RAI Vereniging verwacht aanpassing bpm-tabel, retailers vrezen prijsstijging

WLTP: branche in ongewisse over aanpassing bpm-tabel

Bart Kuijpers Bart Kuijpers
• Laatste update:
Beeld: Shutterstock

De emissietest WLTP moet een einde maken aan de enorme discrepantie tussen de uitstoot volgens fabrieksopgaaf en in de praktijk, maar heeft daarmee een voor de branche donkere keerzijde: namelijk dat een groot deel van de belasting voor personenauto’s en motorrijtuigen afhangt van de hoogte van de CO2 van de betreffende auto. En die CO2-emissie ligt in de veel realistischere WLTP hoger – volgens deskundigen tot soms wel 20 procent – dan die van de jarenlang gebruikte NEDC-test. Bij kleinere motoren blijkt het verschil in meetwaarden het grootst. En er is meer: naast de testwaarden moet er ook gecorrigeerd worden voor CO2-verhogende opties en accessoires en dat maakt calculeren en offreren ingewikkeld. In theorie zou dat miljarden verschillende CO2-uitkomsten betekenen, reden voor fabrikanten om hun modellengamma te vereenvoudigen.

Overgangsperiode

Waar staan we?

  • Vanaf 1 september 2018 moeten alle auto’s WLTP-getest zijn.
  • Volgens de oorspronkelijke planning geldt tot 1 januari 2019 een overgangsperiode waarbij de WLTP-waarden mogen worden teruggerekend naar NEDC, de zogenoemde NEDC 2.0.
  • De branche heeft in aanloop naar de zomer gepleit voor een verlenging van de overgangsperiode en stelt dat het kabinet daar ook voor opteert.
  • Of de bpm-tabel wordt gecorrigeerd vanwege de hogere NEDC 2.0-waarden, is nog onbekend.
  • In een tussenrapport van TNO van het onderzoek naar WLTP-effecten, stelt de organisatie dat pas in het voorjaar van 2019 een duidelijk beeld te geven is van de CO2-waarden op basis van de WLTP.
  • Nederlandse importorganisaties hebben op grote schaal NEDC-auto’s aangemeld voor de restantregeling (bedoeld om NEDC-voorraden weg te kunnen werken). Deze auto’s kunnen tot volgend jaar verkocht worden. Bij een eventuele aanpassing (naar beneden) van de bpm-tabel worden deze auto’s goedkoper. RAI Vereniging verwacht dat de meeste daarvan dit jaar al verkocht worden.

Het ministerie van Financiën beloofde zo’n drie jaar geleden, toen duidelijk werd dat de WLTP grote gevolgen zou hebben voor de CO2-grondslag, de bpm-tabel aan te passen om de wijziging in testmethodiek kostenneutraal te laten verlopen. Omdat fabrikanten ook de RDE-eisen moeten halen, veranderen motoren dusdanig dat ze niet meer te vergelijken zijn met de NEDC-motoren. Steeds meer dealers vrezen dan ook dat de toegezegde bpm-aanpassing er niet komt en dat nieuwe auto’s fors duurder worden. Bij RAI Vereniging en diens importeursleden – op een enkeling na – is er wel goede hoop dat Financiën uiteindelijk kiest voor een langere overgangsperiode, waarbij ook de komende jaren de bpm nog berekend mag worden op basis van NEDC 2.0-waarden (de waarde uit de WLTP-test teruggerekend naar NEDC). Omdat de teruggerekende waarden hoger zijn dan de NEDC 1.0-waarden, moet er ook dan een correctie in de bpm-tabellen plaatsvinden. “Wij denken dat Den Haag dit nog voor komend jaar kan regelen”, zegt Wijnand de Geus, secretaris afdeling Auto’s bij RAI Vereniging. “Wij hebben constant overleg met de overheid, waarbij we duidelijk maken dat we niet om een verlaging van de bpm maar om een afvlakking van de stijging vragen. Meerdere fracties van coalitiepartijen onderschrijven ons standpunt.”

