Halfjaarbericht internationaal | Zwarte cijfers met voetnoten
Met de publicatie van de resultaten over het tweede kwartaal van 2017 en daarbij opgeteld die over de eerste drie maanden is een ding duidelijk: iedere autofabrikant schrijft zwarte cijfers. Sommige meer, andere iets minder maar de trend is dat de resultaten gezond zijn. Zeker in de EU, waar de verkoop over het eerste halfjaar met 4,7 procent steeg, maar in juni wat werd afgetopt tot een plusje van 2,1 procent.
Engeland leed wat onder de komende Brexit, niet alleen als het gaat om de verkoop maar ook bij de productie. En in alle landen – ook Frankrijk, België en Duitsland – kreeg het dieselaandeel flinke klappen. De Chinezen kochten met elkaar 3,0 procent meer auto’s, veel suv’s natuurlijk, maar ook (semi)elektrische. In de VS van Amerika daalde de verkoop van januari tot en met juni in juni echter 2,1 procent – en er lijkt dit jaar geen herstel plaats te gaan vinden.
Renault de grootste, beleggers ontevreden
Bij ieder individueel concernsucces kan men wel een voetnoot plaatsen. Want neem Renault-Nissan, dat zich vanwege de toevoeging Mitsubishi nu ’s werelds grootste autobouwer noemt. Met 5,27 miljoen verkochte auto’s zijn ze fractioneel groter dan de VW groep en Toyota. Moederconcern Renault (met een controlerend aandeel van 43 procent in Nissan feitelijk de baas binnen de alliantie) profiteerde, zag de omzet stijgen en haalde samen met Dacia en Lada een financieel rendement van 4,8 procent. Vooral de stagnerende EU-verkoop in de maand juni (tegen een stijging van 6,9 procent over het eerste half jaar) is echter opmerkelijk. Daar waren beleggers niet bij mee en dus duikelde het Renault-aandeel op de Parijse beurs.
Dan deed Volkswagen het als groep beter, met een bijna verdubbeling van de operationele winst. De financiële last als gevolg van boetes in de dieselaffaire drukte minder zwaar vergeleken met vorig jaar en er is flink op kosten bespaard. VW als merk doet het wereldwijd goed – met eindelijk herstel in de VS – maar in Europa verkocht men onder druk van de imagoschade van diesels nauwelijks meer dan vorig jaar. Dat is deels gecompenseerd door uitstekende verkoopprestaties bij Seat (+16,6 procent in de EU). Maar met Audi gaat het wat minder voorspoedig – een deel van het topmanagement is op straat gezet – want het had tegenwind op de Chinese markt en moet fors (10 miljard euro!) kosten sparen om haar investeringen in elektrificatie te financieren. Het effect van het meest recente schandaal bij moederbedrijf Volkswagen, een lening van 4,5 miljard euro bij de Europese Investeringsbank onder valse voorwendselen, moet nog blijken. Ongeveer een derde van het geld was bedoeld voor de ontwikkeling schone motoren en daarmee vermoedelijk ook gebruikt om de sjoemelsoftware voor diesels te ontwikkelen.
Hete adem justitie
Zowel in Europa als wereldwijd doet Daimler juist wel erg goede zaken, met een recordverkoop (1,16 miljoen voertuigen) en dito winststijging. Alles gaat er crescendo, behalve met Smart. Dat merk krijgt zowel in Europa als in de VS harde klappen. Mede dankzij Mini bleef BMW met 1,21 miljoen verkochte auto’s de rivaal uit Stuttgart nog wel een neuslengte voor. Wel is BMW wat zoekende naar een middellangetermijnstrategie op het gebied van elektrificatie en andere innovaties voor het modelgamma. Dat geldt feitelijk voor de hele Duitse auto-industrie die bovendien de hete adem in de rug voelt van de Duitse justitie (en moet vrezen voor mogelijke algehele imagoschade) door onthullingen inzake kartelvorming. En zoals dat gaat bij vermeend bedrog: wereldwijd worden alweer rechtszaken in de steigers gezet waarbij nu al miljarden worden geëist van de kartelpartners.
