Dertig leaselabels sloten zich op 1 februari aan bij het Keurmerk Private Lease van de gelijknamige stichting. De verwachting is dat het aantal aanmeldingen de komende tijd flink toeneemt. Doel van het keurmerk is de consument te beschermen, de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en daarmee de Wet op het Financieel Toezicht (WFT) buiten de deur te houden en ervoor te zorgen dat cowboys het imago van de leasebranche niet kunnen beschadigen. Arnold Koopmans, woordvoerder en jurist van de Stichting Keurmerk Private Lease (er wordt nog gezocht naar een onafhankelijke voorzitter, VNA-directeur Renate Hemerik neemt vooralsnog die taak op zich), is van mening is dat de consument met het keurmerk zoveel als mogelijk wordt beschermd. “Je bent wettelijk verplicht ruimte over te laten voor bedrijven om te kunnen concurreren. De Autoriteit Consument en Markt (ACM, voorheen NMa, red) schrijft voor dat je de markt niet helemaal dicht mag timmeren. Dat moet je ook niet willen.” De uitwassen zijn er nu uit, stelt Koopmans. Zo is het in het keurmerk niet meer mogelijk om consumenten te lokken met lage prijzen waar veel logische componenten zoals de mrb niet werden meegerekend.

Compromis

Dat sommigen vinden dat het allemaal best strenger kan, begrijpt Koopmans. “Als je branchebreed iets neerzet, zijn er altijd mensen die teleurgesteld reageren”, stelt Arnold Koopmans. “Maar soms worden de voorwaarden niet goed gelezen. Zo weten sommige mensen niet dat er ook deelnemersvoorwaarden zijn. Dat zijn voorwaarden voor leaseaanbieders om zich bij het keurmerk aan te mogen sluiten. Hier staan nog extra voorwaarden in. Dat weet niet iedereen.” In deze voorwaarden – die ook op de site van het keurmerk te vinden zijn – zijn onder andere eisen opgenomen over de bescherming van privacygevoelige klantgegevens, de klachtenprocedure en waar reclame-uitingen van leaseaanbieders aan moeten voldoen.

Jan van Delft, voorzitter van de Vereniging Zakelijke Rijders, dat zelf ook een privélease keurmerk heeft, meent dat leasemaatschappijen vooral een compromis hebben gemaakt van het keurmerk. “Het is een goed begin, maar er wordt nu nog te veel vanuit de zakelijke markt gedacht. Er komen te veel belangen van verschillende leasemaatschappijen bij kijken, waardoor je duidelijk terugziet dat het compromisafspraken zijn. Het is daarnaast een flinke zoekplaat, de consument moet zich door algemene, aanvullende én verzekeringsvoorwaarden worstelen.” Koopmans is het er niet mee eens dat het een te zakelijk leasecontract zou zijn. “Iedere bepaling is een uitwerking van het consumentenrecht, aangevuld met de wensen van de Consumentenbond en de AFM. Er is gekozen voor een hoge consumentenbescherming. Binnen de marges van het keurmerk kunnen leasemaatschappijen afwijken.”

ONTBINDING VAN DE LEASE-REGELING

Wie eerder onder een private leasecontract uit wil, betaalt beëindigingskosten. De maximale hoogte daarvan is vastgelegd in de algemene voorwaarden, maar dit onderwerp wordt volgens Koopmans vaak verkeerd gelezen. “Veel mensen lezen dat maximaal de volledige restschuld gevraagd kan worden, maar dat is niet zo. De maximum opzeggingsvergoeding is het verschil tussen de termijnbedragen die al zijn betaald, en de termijnbedragen die betaald zouden moeten worden als er bij de start voor een korter contract was gekozen.” Koopmans noemt daarbij het voorbeeld van de sportschool. “Wie een tweejarig contract aangaat, betaalt per maand minder dan iemand die een éénjarig contract aan gaat. Wil je na een jaar stoppen, dan betaal je het verschil in maandbedragen terug. Er zijn partijen die hier veel kritiek op hebben gehad, maar zij hadden de betreffende bepaling over het hoofd gezien.” De Consumentenbond beaamt dat zo’n afkoopsom een fors bedrag kan zijn, “maar het is wel wat iemand daadwerkelijk heeft gebruikt”, aldus Sandra de Jong, woordvoerder van de Consumentenbond.

