Wat ging er mis met Car Driver Deals?
In de lease- en verhuurbranche zijn de meesten het erover eens: het concept van Car Driver Deals, waarbij consumenten tegen een zeer lage prijs een auto konden leasen, moet wel een piramidespel zijn geweest. Hoe kan het anders dat een auto die voor meer dan duizend euro door het bedrijf zelf wordt gehuurd, door CDD voor nog geen vierhonderd aan consumenten wordt aangeboden? En toch heeft het bedrijf, dat sinds 2017 bestond, een aantal jaren zo’n drieduizend mensen van mobiliteit voorzien. Consumenten kregen de mogelijkheid om, tegen betaling van (een deel van) de looptijd van een auto, tegen een zeer laag tarief een auto te leasen. Voor wie deze (aan)betaling niet kon doen, was er de mogelijkheid om de auto te financieren via een ander bedrijf gelieerd aan Car Driver Deals, tegen een rente van 6,9 procent. Atvangarde, de b.v. achter Car Driver Deals, is namelijk een assurantietussenpersoon. Een deel van de financieringen kwamen terecht bij ABN-Amro-dochter Defam, dat op navraag van Automotive uitzoekt hoeveel financieringen er uiteindelijk zijn verstrekt.
De Boer op
CDD verdiende het geld in ieder geval niet met het verleasen van de auto’s zelf, want die werden onder kostprijs ingezet, maar deels aan de afgesloten leningen. Een ander deel van het verdienmodel waar over gesproken wordt, is dat het bedrijf op de Europese markt op zoek ging naar voorraadauto’s om die scherp in te kopen. Door gebruik te maken van voorloopauto’s voor klanten, kocht het bedrijf dus tijd om een groot volume te creëren en daarmee de boer op te gaan. Sommige klanten stellen dat zij een auto hadden van CDD zelf; deze auto’s zouden op naam staan van Atvangarde of zustermaatschappij Benefitgroep. Voor zover nu bekend zijn ze gefinancierd door DFM, dat nu ook auto’s aan het terugvorderen is omdat ze als onderpand dienen voor de financiering aan Atvangarde. DFM stelt bij navraag niet te kunnen reageren op vragen over klanten. Verhuurders haalden vorige week massaal auto’s terug bij Car Driver Deals
CDD is zelf niet voor commentaar bereikbaar, maar stuurt wel updates naar klanten en leveranciers. Daarin stelt het onder meer dat het bedrijf in de problemen kwam toen de autoproducenten vorig jaar hun productie wegens corona terugschroefden. Die lagere productie zorgt voor minder ‘overstock’ en dus hoeven auto’s niet tegen hoge kortingen van de hand te worden gedaan. Hoewel het bedrijf spijt betuigt over de gang van zaken, is het veelzeggend hoe het de schuld van de ontstane situatie constant buiten zichzelf zoekt: eerst bij een ‘subjectief mediabericht zonder wederhoor’ (in het betreffende bericht van Automotive werd geen bedrijfsnaam genoemd, maar er was al wel contact gezocht), vervolgens bij leveranciers die te hoge prijzen rekenen en autofabrikanten die door een chiptekort niet konden leveren.
Car Driver Deals vroeg onder de naam Atvangarde om auto’s voor het personeel
Het lijkt er in ieder geval op dat CDD, om zijn klanten mobiel te houden, de voorloopauto’s langer is gaan inzetten dan in eerste instantie gepland. Gezien het grote verschil tussen in- en verkoopprijs, moest dit een keer fout gaan. Helemaal toen het bedrijf naar eigen zeggen een flinke groei in aantal klanten doormaakte. Dit jaar viel het steeds meer leveranciers op dat het bedrijf bedragen storneerde en vervolgens niet meer betaalde. Andere verhuurders en leasemaatschappijen stellen ook voor die tijd al vraagtekens te hebben gehad bij het concept en op basis daarvan besloten ze te stoppen met leveren, of überhaupt niet te leveren. Bij sommige leveranciers gingen de alarmbellen af toen het bedrijf voor zijn eigen medewerkers wel erg dure auto’s aanvroeg, of toen er vanuit verschillende bv’s eenzelfde soort aanvraag voor auto’s van medewerkers kwam. Dit verhaal komen we bij meerdere bedrijven tegen: Atvangarde, of een andere bv van de familie Golsteijn, vroeg auto’s aan voor medewerkers die uiteindelijk niet voor eigen medewerkers bleken te zijn. Ook de expliciete vraag of de auto’s werden doorverhuur/verleaset, leverde een ‘nee’ op. Maar die ‘nee’ bleek uiteindelijk een ‘ja’. Bij de meeste verhuur- en leasemaatschappijen is doorverhuur verboden.
