De markt voor autoverzekeringen is al jaren een bron van zorg voor toezichthouder De Nederlandsche Bank (DNB). Er wordt sterk op premie geconcurreerd, zelfs in zo'n mate dat er nauwelijks brood mee te verdienen is. Ongeveer vier jaar geleden concludeerde DNB op basis van onderzoek onder de autoverzekeraars dat zeker twaalf verzekeraars een niet-kostendekkende premie in rekening brengen. Tussen 2009 en 2013 daalde de bruto schadelast bij de autoverzekeraars met 7 procent, maar liep ook het premievolume met 4 procent terug. Er is dus wel sprake van enige verbetering in de markt. Vooral in de WA-verzekeringen zijn de resultaten matig tot slecht. In 2013 boekten de autoverzekeraars daar zelfs een verlies van honderd miljoen euro, na enkele jaren van winst

Verzekeraars moesten in 2013 bij elke verdiende euro uit WA-polissen nog 10 cent bijleggen om de kosten en uitkeringen te dekken. In de markt voor cascoverzekeringen – die schade dekken aan de eigen auto – gaat het beter. Daar kunnen verzekeraars onder meer door schadesturing de kosten beter onder controle houden. Elke euro premie uit cascoverzekeringen levert de verzekeraar na aftrek van kosten en schade-uitkeringen 8 cent op. De brutoschadelast – het uitgekeerde schadebedrag – vertoont sinds 2010 een dalende lijn en kwam vorig jaar uit op 1,38 miljard euro. De inkomsten uit cascoverzekeringen dalen overigens ook sinds 2010. Volgens het Verbond van Verzekeraars komt dat doordat steeds meer mensen een minder uitgebreide autoverzekering kiezen. De totale cascomarkt is, uitgaande van premies, sinds 2010 met 6,3 procent gekrompen, de WA-markt met 4,9 procent.

Achmea domineert

DNB publiceert jaarlijks cijfers over de premieomzet en de geboekte schade per verzekeraar. Op basis van die cijfers is Achmea, moeder van onder andere Centraal Beheer, Interpolis, FBTO en Avéro, veruit de grootste autoverzekeraar: in 2013 bedroeg de premieomzet bijna 1 miljard euro. ASR is met 386 miljoen euro premie de nummer 2, voor Delta Lloyd (325 miljoen), Allianz (305 miljoen) en Univé(297 miljoen). Gegevens over het aantal polissen dat elke verzekeraar in portefeuille heeft, zijn niet voorhanden. Volgens het Verbond van Verzekeraars zijn er 7 miljoen motorrijtuigenverzekeringen gesloten in ons land, waarvan 6,7 miljoen personenautopolissen. Op basis van de marktaandelen in premieomzet zou dat betekenen dat Achmea ruim 1,5 miljoen particuliere autoverzekeringen in de boeken heeft. Bij ASR en Allianz lopen naar schatting zo'n 650 duizend polissen, ING en Delta Lloyd zitten elk rond de 500 duizend.

Schadegarant grootste sturingsconcept

In hoeverre hebben de verzekeraars met een schadesturingsconcept nu de markt in hun greep? Schadesturing speelt zich vrijwel volledig af op de markt voor cascoschades: alleen bij schade aan de eigen auto kan de verzekerde dwingend naar een bepaald herstelbedrijf worden gedirigeerd. Uit de gegevens blijkt wel waarom de schadebedrijven vooral kijken naar het sturingsmodel van Achmea en Schadegarant: op de markt van cascoverzekeringen bedraagt het aandeel van deze verzekeraar bijna een kwart. Pas ver daarachter volgen Delta Lloyd en ASR. Kijken we naar de samenwerkingsverbanden op schadegebied, dan vormen de zestien Schadegarant-verzekeraars veruit het grootste netwerk: samen zijn zij goed voor 38 procent van alle cascopremies. Afgemeten aan het bedrag aan geboekte schades (de bruto schade-uitkeringen) ligt dat percentage iets lager: kennelijk hebben de Schadegarantverzekeraars in 2013 een beter schadejaar gehad dan Achmea. Daar bedraagt de geboekte cascoschade 73 procent van de premie-omzet, terwijl de Schadegarant-verzekeraars 63 procent van de brutopremies besteden aan schade-uitkeringen. Het marktgemiddelde ligt op 66 procent. De vijf grote schadesturingsconcepten vertegenwoordigen 82 procent van de cascomarkt, zowel qua premie als qua (gestuurde en niet-gestuurde) uitgekeerde schade.

Minder gestuurde schades?