BKR-REGISTRATIE

Het verwerken van een verplichte BKR-registratie in de algemene voorwaarden was de belangrijkste eis van de AFM. Onder andere de VZR maakt zich zorgen over de leencapaciteit van consumenten: die daalt als gevolg van een registratie. De vereniging is het dan ook absoluut niet eens met een standaard verplichte BKR-registratie. Van Delft: “Een lening van vier tot vijf jaar is lang. Wij vinden dat privéleasecontracten korter moeten duren, bijvoorbeeld twee jaar. Dat is overzichtelijker.” Koopmans stelt dat het een misverstand is om te denken dat zonder BKR-registratie de leencapaciteit gelijk blijft na het afsluiten van een private leasecontract. “Je moet bij de aanvraag van een hypotheek altijd je maandelijkse lasten doorgeven. Als iemand langere tijd een auto huurt, zal hij dit ook door moeten geven. Dit kun je natuurlijk verzwijgen, maar vaak vraagt de bank ook rekeningafschriften op. In de algemene voorwaarden is vastgelegd dat 65 procent van de totale betalingsverplichting wordt geregistreerd bij het BKR.”

De Jong snapt heel goed dat de AFM een BKR-registratie eist. “Het zal nooit zo zijn dat je helemaal geen hypotheek meer kunt krijgen; het bedrag dat geleend kan worden kan omlaag gaan, maar dat hangt van meer factoren af dan alleen de BKR. Een lagere leencapaciteit is juist de bedoeling, we willen overfinanciering tegengaan.”

EIGEN RISICO BIJ SCHADE

Als grote pluspunt van het keurmerk wordt de voorwaarde genoemd dat er een all-in product wordt aangeboden, zodat klanten niet met onverwacht hoge kosten worden geconfronteerd. Het eigen risico bij schade kan echter alsnog voor onverwachte en hoge kosten zorgen. Binnen het keurmerk is ruimte voor maximaal 1.500 euro aan eigen risico.

Daan Bieleveld, global mobility manager bij DSM en Mobiliteits-manager van het Jaar 2015, biedt sinds acht maanden privélease aan de DSM-medewerkers aan. Het bedrijf werkt daarvoor samen met Multilease, dat nog niet is aangesloten bij het keurmerk. Bieleveld heeft het keurmerk vergeleken met het bij DSM reeds bestaande privéleasecontract. “Het eigen risico kan binnen het keurmerk oplopen tot 1.500 euro, dat vind ik erg hoog voor consumenten. Multilease hanteert bij ons maximaal 135 euro eigen risico per schadegeval. De bedragen in de algemene voorwaarden vind ik zelfs voor zakelijke lease aan de hoge kant. Liever een hoger maandbedrag voor medewerkers dan geconfronteerd worden met hoge eigen risico’s. Diefstal wordt bijvoorbeeld ook gezien als schade en daar kun je als berijder niets aan doen.” Rogier van Ewijk meent dat je klanten die 200 euro per maand voor hun leasecontract betalen, geen afrekening kunt sturen met een veelvoud van dat bedrag. “Consumenten sluiten een contract af om juist niet met onverwachte hoge kosten te komen zitten. Je brengt ze daarmee regelrecht in de problemen.”

Volgens Koopmans moet je het best wel bont maken om het volle eigen risico doorberekend te krijgen. “We hebben er bewust voor gekozen geen bonus-malussysteem toe te staan, waarbij een maandbedrag omhoog gaat als iemand veel schade rijdt. In de meeste verzekeringspolissen is het heel gebruikelijk om dit soort bedragen te hanteren.”

