorm aparte apps hebt. Er zullen nieuwe samenwerkingsverbanden ontstaan.”

Uitdaging

Hier zit een uitdaging voor zowel leasemaatschappijen als autobedrijven, waarbij het businessmodel draait om het betalen voor de auto in plaats van het werkelijke gebruik. Maar er wordt zeker rekening gehouden met die verschuiving. Niet voor niets besloot de grootste auto-importeur van Nederland, Pon, om zijn automotive divisie te reorganiseren en juist te investeren in andere vormen van mobiliteit en met de NS de joint venture Hely oprichtte. En de auto? Die wordt onderdeel van een openbaar mobiliteitssysteem.

Geplaatst in rubriek:
Luberto van Buiten
Luberto van Buiten

Luberto van Buiten (’76) ging in 2006 aan de slag bij Automotive. Hij was als hoofdredacteur eindverantwoordelijk voor de redactionele inhoud van sites en magazines van het cluster Auto & Fleet van ProMedia, en beheerde voor Automotive de portefeuilles verhuur en leasing. In zijn vrije tijd speelt Luberto gitaar in Nederpopband Laagland, tennist en loopt – zo af en toe – hard. Op 1 januari 2023 maakte hij bij ProMedia de overstap naar de functie van uitgever bij de divisie Rail & Cargo.

Thema Leasing & Finance | Auto als openbaar vervoer | Automotive Online
Coronacrisis versnelt transitie naar flexibele invulling mobiliteit

Thema Leasing & Finance | Auto als openbaar vervoer

Luberto van Buiten Luberto van Buiten
• Laatste update:
Beeld: Shutterstock

De coronacrisis heeft een duidelijke weerslag op de lease- en mobiliteitsbranche. Uit een onderzoek van het internationale fleetmagazine Fleet Europe, onder 600 respondenten (40% inkoper en 60% toeleveranciers,) bleek onlangs dat driekwart van de leveranciers zijn klanten adviseert om leasecontracten te verlengen. Dankzij deze contractverlengingen, de snel opkrabbelende occasionmarkt en een beperkt aantal verleende uitgestelde betalingen, lijkt de impact van de crisis op de leasebranche mee te vallen. Maar Renate Hemerik, directeur van branchevereniging VNA, waakt voor al te veel optimisme. “We moeten afwachten of er niet alsnog faillissementen en ontslagen vallen als de steunmaatregelen ophouden. Dan krijgt ook onze sector meer last van de crisis. Ik denk dat we ons nog wel schrap moeten zetten voor dit najaar.”

Orderintake

Navraag bij diverse leasemaatschappijen bevestigt dit beeld. Zo zegt Joost van den Akker, commercieel directeur bij
Riemersma Leasing, ook nagenoeg geen betalingsregelingen te hebben getroffen. “De orderintake van nieuwe contracten liep wel terug – op het dieptepunt rond de 50 procent van begroot – maar loopt nu ook weer op. We hebben veel contracten verlengd, auto’s die we anders met veel verlies op de stilgevallen occasionmarkt hadden moeten verkopen. Anderzijds liepen door diverse fabriekssluitingen de levertijden ook erg ver op. De occasionverkoop trekt ook weer aan, alleen de diesels die zijn ingezet voor de 14 procent bijtelling zijn nog een pijnpunt. Het resultaat zal uiteindelijk wel lager zijn, maar hoeveel durf ik nu nog niet te zeggen. Dat hangt echt af van hoe de markt zich ontwikkelt.”

Young professionals willen niet vier jaar dezelfde auto rijden

Transitie

Wel verwacht de lease- en mobiliteitsbranche dat de coronacrisis de transitie naar mobiliteit versnelt, maar dat sommige alternatieven voor de eigen (leaseauto) nog worden gemeden. Ook uit verschillende Nederlandse onderzoeken blijkt dat tussen de 20 en 30 procent van de huidige OV-gebruikers voortaan liever met eigen vervoer gaat. Het feit dat mensen voorlopig geen gebruik willen maken van het OV, lijkt gunstig voor private- en occasionlease en autodelen. “In een anderhalvemeter samenleving zal de vraag om individueel vervoer alleen maar groter worden”, denkt Hemerik. “Mensen reizen minder graag in het OV, en dat heeft ook de capaciteit niet. Dat zal leiden tot een verschuiving in mobiliteitsbehoeften. Er komen mobiliteitsmodaliteiten bij, zoals een speedpedelec of elektrische fiets en misschien ook autodelen. Maar er komt ook meer vraag naar flexibiliteit, private lease en occasionlease.”