Robert Blankert (Blankert Shortlease): We zijn erin getuind
Ook Blankert Shortlease heeft een aantal auto’s rijden bij Car Driver Deals, maar was daar zelf niet van op de hoogte. “Wij kregen twee maanden geleden een aanvraag via Atvangarde, voor tien personeelsleden. Daar hebben we nee tegen gezegd, omdat we het verhaal niet helemaal vertrouwden. Daarna kregen we een verzoek van een andere bv, Jimaboca; daar zijn we uiteindelijk toch mee akkoord gegaan, maar wel onder de voorwaarde dat er twee maanden vooruit werd betaald. Het ging om tien auto’s. Niet veel later bleek dat we er, zoals velen, in zijn getuind”, zegt eigenaar Robert Blankert. Hij heeft inmiddels het merendeel van de auto’s terug. “We kunnen van alle auto’s zien waar ze staan, maar vonden het niet netjes ze zomaar op te halen; we proberen in contact te komen met de berijders. We weten niet wie dat zijn, want wij waren in de veronderstelling ze aan medewerkers van Jimaboca te hebben geleaset. Die nummers bleken uiteindelijk niet te bestaan.” Bij Blankert zat het met de betaling dus wel goed, maar werden de auto’s onder valse voorwendselen afgenomen. “Er staat in ons contract ook dat je de auto’s niet mag doorverhuren”, vertelt Blankert. Inmiddels heeft hij bijna alle auto’s terug. “Ik hoop dat die laatste paar mensen zich ook uit zichzelf melden.”
Enkele verhuurders, zoals Europcar en Hertz, hadden vorig jaar auto’s bij CDD rijden, maar haalden die bijtijds weer terug, toen de markt aantrok. Vele andere besloten wél in zee te gaan met CDD. De lijst is eindeloos: Avis, Alphabet, Arval, Blankert, Autohopper, Autop, Huiskes-Kokkeler, Inqar, Multilease, Munsterhuis, MKB Lease, Arval, Zuidlease, Enterprise, Sixt, en nog vele andere leverden het bedrijf de voorloopauto’s. Sommige enkele tientallen, andere enkele honderden. Leveranciers uit die laatste categorie moeten hebben geweten dat de auto’s niet voor medewerkers bestemd waren.
Criminaliteitscommissie
In de criminaliteitscommissie van branchevereniging Bovag werd CDD vorig jaar onderwerp van gesprek. In eerste instantie wegens het risicovol doorzetten van de auto’s aan consumenten. Toen eerder dit jaar duidelijk werd dat CDD bij steeds meer verhuurders opmerkelijk betalingsgedrag vertoonde of niet betaalde, werd uiteindelijk besloten om een waarschuwing uit te doen. Daarbij werd de naam van het bedrijf overigens nog niet genoemd. De VNA stuurde vrijwel gelijktijdig een melding naar haar achterban, dat het bedrijf Car Driver Deals een nogal onorthodox businessmodel voerde.
Dankzij het derdenbeding dat in de meeste contracten is opgenomen, kunnen verhuurders auto’s op elk moment terugvorderen
Niet alle verhuurders waren blij met deze waarschuwing: zij hadden veel auto’s ingezet en hadden die liever eerst teruggehaald. Want de impact van een waarschuwing – en ongetwijfeld ook de media-aandacht die daarop volgde – kan niet als een verrassing zijn gekomen: er ontstond een domino-effect, waarbij een groot deel van de leveranciers zijn auto’s terug wilde, ook bedrijven waar tot dan toe wel alle betalingen waren voldaan. Toen kwam ook de omvang van het probleem naar boven: er bleken duizenden voorloopauto’s te zijn ingezet, waarbij een deel volgens de leveranciers onder valse voorwendselen werd afgenomen.Lees ook: Car Driver Deals betuigt spijt: we kochten te duur in
De namen van de consumenten die er in reden waren onbekend. Sommige besloten om de auto’s als verduisterd op te geven, waardoor consumenten van CDD zich als crimineel behandeld voelden toen hun auto door de leveranciers of zelfs de politie onder hun kont vandaan werd gehaald, regelmatig met de persoonlijke bezittingen er nog in. Andere leveranciers kozen een subtielere weg: zij probeerden contact te leggen met de klanten van Car Driver Deals, om in overleg de auto’s weer in te nemen. Dankzij het derdenbeding dat in de meeste contracten is opgenomen, staan de verhuurders in hun recht. Kort gezegd staat er in dit beding dat de klant van CDD ermee instemt dat het eigendom van de auto bij een derde kan berusten en dat als de rechthebbende vraagt om de auto in te leveren, de klant dan de auto dient af te geven. Dat bevestigt advocaat Olivier Hardenbroek van Advocatenkantoor Delissen Martens desgevraagd aan Automotive.