KILOMETER-VERREKENING

Wie meer rijdt dan contractueel is vastgelegd, betaalt bij. Het was een wens van de Consumentenbond om deze naheffing jaarlijks te verrekenen in plaats van aan het eind van de looptijd. Blijkt achteraf dat in totaal over alle contractjaren toch minder is gereden, dan worden die meerkilometers terugbetaald. Rijd een consument vanaf het begin minder dan contractueel is vastgelegd, dan hoeft een leaseaanbieder dat niet terug te betalen. Dat kan wel in de aanvullende voorwaarden worden afgesproken. De Jong: “Dit hebben we afgedwongen. Het kan immers niet zo zijn dat je betaalt voor meerkilometers en dan niets terugbetaald krijgt als het er uiteindelijk minder zijn.” Koopmans stelt dat de Consumentenbond wil voorkomen dat er forse schulden ontstaan als er inderdaad meer kilometers worden gereden. Volgens Bieleveld kun je er bijna niet omheen dat er extra kosten komen. “Maar het moet transparant zijn waar die kosten op van toepassing zijn en dat die er aan kunnen komen. Op dit onderwerp zoeken veel leasemaatschappijen de marges op. Dat vind ik een kwalijke zaak. Er is nog steeds te veel ruimte binnen het keurmerk.”

PRIJSAAN-PASSINGEN

Belastingverhogingen mogen tijdens de looptijd van het contract volgens de algemene voorwaarden worden doorberekend in de leaseprijs. “Dat gaan we wellicht veranderen in ‘belastingwijzigingen’. Zodat een belastingverlaging ook wordt doorgerekend en niet alleen de verhoging”, stelt Koopmans. Bieleveld en de Consumentenbond zien hierin wel dat de leasebranche meedenkt. Bieleveld: “Dat naast een belastingnadeel nu ook het voordeel is meegerekend, is een goede zaak.”

Dertig leaselabels sloten zich op 1 februari aan bij het Keurmerk Private Lease van de gelijknamige stichting. De verwachting is dat het aantal aanmeldingen de komende tijd flink toeneemt. Doel van het keurmerk is de consument te beschermen, de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en daarmee de Wet op het Financieel Toezicht (WFT) buiten de deur te houden en ervoor te zorgen dat cowboys het imago van de leasebranche niet kunnen beschadigen. Arnold Koopmans, woordvoerder en jurist van de Stichting Keurmerk Private Lease (er wordt nog gezocht naar een onafhankelijke voorzitter, VNA-directeur Renate Hemerik neemt vooralsnog die taak op zich), is van mening is dat de consument met het keurmerk zoveel als mogelijk wordt beschermd. “Je bent wettelijk verplicht ruimte over te laten voor bedrijven om te kunnen concurreren. De Autoriteit Consument en Markt (ACM, voorheen NMa, red) schrijft voor dat je de markt niet helemaal dicht mag timmeren. Dat moet je ook niet willen.” De uitwassen zijn er nu uit, stelt Koopmans. Zo is het in het keurmerk niet meer mogelijk om consumenten te lokken met lage prijzen waar veel logische componenten zoals de mrb niet werden meegerekend.

Compromis

Dat sommigen vinden dat het allemaal best strenger kan, begrijpt Koopmans. “Als je branchebreed iets neerzet, zijn er altijd mensen die teleurgesteld reageren”, stelt Arnold Koopmans. “Maar soms worden de voorwaarden niet goed gelezen. Zo weten sommige mensen niet dat er ook deelnemersvoorwaarden zijn. Dat zijn voorwaarden voor leaseaanbieders om zich bij het keurmerk aan te mogen sluiten. Hier staan nog extra voorwaarden in. Dat weet niet iedereen.” In deze voorwaarden – die ook op de site van het keurmerk te vinden zijn – zijn onder andere eisen opgenomen over de bescherming van privacygevoelige klantgegevens, de klachtenprocedure en waar reclame-uitingen van leaseaanbieders aan moeten voldoen.