Volgens Niels van den Hoogen, commercieel directeur bij Athlon Nederland, betekent de transitie naar flexibele mobiliteit dat de leasemaatschappijen zich de rol van mobiliteitsprovider zullen aanmeten. “Waarbij je samen met de klant bekijkt welk vervoersmiddel nodig is per werknemer en voor welk moment.” Lees hier een interview met Athlon-cco Marcel Koops: ‘Het is nu tijd voor nieuwe businessmodellen’

Daarbij valt te denken aan een contract waarbij de leasemaatschappij de mobiliteit bij een bedrijf verzorgt, ongeacht welk vervoermiddel wordt ingezet, in plaats van aan een contract per auto. Maar ook de autogerelateerde contracten worden flexibeler. “Dat zie je nu ook bij ChangeMyCar: hierbij kunnen berijders voor een vaste prijs per maand een aantal keer per jaar van auto wisselen. Gebaseerd op de behoefte van dat moment. Bijvoorbeeld een grotere auto tijdens de vakantieperiode.”

Solide business

Die vraag naar nieuwe producten en diensten komt bovenop de vraag naar het traditionele leasecontract, verwacht Van den Hoogen. “Vooral young professionals willen niet graag vier jaar dezelfde auto rijden. Anderzijds zijn er ook heel veel functionele auto’s, daarvoor blijft een langjarig contract de beste optie. Dat geldt ook als je als berijder wel een heel specifieke autokeuze maakt.”

Ook Paul Harms, directeur bij leasemaatschappij Mobility Service Nederland, verwacht dat leasing onderdeel wordt van een bredere mix van verschillende vormen van automobiliteit. “Dan kun je denken aan long lease, short lease en dagverhuur voor bijvoorbeeld vervangend vervoer bij schadereparaties. Wat in deze discussie vaak vergeten wordt, is dat operational lease verreweg de goedkoopste en makkelijkste manier van automobiliteit is. Rondom een grote en goedkope kern van leaseauto’s is er plaats voor andere vormen van automobiliteit. Maar die zijn wel structureel duurder en omslachtiger en zullen daarom alleen een flexibele schil blijven vormen”, aldus Harms.

Ik denk dat we ons nog wel schrap moeten zetten voor dit najaar

Van den Akker is er van overtuigd dat de vraag om eigen vervoer in de vorm van een leasecontract zal blijven bestaan en zelfs toeneemt. “Mensen mijden het OV, hetgeen positief kan zijn voor bijvoorbeeld de occasionverkoop en private lease. Wel zullen bedrijven om meer flexibilisering vragen, omdat het aantal gereden kilometers door meer thuiswerken afneemt. Maar leasing zal in zijn huidige vorm niet snel verdwijnen. Het is een solide business, voor ons maar ook voor onze klanten die verzekerd willen zijn van betrouwbaar eigen vervoer.”

Bestaan

Of houdt leasing in zijn huidige wellicht helemaal op te bestaan? Karen van den Boom, directeur Nederland bij Sixt, denkt van wel. Natuurlijk preekt ze hierbij voor eigen parochie, want Sixt verkocht zowel in Nederland als internationaal zijn leasetak om zich volledig te kunnen richten op verhuur en autodelen. Het bedrijf lanceerde vorige maand autodeelconcept Sixt Share. “Wij zien duidelijk een gedragsverandering, waarbij niet iedereen een auto voor de deur krijgt, maar je hem kunt gebruiken als je hem nodig hebt. Er zijn zoveel factoren die pleiten voor een verlaging van het autogebruik: parkeerproblemen, congestie in de steden en de fijnstofdiscusie”, zo zei ze onlangs in een Livestream van Automotive. “Ik geloof in een mobiliteitsplatform waarop alle vormen van vervoer worden aangeboden. Wij kunnen een deel hiervan invullen. Nu we autodelen hebben toegevoegd, kunnen we toe naar dynamic pricing, waarbij je een voertuig kunt huren van een minuut tot een jaar – en dit nog tijdens de rit kunt aanpassen. Dat maakt het zakelijk aantrekkelijker dan één auto leasen voor vier jaar.”

Self-cleaning

Van de inkopers die deelnamen aan het onderzoek van Fleet Europe verwacht 40 procent dat autodelen minder wordt; bij leveranciers is dat 50 procent. Slechts een minderheid van respectievelijk 27 en 25 procent verwacht juist een toenemende vraag naar autodelen.

Dit zou zijn omdat mensen een deelauto niet hygiënisch vinden – helemaal als ze niet weten wie er daarvoor in heeft gereden. “We kunnen beter investeren in een selfcleaning car dan een selfdriving car”, grapte Van de Weijer in een Livestream van Automotive. “Dat ze te vies worden om te gebruiken is een grotere bottelnek dan de technologie om het mogelijk te maken. Als je alle kosten meeneemt, dan is autodelen nauwelijks rendabel.”