Welk belang de gestuurde schadestroom nu exact vertegenwoordigt, is moeilijk te bepalen. In de Audatexcalculatiecijfers werd tot en met 2013 nog aangegeven welk bedrag gestuurde schade betrof. Maar dat cijfer blijkt niet helemaal betrouwbaar: het gaat alleen om schades waarvan opdrachtgever en hersteller bekend zijn. Maar de cijfers geven wel een grove indicatie: de omvang van de ‘gestuurde’ schadestroom was in 2013 volgens Audatex 669 miljoen euro: dat is ruim 100 miljoen euro lager dan in 2012. Het aandeel van gestuurde schades in de totale herstelmarkt zou zijn gedaald: van 58 naar 52 procent. Kenners van de herstelmarkt schatten de gestuurde schadestroom op 400 miljoen euro. De schademarkt is volgens hen grofweg 1 miljard euro groot, waarvan een vijfde deel (200 miljoen euro) zich onder de radar bevindt: de kleine schade-reparaties die niet worden geregistreerd. Het belang van de schadesturing ligt in het ‘officiële kanaal’, dus waarschijnlijk op 50 procent. De laatste jaren is het bedrag van gestuurde schades gedaald doordat er meer kleine auto's worden verkocht en er minder (volledig) cascoverzekeringen worden gesloten.

De schademarkt is zo'n 1 miljard euro groot; een vijfde daarvan bestaat uit ongeregistreerde reparaties.

Concrete cijfers

De enige partij die concrete cijfers wil noemen, is Schadegarant. Volgens directeur Johan Schoonhoven is zijn netwerk goed voor een aandeel van 14 procent in de totale cascoschademarkt. “Vorig jaar is via Schadegarantherstellers een bedrag van 164 miljoen euro aan gestuurde schades hersteld.” Afgezet tegen de volgens DNB door verzekeraars geboekte cascoschades uit 2013 (1,18 miljard euro) komt Schadegarant inderdaad op het genoemde aandeel uit. Alle Schadegarant-verzekeraars boekten gezamenlijk voor 424 miljoen euro aan cascoschade uit 2013. Het aandeel van de gestuurde schadestroom zou daarmee bij de Schadegarant-verzekeraars uitkomen op 39 procent: lager dan in de herstelbranche wordt aangenomen. “Onze cijfers betreffen de netto afgewikkelde schades”, licht Schoonhoven toe. Hij geeft aan dat het vooral gissen blijft naar een scherp beeld van de markt.“ Bij Audatex lopen brutoberekeningen en nettobedragen door elkaar. Wij rekenen bovendien alle schades mee; Audatex laat de extremen eruit. Overigens is het in de glasschademarkt nog lastiger: daar zijn helemaal geen gegevens van bekend.”

De markt voor autoverzekeringen is al jaren een bron van zorg voor toezichthouder De Nederlandsche Bank (DNB). Er wordt sterk op premie geconcurreerd, zelfs in zo'n mate dat er nauwelijks brood mee te verdienen is. Ongeveer vier jaar geleden concludeerde DNB op basis van onderzoek onder de autoverzekeraars dat zeker twaalf verzekeraars een niet-kostendekkende premie in rekening brengen. Tussen 2009 en 2013 daalde de bruto schadelast bij de autoverzekeraars met 7 procent, maar liep ook het premievolume met 4 procent terug. Er is dus wel sprake van enige verbetering in de markt. Vooral in de WA-verzekeringen zijn de resultaten matig tot slecht. In 2013 boekten de autoverzekeraars daar zelfs een verlies van honderd miljoen euro, na enkele jaren van winst

Verzekeraars moesten in 2013 bij elke verdiende euro uit WA-polissen nog 10 cent bijleggen om de kosten en uitkeringen te dekken. In de markt voor cascoverzekeringen – die schade dekken aan de eigen auto – gaat het beter. Daar kunnen verzekeraars onder meer door schadesturing de kosten beter onder controle houden. Elke euro premie uit cascoverzekeringen levert de verzekeraar na aftrek van kosten en schade-uitkeringen 8 cent op. De brutoschadelast – het uitgekeerde schadebedrag – vertoont sinds 2010 een dalende lijn en kwam vorig jaar uit op 1,38 miljard euro. De inkomsten uit cascoverzekeringen dalen overigens ook sinds 2010. Volgens het Verbond van Verzekeraars komt dat doordat steeds meer mensen een minder uitgebreide autoverzekering kiezen. De totale cascomarkt is, uitgaande van premies, sinds 2010 met 6,3 procent gekrompen, de WA-markt met 4,9 procent.

Achmea domineert

DNB publiceert jaarlijks cijfers over de premieomzet en de geboekte schade per verzekeraar. Op basis van die cijfers is Achmea, moeder van onder andere Centraal Beheer, Interpolis, FBTO en Avéro, veruit de grootste autoverzekeraar: in 2013 bedroeg de premieomzet bijna 1 miljard euro. ASR is met 386 miljoen euro premie de nummer 2, voor Delta Lloyd (325 miljoen), Allianz (305 miljoen) en Univé(297 miljoen). Gegevens over het aantal polissen dat elke verzekeraar in portefeuille heeft, zijn niet voorhanden. Volgens het Verbond van Verzekeraars zijn er 7 miljoen motorrijtuigenverzekeringen gesloten in ons land, waarvan 6,7 miljoen personenautopolissen. Op basis van de marktaandelen in premieomzet zou dat betekenen dat Achmea ruim 1,5 miljoen particuliere autoverzekeringen in de boeken heeft. Bij ASR en Allianz lopen naar schatting zo'n 650 duizend polissen, ING en Delta Lloyd zitten elk rond de 500 duizend.