Jan van Delft, voorzitter van de Vereniging Zakelijke Rijders, dat zelf ook een privélease keurmerk heeft, meent dat leasemaatschappijen vooral een compromis hebben gemaakt van het keurmerk. “Het is een goed begin, maar er wordt nu nog te veel vanuit de zakelijke markt gedacht. Er komen te veel belangen van verschillende leasemaatschappijen bij kijken, waardoor je duidelijk terugziet dat het compromisafspraken zijn. Het is daarnaast een flinke zoekplaat, de consument moet zich door algemene, aanvullende én verzekeringsvoorwaarden worstelen.” Koopmans is het er niet mee eens dat het een te zakelijk leasecontract zou zijn. “Iedere bepaling is een uitwerking van het consumentenrecht, aangevuld met de wensen van de Consumentenbond en de AFM. Er is gekozen voor een hoge consumentenbescherming. Binnen de marges van het keurmerk kunnen leasemaatschappijen afwijken.”

ONTBINDING VAN DE LEASE-REGELING

Wie eerder onder een private leasecontract uit wil, betaalt beëindigingskosten. De maximale hoogte daarvan is vastgelegd in de algemene voorwaarden, maar dit onderwerp wordt volgens Koopmans vaak verkeerd gelezen. “Veel mensen lezen dat maximaal de volledige restschuld gevraagd kan worden, maar dat is niet zo. De maximum opzeggingsvergoeding is het verschil tussen de termijnbedragen die al zijn betaald, en de termijnbedragen die betaald zouden moeten worden als er bij de start voor een korter contract was gekozen.” Koopmans noemt daarbij het voorbeeld van de sportschool. “Wie een tweejarig contract aangaat, betaalt per maand minder dan iemand die een éénjarig contract aan gaat. Wil je na een jaar stoppen, dan betaal je het verschil in maandbedragen terug. Er zijn partijen die hier veel kritiek op hebben gehad, maar zij hadden de betreffende bepaling over het hoofd gezien.” De Consumentenbond beaamt dat zo’n afkoopsom een fors bedrag kan zijn, “maar het is wel wat iemand daadwerkelijk heeft gebruikt”, aldus Sandra de Jong, woordvoerder van de Consumentenbond.

BKR-REGISTRATIE

Het verwerken van een verplichte BKR-registratie in de algemene voorwaarden was de belangrijkste eis van de AFM. Onder andere de VZR maakt zich zorgen over de leencapaciteit van consumenten: die daalt als gevolg van een registratie. De vereniging is het dan ook absoluut niet eens met een standaard verplichte BKR-registratie. Van Delft: “Een lening van vier tot vijf jaar is lang. Wij vinden dat privéleasecontracten korter moeten duren, bijvoorbeeld twee jaar. Dat is overzichtelijker.” Koopmans stelt dat het een misverstand is om te denken dat zonder BKR-registratie de leencapaciteit gelijk blijft na het afsluiten van een private leasecontract. “Je moet bij de aanvraag van een hypotheek altijd je maandelijkse lasten doorgeven. Als iemand langere tijd een auto huurt, zal hij dit ook door moeten geven. Dit kun je natuurlijk verzwijgen, maar vaak vraagt de bank ook rekeningafschriften op. In de algemene voorwaarden is vastgelegd dat 65 procent van de totale betalingsverplichting wordt geregistreerd bij het BKR.”

De Jong snapt heel goed dat de AFM een BKR-registratie eist. “Het zal nooit zo zijn dat je helemaal geen hypotheek meer kunt krijgen; het bedrag dat geleend kan worden kan omlaag gaan, maar dat hangt van meer factoren af dan alleen de BKR. Een lagere leencapaciteit is juist de bedoeling, we willen overfinanciering tegengaan.”