Door de verwachte prijsstijging van nieuwe auto’s stijgen ook de occasionprijzen.

Scepsis

Het optimisme van de RAI Vereniging wordt niet door iedereen gedeeld. Een rondgang langs een tiental retailers en handelaren leert dat slechts weinigen verwachten dat er een aangepaste tabel komt. Als Den Haag kiest voor een harde overgang naar een op WLTP-gebaseerde bpm, dan worden auto’s ineens vele duizenden euro’s duurder. Mede daarom verwacht De Geus dat de overgangsperiode – de WLTP gaat op september in, vanaf januari 2019 mag er niet meer worden teruggerekend naar NEDC – verlengd wordt. Hij beroept zich hierbij op “toezeggingen uit Den Haag”. Daarnaast loopt er nu een TNO-onderzoek naar de effecten van de WLTP op de uitstoot. Daarvan zijn de resultanten na de zomer bekend. “Daarna gaan alle stakeholders met elkaar om tafel. Overigens zien we niet alleen in Nederland dat de politiek worstelt, dat is in de rest van Europa niet anders”, aldus De Geus.

RAI Vereniging wil een bpm-tabel aanpassing per segment.

Mocht de overgangsregeling worden verlengd zonder bpm-correctie, dan zullen importeurs komend jaar de meest ongunstige WLTP-modellen uit het gamma halen. Meerdere merken zijn om deze reden al tijdelijk gestopt met het produceren van bepaalde modellen die zeer ongunstig uit de nieuwe emissietest zullen komen. Voor modellen waarbij de prijsverhoging relatief meevalt, zal die meerprijs in veel gevallen door de importeur worden opgehoest. “Dat is wat we ook bij de invoering van de slurptaks zagen gebeuren”, herinnert Autodisk-dga Alain Snel zich. “De basisprijzen werden waar nodig verlaagd, waardoor het uiteindelijke effect voor consumenten meeviel.” Maar dit scenario geldt alleen bij een verlenging van de overgangsperiode. “Want bij de WLTP liggen de CO2-waarden echt twintig procent hoger, of meer. Bij de huidige bpm-tabel worden diesels duizenden euro’s duurder.” Snel verwacht dat een aantal merken het aantal uitvoeringen dan echt drastisch zal verlagen. “Maar uiteindelijk willen zeker de premiummerken de keuzevrijheid natuurlijk niet zo zwaar beperken.”

Onzekerheid

Om vast te stellen wat de CO2-effecten van de WLTP op de modellen zijn is een behoorlijke studie nodig, weet De Geus. “Zeker omdat het verschil per type motorisering heel groot kan zijn. Wij pleiten voor een aanpassing van de bpm-tabel per segment.” TNO denkt in september met de eerste onderzoeksresultaten te komen met betrekking tot de CO2-effecten van de overgang van naar de WLTP en pas volgend jaar daar durft het instituut harde uitspraken te doen. RAI Vereniging verwacht niet dat het kabinet voor oktober een besluit neemt over een correctie op basis van de NEDC 2.0. De onzekerheid in de branche zal daarom vooralsnog niet afnemen. “Ondernemers zoeken voorspelbaarheid en die is er nu niet”, ziet ook De Geus. “Den Haag is nu aan zet.”

Het Ministerie van Financiën is om een reactie gevraagd, maar heeft deze vooralsnog niet gegeven.

Geplaatst in rubriek:
Bart Kuijpers
Bart Kuijpers

Bart Kuijpers (’80) werkt sinds 2008 bij Automotive. Hij is als redacteur verantwoordelijk voor de portefeuilles Merkkanaal en Occasions. Bart houdt van voetbal en van Radiohead. Hij rijdt sinds februari '23 een Tesla en is daar erg tevreden (relatief betaalbaar en fantastische software) mee, maar hij is verder geen fan van het merk.