Oplichting
Uiteindelijk zijn duizenden mensen nu dus hun geld én hun auto kwijt. Delissen Martens is via Stichting Achmea Rechtsbijstand bij CDD-zaak betrokken. Inmiddels hebben zo’n 50 mensen zich rechtstreeks bij het bedrijf gemeld, naast 150 die kwamen via de rechtsbijstandsverzekeringen van ARAG en Achmea. Van Hardenbroek verwacht dat er nog veel meer volgen. “Car Driver Deals meldt zelf dat het drieduizend auto’s op de weg heeft rijden, maar gezien de constructie – waarbij een auto vooruit werd betaald en er vaak een jaar of meer wachttijd gold – zal dit aantal nog oplopen”, zegt hij.
De jurist probeert in kaart te brengen hoeveel klanten van CDD een auto van een verhuur- of leasemaatschappij hebben en hoeveel CDD er zelf had gefinancierd. Overigens zet hij ook zijn vraagtekens bij de rol van de uiteindelijke geldverstrekkers, zoals Defam. “Dat er leningen zijn verstrekt zonder dat daar een aanwijsbaar object tegenover staat, is op zijn minst ongebruikelijk”, zegt Van Hardenbroek. “Mensen betaalden immers niet een specifieke auto, maar mobiliteit.” Hij adviseert een deel van zijn cliënten om aangifte te doen wegens oplichting door Car Driver Deals, omdat dit bedrijf nog om aanbetalingen vroeg terwijl het al in de financiële problemen zat.
Agnes Grem (gedupeerde): het was een werkend concept
Agnes Grem is één van de gedupeerden. Zij is al anderhalf jaar klant bij Car Driver Deals – en tot een paar weken geleden naar volle tevredenheid. Toen de problemen bij CDD ontstonden, is ze een Facebookgroep voor gedupeerden gestart die inmiddels meer dan 2.200 leden heeft. Zij vindt het onterecht dat alle negatieve aandacht uitgaat naar het bedrijf uit Maasbracht. “Sommige verhuurders halen zonder overleg hun auto’s terug, alsof wij criminelen zijn: met persoonlijke spullen erin en zonder informatie vooraf. Gelukkig laten sommige verhuurmaatschappijen zien dat het ook anders kan: namelijk proberen in overleg tot een oplossing te komen. Uiteindelijk zijn we allemaal gedupeerden in deze zaak.”
Grem is er van overtuigd dat CDD nog altijd een oplossing probeert te vinden. “Dat kan zijn via een nieuwe financier. Het was een werkend concept, dat stokte toen er leveringsproblemen ontstonden bij autofabrikanten”, stelt ze. “Het kan nu twee kanten op: of er komt inderdaad een nieuwe financier, zoals het bedrijf zelf zegt, of het bedrijf gaat toch failliet.”
Dat het bedrijf op dit moment niet voor commentaar bereikbaar is, begrijpt ze wel. “Er zijn een paar klanten verhaal komen halen bij de eigenaren en medewerkers; op zo’n manier dat de politie tussenbeide moest komen. Ze hebben moeten onderduiken. Ik begrijp dat mensen boos en gefrustreerd zijn, maar dat is niet de oplossing: ik denk dat we geduld moeten hebben.”
Bij leasemaatschappij MKB Lease ontstonden de betalingsproblemen enkele maanden geleden – dus voordat de Bovag met zijn waarschuwing naar buiten kwam. “Natuurlijk werkt zo’n waarschuwing versnellend, maar dit bedrijf zat al in de problemen”, weet Michiel Looman, directeur van MKB Lease. “Gezien het businessmodel kan dat ook niet anders. Ze zullen ongetwijfeld een deel van het geld hebben verdiend met de inkoop van auto’s en met het afsluiten van financieringen, maar die inkomsten wegen echt niet op tegen de kosten die ze maken met het doorverhuren van auto’s tegen zulke lage tarieven. Dit moest fout gaan; en dan beter nu dan wanneer er nog meer leveranciers en consumenten de dupe worden van de werkwijze van dit bedrijf.”