Van den Boom onderschrijft dit probleem. “Wij kunnen autodelen meenemen in ons logistieke proces, waar het schoonmaken onderdeel van is. Wij hebben ook al een vloot tot onze beschikking, die we nu nog beter in kunnen zetten. Autodelen als los product rendabel krijgen wordt heel lastig. Je hebt een bezettingsgraad nodig van ronde de 80 of 90 een procent, wat ik hoor over autodelen is dat dit nog geen 30 procent is.”

Uitstel

Paul Harms ziet nog een probleem voor mobiliteitsinnovaties: het huidige investeringsklimaat. “Ik denk dat investeringen in nieuwe concepten grotendeels zullen worden uitgesteld, waaronder deelautoconcepten. “Deelautobedrijven zijn er al behoorlijk lang, dus ik verwacht niet dat ze allemaal zullen verdwijnen, maar als het concept niet perfect wordt uitgevoerd en er continu geld bij moet, kan ik me heel goed voorstellen dat de investeerders zeggen: we stoppen ermee. Sterker, een van de grootste autoconcerns in de wereld, General Motors, is recent haar autodeelactiviteiten onder de naam Maven  gestopt.”

Mensen reizen minder graag in het OV, en dat heeft ook de capaciteit niet

Harms begrijpt dat voor verhuurmaatschappijen een deelautoconcept een goede manier is om hun stilgevallen vloot toch te laten rijden. “Hiervoor dient zich nu ook een nieuwe klantengroep aan: reizigers die voorlopig niet meer in het OV willen reizen. Maar ik denk dat dit een tijdelijke en dure oplossing voor ze is. Uiteindelijk zullen deze reizigers weer terugkeren naar het OV of overgaan op het veel goedkopere privé lease.”

Die visie wordt gesteund door de zogenoemde industry leaders, blijkt uit onderzoek van KPMG onder executives in de auto-industrie. Een overgroot deel van de respondenten aan dit onderzoek verwacht dat mobiliteit individueler wordt en van bezit naar gebruik gaat – waarbij de meest logische variant die van een abonnementsmodel is, zoals privélease. 

Alles in één

Zowel leasemaatschappijen als verhuur- en deelautobedrijven verwachten dus een toenemende automobiliteit, waarbij contracten flexibeler worden. Op basis van de verwachting dat steeds meer bedrijven van langjarige contracten met hoge jaarkilometrages af willen, maar zowel kosten als vervoermiddelen willen flexibiliseren. In het vakblad Fleet&Mobility deed een van deze mobiliteitsmanagers, Pim de Weerd van Philips, een opvallende constatering: namelijk dat er eigenlijk nog geen partij is die hun vraag om een mobiliteitsplatform voor het reserveren en afrekenen van welk vervoermiddel dan ook, kan faciliteren. Daar wordt door verschillende partijen wel aan gewerkt: door leasemaatschappijen en verhuurders, maar ook door bredere mobiliteitsproviders als Radiuz. “Wij proberen nu alle vervoersvormen in één app te krijgen, dus dat je ook geen kaart meer nodig hebt”, vertelde Victor van den Berg, ceo van Radiuz, eerder in een Livestream met Automotive. “Er moet een einde komen aan de verzuiling, waarbij je voor elke vervoersvorm aparte apps hebt. Er zullen nieuwe samenwerkingsverbanden ontstaan.”

Uitdaging

Hier zit een uitdaging voor zowel leasemaatschappijen als autobedrijven, waarbij het businessmodel draait om het betalen voor de auto in plaats van het werkelijke gebruik. Maar er wordt zeker rekening gehouden met die verschuiving. Niet voor niets besloot de grootste auto-importeur van Nederland, Pon, om zijn automotive divisie te reorganiseren en juist te investeren in andere vormen van mobiliteit en met de NS de joint venture Hely oprichtte. En de auto? Die wordt onderdeel van een openbaar mobiliteitssysteem.

Geplaatst in rubriek:
Luberto van Buiten
Luberto van Buiten

Luberto van Buiten (’76) ging in 2006 aan de slag bij Automotive. Hij was als hoofdredacteur eindverantwoordelijk voor de redactionele inhoud van sites en magazines van het cluster Auto & Fleet van ProMedia, en beheerde voor Automotive de portefeuilles verhuur en leasing. In zijn vrije tijd speelt Luberto gitaar in Nederpopband Laagland, tennist en loopt – zo af en toe – hard. Op 1 januari 2023 maakte hij bij ProMedia de overstap naar de functie van uitgever bij de divisie Rail & Cargo.