Halverwege 2013 lijkt er geen vuiltje aan de lucht voor dealerholding Koops Furness. Weliswaar heeft het bedrijf niet veel winst gemaakt in voorgaande jaren, er werd – op papier – ook geen verlies geleden. Tussen 2008 en 2012 werd er opgeteld een kleine vier miljoen euro winst gemaakt. Eind 2012 bedroeg het eigen vermogen van het bedrijf ruim 35 miljoen euro. Weliswaar waren er slechte resultaten bij de truckdivisie en de Fiat/Nissan-tak, daar stonden de enorme plug- in hybride verkopen bij Mitsubishi en Volvo tegenover.

Eind 2013 meldde het bedrijf trots een omzetstijging te hebben gerealiseerd (van 460 naar 480 miljoen euro), maar dat was volledig dankzij deze plug-ins. Tegelijkertijd was er wel een sanering gaande. Die werd grotendeels stil gehouden en voor de buitenwereld leek het niet anders dan dat ook Koops Furness wilde rationaliseren. Binnen de leasetak was er ook het nodige gaande. Voor een groot deel van de portefeuille was Koops slechts de serviceverlener – de auto's waren in eigendom van ABN Amro Lease en andere funders. Omdat het bedrijf meer grip wilde hebben op de leaseportefeuille werd met Leaseplan een constructie bedacht waarbij Leaseplan als extra funder van het park zou optreden. Koops Furness bracht de klanten aan en onderhield zelf contact met ze. Een constructie die in de leasewereld niet ongewoon is. Wat slechts een enkeling halverwege 2013 wist, was dat het bedrijf al jarenlang de grenzen van de boekhoudregels opzocht om verliezen van de balans te houden. Dankzij geoorloofde, maar ongebruikelijke methodes, zoals het activeren van de ontwikkeling in ict, het waarderen van machines en inventaris op actuele waarde en het activeren van veel immateriële activa (goodwill), werd de balans kunstmatig opgepompt. Allemaal methodes die op papier leiden tot betere resultaten, maar geen invloed hadden op de liquiditeiten van het bedrijf. En die droogden in hoog tempo op. Forse negatieve renteswaps (3,7 miljoen euro) werden ook in mindering van de kredietruimte gebracht. Het bedrijf had daarbij – de reorganisatie ten spijt – een dure huishouding, met veel panden en personeel en was veel verplichtingen aangegaaan.

Via terugkoopverklaringen (tkv's) werd kunstmatig de verkoop opgepoetst en werden liquiditeiten binnengehaald. Ergens in 2013 werd voor directie en aandeelhouders duidelijk dat er in 2014 een groot probleem zou ontstaan; er was simpelweg geen geld meer om aan alle verplichtingen te kunnen voldoen. Een hoog eigen vermogen of niet.

November 2013 – gesprekken met Van Mossel

In de zoektocht naar continuïteit stuit Koops Furness op de Van Mossel Groep, de Brabantse dealerholding die eerder dat jaar vriend en vijand verraste met de koop van J&T Autolease en Directlease. Van Mossel-dga Eric Berkhof en zijn vriend, zakenpartner en keukengigant Ben Mandemakers, zijn op overnamepad. Vanuit de BEE (Ben en Eric) Holding wordt gewerkt aan uitbreiding van het bedrijf. Van Mossel zet in op beheersing van de keten. Waar mogelijk worden de leaseauto's die het bedrijf inzet bij eigen dealerbedrijven gekocht, onderhouden en gerepareerd.

Door gecontroleerde groei wil Mandemakers ook op de autobranche zijn stempel drukken. Gezien de grote hoeveelheid merken, de leaseportefeuille en de truckdivisie kan Van Mossel een grote slag slaan door Koops Furness over te nemen. In november 2013 vinden de eerste verkennende gesprekken plaats tussen Berkhof en de aandeelhouders.

April 2014 – liquiditeitskrapte

Pas tegen het einde van het eerste kwartaal worden de gesprekken tussen Van Mossel en Koops serieus. Tussendoor startte Van Mossel het Peugeot-deel van de failliet gegane Pouw Automotive Groep door. In de tussentijd neemt bij de directie van Koops Furness langzaam maar zeker de paniek toe. De jarenlang opgepoetste cijfers leiden nu tot liquiditeitskrapte. De cfo van Koops Furness, Jelle Korf, zoekt naar mogelijkheden om toch geld binnen te halen. Dit zou hij onder meer doen door te rommelen met de borrowing base, waardoor Koops Furness meer kan lenen dan eigenlijk toegestaan is op basis van de waarde van het (kunstmatig opgewaardeerde) onderpand. Ook de betaaldiscipline van het bedrijf verslechterd en crediteuren moeten langer op hun geld wachten. De divisiedirecteuren hebben inmiddels opdracht gekregen om herziene budgetplannen op te stellen. Op basis hiervan wordt gewerkt aan het bouwen van een verkoopklaar bedrijf, met minder mensen en minder vestigingen. Inmiddels zijn er ook externe adviseurs aanwezig om het bedrijf door te lichten.