Lakmoesproef Opel
PSA Groupe, drie jaar geleden nog van de financiële ondergang gered, is een geval apart. De Fransen verkochten wereldwijd niet veel meer auto’s, zagen in China bij gebrek aan de juiste modelmix de afzet zelfs dalen maar compenseerde dat in nieuwe markten zoals Iran. De verkoopgroei in EU (+2,3%) bleef wat achter bij het Europese gemiddelde, maar nieuwe Citroën- en Peugeot-modellen maakten een veelbelovend debuut. Het merk DS zakt daarentegen steeds verder weg en is in afwachting van een compleet nieuwe modelreeks. Dat er toch een recordwinst is geboekt, met een rendement van maar liefst 7,3 procent, is te danken aan Carlos Tavares’ harde hand van bezuinigen. Bekijk de Europese verkoopcijfers in de Automotive Kennisbank. Maar de lakmoesproef ligt nog in het verschiet, want pas per 1 augustus is de overname van Opel geëffectueerd. En dat wordt nog een hele klus want het Duitse merk was afgelopen half jaar met een verkoopdaling van 2,9 procent (-7,7% in juni) na Honda (-12,3%) de grootste Europese verliezer. Toyota deed het veel beter en zag in Europa de verkoop juist met 15,5% toenemen. Honda kon de Europese verkoopdaling financieel overigens heel aardig compenseren met stabiele VS verkoop en meer dan gezonde groei in Azië.
Zwarte cijfers, minder verkoop
De grote drie in Amerika schreven alle drie zwarte cijfers, ondanks de structureel teruglopende verkoop aldaar. Na de Lehmann-crisis herstelde de verkoop zich er sneller dan in Europa, maar lijkt sinds eind vorig jaar een voorlopig verzadigingspunt te hebben bereikt. Dat is ook de grootste zorg op korte en middellange termijn bij GM, Ford en FCA. Die alledrie ook nog eens specifieke problemen en zorgen hebben, belangrijke voetnoten bij hun resultaten.
Fiat Chrysler Automobiles verloor maar liefst 6,6 procent, met name doordat zowel de merken Chrysler en Jeep harde klappen kregen. Dat is elders in de wereld aardig gecompenseerd door het succes van Maserati (grotere aantallen, met forse winstmarges) en een uitstekende verkoop (+10,2%) in de EU van het merk Fiat en de gestage marktintroductie van Alfa Romeo’s Giulia. Een dreigende dieselaffaire met de Amerikaanse overheid en een corruptieschandaal met een paar vakbondkopstukken spelen FCA wel parten, zonder dat de financiële resultaten daar direct onder leiden.
Ook bij Ford speelden zowel de marktsituatie thuis (-3,8%) als in Europa mee in de resultaten. Een verkoopdaling op zich hoeft niet dramatisch te zijn, zeker niet omdat de afzet in Europa zich nog steeds gezond ontwikkelt. Negatieve effecten van de op handen zijnde Brexit drukten het concernresultaat. Toch zegt Ford dat Europa strategisch van belang blijft. Maar achter de schermen moet kennelijk toch iets veranderen bij Ford, anders was ceo Mark Fields afgelopen voorjaar niet ineens de laan uit gestuurd. Voormalig Ford-dochter Volvo ontwikkelt zich in handen van het Chinese Geely zeer voorspoedig en is met een verkoop 277 duizend eenheden (+8%) op weg naar de al zo lang nagestreefde mijlpaal van 600 duizend (op jaarbasis). Met een stevige winstmarge van 6,8 procent, dat ook. Maar het grote herstel in de VS moet niet te lang meer op zich laten wachten. Lees hier een interview met Lex Kerssemakers, de Nederlandse topman van Volvo in de VS.GM lijkt intussen een verkoopdipje van 1,7% in het eerste halfjaar op de Amerikaanse thuismarkt wel te kunnen opvangen. Hier kan men echter ook weer een voetnoot plaatsen. Niet alleen is General Motors nu echt haar ooit onaantastbare geachte nummer één positie in de wereld kwijtgeraakt (door de verkoop van Opel). Die transactie betekende voor GM een eenmalige kostenpost van 5,5 miljard dollar. En gisteren werd bekend dat de Amerikaanse autoverkoop in juli 7 procent is gedaald en GM zag zijn registraties zelfs met 15 procent dalen. Winst of niet, teveel van dit soort klappen zijn ook voor GM niet goed.
Model 3
Tesla, dat later deze week zijn cijfers presenteert, leverde vorige week de eerste Model 3 af. Maar of deze auto snel op grote schaal geproduceerd kan worden, is onduidelijk. Het is hard nodig om de groeiambities van topman Elon Musk te kunnen waarmaken. Tegelijkertijd ziet Tesla de concurrentie toenemen. De Opel Ampera-e, in Nederland maar mondjesmaat verkrijgbaar, en Nissan Leaf zijn daar twee voorbeelden van. Maar op de achtergrond worden er nu in hoog tempo miljardeninvesteringen in elektrificering gedaan door bijna alle fabrikanten, de Duitse en Chinese voorop. Daarbij kon het feit dat Tesla op de beurs even meer waard was dan andere grote fabrikanten, niet verhullen dat het bedrijf een wankele financiële basis heeft.