EIGEN RISICO BIJ SCHADE

Als grote pluspunt van het keurmerk wordt de voorwaarde genoemd dat er een all-in product wordt aangeboden, zodat klanten niet met onverwacht hoge kosten worden geconfronteerd. Het eigen risico bij schade kan echter alsnog voor onverwachte en hoge kosten zorgen. Binnen het keurmerk is ruimte voor maximaal 1.500 euro aan eigen risico.

Daan Bieleveld, global mobility manager bij DSM en Mobiliteits-manager van het Jaar 2015, biedt sinds acht maanden privélease aan de DSM-medewerkers aan. Het bedrijf werkt daarvoor samen met Multilease, dat nog niet is aangesloten bij het keurmerk. Bieleveld heeft het keurmerk vergeleken met het bij DSM reeds bestaande privéleasecontract. “Het eigen risico kan binnen het keurmerk oplopen tot 1.500 euro, dat vind ik erg hoog voor consumenten. Multilease hanteert bij ons maximaal 135 euro eigen risico per schadegeval. De bedragen in de algemene voorwaarden vind ik zelfs voor zakelijke lease aan de hoge kant. Liever een hoger maandbedrag voor medewerkers dan geconfronteerd worden met hoge eigen risico’s. Diefstal wordt bijvoorbeeld ook gezien als schade en daar kun je als berijder niets aan doen.” Rogier van Ewijk meent dat je klanten die 200 euro per maand voor hun leasecontract betalen, geen afrekening kunt sturen met een veelvoud van dat bedrag. “Consumenten sluiten een contract af om juist niet met onverwachte hoge kosten te komen zitten. Je brengt ze daarmee regelrecht in de problemen.”

Volgens Koopmans moet je het best wel bont maken om het volle eigen risico doorberekend te krijgen. “We hebben er bewust voor gekozen geen bonus-malussysteem toe te staan, waarbij een maandbedrag omhoog gaat als iemand veel schade rijdt. In de meeste verzekeringspolissen is het heel gebruikelijk om dit soort bedragen te hanteren.”

KILOMETER-VERREKENING

Wie meer rijdt dan contractueel is vastgelegd, betaalt bij. Het was een wens van de Consumentenbond om deze naheffing jaarlijks te verrekenen in plaats van aan het eind van de looptijd. Blijkt achteraf dat in totaal over alle contractjaren toch minder is gereden, dan worden die meerkilometers terugbetaald. Rijd een consument vanaf het begin minder dan contractueel is vastgelegd, dan hoeft een leaseaanbieder dat niet terug te betalen. Dat kan wel in de aanvullende voorwaarden worden afgesproken. De Jong: “Dit hebben we afgedwongen. Het kan immers niet zo zijn dat je betaalt voor meerkilometers en dan niets terugbetaald krijgt als het er uiteindelijk minder zijn.” Koopmans stelt dat de Consumentenbond wil voorkomen dat er forse schulden ontstaan als er inderdaad meer kilometers worden gereden. Volgens Bieleveld kun je er bijna niet omheen dat er extra kosten komen. “Maar het moet transparant zijn waar die kosten op van toepassing zijn en dat die er aan kunnen komen. Op dit onderwerp zoeken veel leasemaatschappijen de marges op. Dat vind ik een kwalijke zaak. Er is nog steeds te veel ruimte binnen het keurmerk.”

PRIJSAAN-PASSINGEN

Belastingverhogingen mogen tijdens de looptijd van het contract volgens de algemene voorwaarden worden doorberekend in de leaseprijs. “Dat gaan we wellicht veranderen in ‘belastingwijzigingen’. Zodat een belastingverlaging ook wordt doorgerekend en niet alleen de verhoging”, stelt Koopmans. Bieleveld en de Consumentenbond zien hierin wel dat de leasebranche meedenkt. Bieleveld: “Dat naast een belastingnadeel nu ook het voordeel is meegerekend, is een goede zaak.”