Als mobiliteitsbranche hebben we één verdienmodel: de auto’s
Ook verhuurmaatschappij Enterprise had auto’s ingezet bij Car Driver Deals, en zag zich in de afgelopen weken geconfronteerd met een betalingsachterstand. Maar directeur Nederland Thomas Wolters vindt het te vroeg om van een piramidespel te spreken. “Als mobiliteitsbranche hebben we één verdienmodel: de auto’s. Dat was bij CDD anders: dat verzorgde ook de financiering voor klanten die hun looptijd vooruit wilden betalen. Daarnaast begreep ik dat ze auto’s scherp inkochten, veelal in het buitenland, met hoge korting zodat ze daar uiteindelijk ook nog op konden verdienen. De huur- en shortleaseauto’s werden ingezet als voorloopauto’s. Ik denk dat het mis ging toen het klantenbestand te groot werd en de autofabrikanten minder produceerden door corona en dus geen overstock hadden.”
Ook blijkt uit verschillende verhalen dat het bedrijf de zaken administratief niet op orde had. Klanten kregen auto’s in een hoger segment dan waar voor was betaald, en ook viel het sommigen op dat wél de administratiekosten voor bijvoorbeeld boetes in rekening werden gebracht, maar niet de boetes zelf.
Niels Raaben (Munsterhuis): gesnapt via Insta
Ook meerdere andere lease en verhuurmaatschappijen melden niet te hebben geweten dat de auto’s werden doorverhuurd, waaronder Multilease en Munsterhuis. Munsterhuis Autoverhuur heeft 25 voertuigen verhuurd aan Atvangarde, zo blijkt uit een oproep van het bedrijf op de Facebookgroep van gedupeerden. “Het bedrijf voorzag ons van een lijst van berijders die allen medewerker zouden zijn van het bedrijf”, zegt Niels Raaben, manager Munsterhuis Autoverhuur. “Ze hadden bij ons geen betalingsachterstand, alleen werkte de automatische incasso niet; pas sinds deze maand is het bedrijf ook gestopt met betalen. Beetje bij beetje wordt voor ons nu duidelijk dat deze voertuigen zonder onze toestemming zijn doorverhuurd aan klanten van Car Driver Deals.”
Hij kwam erachter dat de auto’s aan derden werden verhuurd toen hij de Munsterhuis-auto’s op Instagram terug zag en verschillende personen zich bij Munsterhuis meldden naar aanleiding van berichtgeving op sociale en landelijke media. “Wij proberen op dit moment in contact te komen met de daadwerkelijke bestuurders van onze voertuigen. Wij voelen er op dit moment weinig voor de auto’s met reservesleutels op te halen aangezien de daadwerkelijke bestuurders ook gedupeerd zijn. Wij willen gezamenlijk een goede oplossing zoeken.”
Aanbetalingen
Over één ding zijn alle verhuurbedrijven die Automotive sprak het wel eens: ze hadden zelf toch ook wel boter op hun hoofd, door in zee te gaan met een bedrijf dat op het moment dat alle auto’s stilstonden door de coronacrisis, ineens met grote orders kwam. En die de auto’s voor soms minder dan de helft weer aanbood dan waarvoor ze de auto’s geleverd kregen. Voor hoeveel euro de leveranciers de bietenbrug opgaan, is sterk afhankelijk van het aantal auto’s dat is ingezet. De markt trekt inmiddels weer aan, en als het internationale reisverkeer toeneemt zijn de auto’s die worden teruggehaald waarschijnlijk weer snel inzetbaar – ook omdat het moeilijk is om aan nieuwe auto’s te komen. Voor consumenten is het een ander verhaal. Er zijn aanbetalingen gedaan van rond de 10 duizend euro, soms zelfs nog veel meer.
Piramide
Een deel van de consumenten deed de aanbetaling via een financiering, waarvoor ook elke maand moet worden betaald. De eigenaren van Atvangarde stellen in ’updates’ te werken aan een oplossing, waarbij ook een mogelijk doorstart in samenwerking met een financier wordt genoemd. Het is een strohalm waar veel gedupeerden zich momenteel aan vastklampen. Anderzijds is een faillissement allerminst ondenkbaar, gezien het aantal leveranciers dat nog geld tegoed heeft. Of er sprake is van een vooropgezet piramidespel, of dat de eigenaren in eerste instantie te goeder trouw een nogal dubieus businessmodel optuigden, is nog niet te zeggen. Dat de eigenaren ook voor leveranciers en advocaten onbereikbaar zijn, voorspelt in ieder geval weinig goeds.