Schadegarant grootste sturingsconcept

In hoeverre hebben de verzekeraars met een schadesturingsconcept nu de markt in hun greep? Schadesturing speelt zich vrijwel volledig af op de markt voor cascoschades: alleen bij schade aan de eigen auto kan de verzekerde dwingend naar een bepaald herstelbedrijf worden gedirigeerd. Uit de gegevens blijkt wel waarom de schadebedrijven vooral kijken naar het sturingsmodel van Achmea en Schadegarant: op de markt van cascoverzekeringen bedraagt het aandeel van deze verzekeraar bijna een kwart. Pas ver daarachter volgen Delta Lloyd en ASR. Kijken we naar de samenwerkingsverbanden op schadegebied, dan vormen de zestien Schadegarant-verzekeraars veruit het grootste netwerk: samen zijn zij goed voor 38 procent van alle cascopremies. Afgemeten aan het bedrag aan geboekte schades (de bruto schade-uitkeringen) ligt dat percentage iets lager: kennelijk hebben de Schadegarantverzekeraars in 2013 een beter schadejaar gehad dan Achmea. Daar bedraagt de geboekte cascoschade 73 procent van de premie-omzet, terwijl de Schadegarant-verzekeraars 63 procent van de brutopremies besteden aan schade-uitkeringen. Het marktgemiddelde ligt op 66 procent. De vijf grote schadesturingsconcepten vertegenwoordigen 82 procent van de cascomarkt, zowel qua premie als qua (gestuurde en niet-gestuurde) uitgekeerde schade.

Minder gestuurde schades?

Welk belang de gestuurde schadestroom nu exact vertegenwoordigt, is moeilijk te bepalen. In de Audatexcalculatiecijfers werd tot en met 2013 nog aangegeven welk bedrag gestuurde schade betrof. Maar dat cijfer blijkt niet helemaal betrouwbaar: het gaat alleen om schades waarvan opdrachtgever en hersteller bekend zijn. Maar de cijfers geven wel een grove indicatie: de omvang van de ‘gestuurde’ schadestroom was in 2013 volgens Audatex 669 miljoen euro: dat is ruim 100 miljoen euro lager dan in 2012. Het aandeel van gestuurde schades in de totale herstelmarkt zou zijn gedaald: van 58 naar 52 procent. Kenners van de herstelmarkt schatten de gestuurde schadestroom op 400 miljoen euro. De schademarkt is volgens hen grofweg 1 miljard euro groot, waarvan een vijfde deel (200 miljoen euro) zich onder de radar bevindt: de kleine schade-reparaties die niet worden geregistreerd. Het belang van de schadesturing ligt in het ‘officiële kanaal’, dus waarschijnlijk op 50 procent. De laatste jaren is het bedrag van gestuurde schades gedaald doordat er meer kleine auto's worden verkocht en er minder (volledig) cascoverzekeringen worden gesloten.

De schademarkt is zo'n 1 miljard euro groot; een vijfde daarvan bestaat uit ongeregistreerde reparaties.

Concrete cijfers

De enige partij die concrete cijfers wil noemen, is Schadegarant. Volgens directeur Johan Schoonhoven is zijn netwerk goed voor een aandeel van 14 procent in de totale cascoschademarkt. “Vorig jaar is via Schadegarantherstellers een bedrag van 164 miljoen euro aan gestuurde schades hersteld.” Afgezet tegen de volgens DNB door verzekeraars geboekte cascoschades uit 2013 (1,18 miljard euro) komt Schadegarant inderdaad op het genoemde aandeel uit. Alle Schadegarant-verzekeraars boekten gezamenlijk voor 424 miljoen euro aan cascoschade uit 2013. Het aandeel van de gestuurde schadestroom zou daarmee bij de Schadegarant-verzekeraars uitkomen op 39 procent: lager dan in de herstelbranche wordt aangenomen. “Onze cijfers betreffen de netto afgewikkelde schades”, licht Schoonhoven toe. Hij geeft aan dat het vooral gissen blijft naar een scherp beeld van de markt.“ Bij Audatex lopen brutoberekeningen en nettobedragen door elkaar. Wij rekenen bovendien alle schades mee; Audatex laat de extremen eruit. Overigens is het in de glasschademarkt nog lastiger: daar zijn helemaal geen gegevens van bekend.”