Jaar in Beeld Internationaal | Krimp en controverse drukken resultaten autofabrikanten
Tot en met juni groeide de Europese autoverkoop met 2,9 procent, na een plus van 3,4 procent in het voorafgaande jaar. Door een explosieve verkoopstijging in juli kwam het jaargemiddelde zelfs even op een plus van 6,1 procent uit, maar daar stokte de vooruitgang. Vooral de Duitse autobouwers stampten die maand grote voorraden auto’s zonder WLTP-homologatie op de markt omdat die na 1 september geen goedkeuring meer genoten. En omdat de Duitsers hun huiswerk niet op orde hadden en bij VW in september zelfs de helft van het modellengamma nog niet volgens de WLTP was gehomologeerd, zette na de zomer een zelden eerder vertoonde verkoopdaling in. Audi zag in september haar EU-verkoop zelfs met 56 procent (!) instorten. Maar waarom die vertraging? Groupe PSA had per 1 september bijvoorbeeld wél voor al haar merken en modellen de WLTP-homologatie op orde, inclusief die van het eind vorig jaar verworven Opel.
Schandaalschade nekt diesel
Europese autobouwers, de Duitsers in het bijzonder, kampten met meer problemen. Die vielen grotendeels te herleiden tot het oorspronkelijke dieselschandaal bij VW. De dieselverkoop leed zwaar onder de imagoschade en de groeiende anti-dieseldruk vanuit de milieubeweging. Waren diesels ooit goed voor meer dan 45 procent van de Europese autoverkopen, sinds het eerste halfjaar van 2018 zakten de daalden de verkopen tot 36,5 procent. De daling zet bovendien door, vooral wegens het in Duitsland groeiende aantal milieuzones en het feit dat bij verschillende merken de dieselmodellen nog steeds onder het vergrootglas van de instanties liggen. Daimler moest uiteindelijk 100 duizend diesels voor ombouw terugroepen, Volkswagen kreeg nog eens een fikse boete (1,3 miljard euro), evenals dochtermerk Audi. Dat moest niet alleen 800 miljoen euro aftikken, maar verloor tevens ceo Rupert Stadler, die een kwalijke rol zou hebben gespeeld bij het wegmoffelen van bewijstukken over Audi’s rol in de sjoemeldieselaffaire. Hij verdween afgelopen zomer voor langere tijd in voorarrest en werd door de concernleiding van VW ontslagen.
Trumpheffingen en Brexit
Ook buiten Europa zitten de Duitsers in de knel. De sterk van export naar de VS afhankelijke premiummerken VW, Audi, Mercedes-Benz, BMW en Porsche hangen nog steeds Trumpiaanse importheffingen boven het hoofd. Mede vanwege de daardoor veroorzaakte onzekerheid hebben alle merken winstwaarschuwingen afgegeven. De sowieso al gedaalde export binnen Europa drukte ook de economische groei in Duitsland, door het grote belang van de autobouwers binnen het totale Duitse bruto binnenlands product. BMW en VW hebben bovendien grote zorgen om de onzekere afloop van de Brexit. Want hoe gaat de levering straks verlopen van Duitse onderdelen naar hun in Engeland gevestigde productiebedrijven? Dat het de fabrikanten geld gaat kosten staat wel vast.
Alle Duitse premiummerken hebben winstwaarschuwingen afgegeven.
Ook de sterk opgeschroefde investeringen in de versnelde ontwikkeling van EVs drukken nu en in de naaste toekomst zwaar op de begrotingen van de Duitsers. Bij Volkswagen speelt bovendien een grote reorganisatie om het bedrijf voor te breiden op zijn toekomstige rol als EV-bouwer, waarvoor minder personeel nodig is.
Huzarenstuk en celstraf
Alle grote autobouwers zagen hun beurswaarde dalen – de een wat meer dan de ander – met uitzondering van Groupe Peugeot. Dat ontpopte zich nog geen vijf jaar na een bijna-doodervaring in 2018 tot de kampioen van de Europese auto-industrie. Peugeot scoort uitstekend met de 2008, 3008 en 500 SUV-reeks, ziet ook herstel bij Citroën en met de doorstart van DS en verrichtte vooral een huzarenstukje door het eerste halfjaar na de overname van Opel voor elkaar te krijgen wat GM twintig jaar lang niet lukte: winst schrijven.
Groupe PSA ontpopte zich als de kampioen van de Europese auto-industrie.
Ook Volvo deed het uitstekend door voor het vijfde jaar op rij de verkoop te laten stijgen. De Renault-Nissan-Mitsubishi-alliantie verging het ook voorspoedig, totdat volledig onverwacht hun jarenlang gevierde topman Carlos Ghosn op maandag 19 november in Tokyo werd gearresteerd. De aanklacht: buiten de boeken gehouden persoonlijke verrijking. Maar industrieanalisten konden zich niet aan de indruk onttrekken dat Ghosn’s machtpositie en de in Nissan-ogen scheefgegroeide eigendomsverhoudingen binnen de alliantie de verdenking van fraude een interne politieke lading hebben gegeven. Ze wilden van hem af en dat konden ze door de arrestatie ook effectueren.
Afstoten of samenwerken
Het onverwachte overlijden van Sergio Marchionne, topman van Fiat Chrysler Automobiles, stelde zijn opvolgers voor een moeilijke keuze rond de toekomst van Alfa Romeo en Maserati. De financieel architect van de fusie tussen de partners Fiat en Chrysler en de inspirator van beider wederopstanding binnen het FCA-conglomeraat had ambitieuze groeiplannen, maar die leverden tot dusver geen resultaat op. Een beursgang voor beide merken is een optie, zoals Marchionne nog kort voor zijn dood ook de verkoop van Magneti Marelli initieerde. Geprikkeld door de succesvolle beursgang van Ferrari wil de kleine sportwagenbouwer Aston Martin dat ook proberen. Zelfs een mogelijke afsplitsing van Bugatti, Bentley, Lamborghini en Porsche vanwege de grotere financiële meerwaarde voor een luxedivisie haalde in dat kader de voorpagina’s maar werd door moeder VW ontkend. Dat het Duitse concern ‘iets wil’ met Ford inzake gezamenlijke lichte bedrijfswagenontwikkelingen is echter wel als optie bevestigd. Want na het afstoten van GM-dochter Opel naar Groupe PSA zou ook Ford haar positie binnen Europa heroverwegen.
De fraude-aanklacht tegen Carlos Ghosn lijkt een sterk intern-politieke lading te hebben.