Juni 2014 – Van Mossel haakt eerste keer af

Berkhof en zijn team hebben in mei en juni gestudeerd op de mogelijkheden en komen tot de conclusie dat een overname van Koops Furness onwenselijk is. Ze vinden het bedrijf simpelweg te duur. Met Pinksteren brengt Berkhof de aandeelhouders van Koops Furness hiervan op de hoogte. Einde verhaal lijkt het. Tegelijkertijd nemen de zorgen bij de directie toe. Normaal wordt het jaarverslag in april goedgekeurd door de accountant, maar nu ligt er in juni nog niets. Voor Jelle Korf is dan het doek al gevallen. Hij wordt door dga Aart de Koning en de aandeelhouders op non-actief gezet in verband met rommelen met de cijfers. Oud-cfo Nico Moolenaar wordt ingehuurd om puin te ruimen. En om de deal met Van Mossel rond te maken. Want eind juni krijgt Berkhof een telefoontje of hij toch weer wil komen praten. De eisen van de aandeelhouders zijn fors bijgesteld en al snel ligt er een letter of intent. In juli gaat het boekenonderzoek, de due dilligence, van start. Van Mossel heeft al snel de financiering rond. Maar hij heeft twijfels over de gepresenteerde cijfers. Niet heel veel later schrikken de banken ook wakker. Weliswaar liep het financieringsarrangement van Koops Furness pas af in januari 2015, de banken zien zich nu geconfronteerd met een bedrijf dat er veel minder goed voor staat dan gedacht.

Het nieuws slaat in als een bom.

Juli 2014 – iedereen doet een bijdrage

Nadat de banken van de schrik bekomen zijn, stellen ze direct harde eisen. De aandeelhouders moeten gelijk de overstand aanvullen, anders gaat de stekker eruit. Onduidelijk is hoeveel geld er gestort wordt, maar de twee grote aandeelhouders, TVM en PMK Holding Bunschoten (van Peter Koops), storten een fors bedrag (alhoewel er rond de storting van PMK veel twijfels zijn), vermoedelijk zo'n drie miljoen euro ieder. Hierdoor kunnen alle partijen verder werken aan een overname door Van Mossel. Op het hoofdkantoor in Zwolle is van een rustige zomer weinig te merken. Zoals gebruikelijk in dergelijke situaties is er continu crisisoverleg gaande. Maar alle partijen lijken eind juli nog overtuigd van het feit dat de deal rond gaat komen en willen meedenken over oplossingen. Alle divisiedirecteuren hebben inmiddels een plan ingeleverd – en hebben daarmee de fundering gelegd voor een nieuw bedrijf. Er is dan nog plek voor circa 650 van de 1.000 medewerkers en 25 van de 50 panden.

Augustus 2014 – plan B wordt ingezet

Los van de onderhandelingen tussen de partijen is het ABN Amro Lease, dat een groot deel van de personenauto's van Koops Furness Lease bezit, dat haar zekerheden veilig stelt. ABN stuurt zonder waarschuwing vooraf alle Koops-klanten een brief waarin het meldt dat de leasebetalingen voortaan direct aan de ABN moeten worden overgemaakt. Het leidt tot onrust bij de andere financiers, maar er breekt geen paniek uit. In de tussentijd wordt het Berkhof duidelijk dat Koops Furness niet meer te redden is. De verplichtingen van het bedrijf zijn te hoog, de geleden verliezen vele malen groter dan gedacht en het lijkt onmogelijk om – zelfs na uitvoering van de plannen – een gezonde operatie op te bouwen. De familie Koops, dat via Koops Vastgoed Holding een groot aantal van de panden verhuurt, wil (of kan) de huursommen niet fors verlagen. Voor alle betrokkenen wordt halverwege augustus duidelijk dat plan B – een faillissement en doorstart – de meest haalbare optie is. In het weekend van 16 augustus ziet Van Mossel definitief af van een aandelentransactie. De tekorten – inmiddels geschat op tientallen miljoenen euro's – en de lopende verplichtingen zorgen ervoor dat alleen een faillissement nog uitkomst biedt. Moolenaar is dan alweer uit beeld.

18/24 augustus 2014 – het eindspel mislukt

Vroeg op de ochtend van maandag 18 augustus stuurt De Koning een interne memo naar zijn divisiedirecteuren waarin staat dat het bedrijf surseance gaat aanvragen. De aanvraag is goed voorbereid: er staan duidelijke instructies in de brief. Op dinsdag zit Berkhof al bij de curatoren Alice van der Schee (Van Benthem en Keulen) en Rob Boers (Boers Advocaten). Alles is goed voorbereid en de curatoren zien in dat Van Mossel de enige haalbare kandidaat is voor een doorstart. Op woensdag ligt er al een voorlopige deal. Op donderdagavond horen alle divisiedirecteuren op het hoofdkantoor van Van Mossel in Waalwijk wat de plannen zijn. Ze horen ook dat Berkhof optimistisch is, maar een slag om de arm houdt.

Immers: alle dealercontracten zijn komen te vervallen en daardoor zijn de importeurs aan zet. Ook moet er nog een akkoord bereikt worden met financiers en verhuurders van de panden. Berkhof, die eerder dit jaar bij Pouw op kleine schaal hetzelfde kunstje vrij snel flikte, loopt nu tegen problemen aan. De grootste bleeder van het bedrijf, de truckdivisie, blijft een probleem. Fabrikant DAF (in handen van het Amerikaanse Paccar) en Berkhof komen er niet uit. Ook heeft Peter Koops de huur nog steeds niet verlaagd – iets wat de familie doet besluiten om hem af te zetten als directeur van de Vastgoed Holding (waarvan hij met PMK Holding Bunschoten 50,003 procent van de aandelen bezat). Ook rond de leaseportefeuille (die grotendeels off-balance was gefinancierd) blijft onduidelijkheid ontstaan. Tot op zaterdag wordt er door Berkhof en zijn team onderhandeld. Op zondagochtend hakt hij de knoop door: hij doet het niet. Hij krijgt de begroting niet rond. Het nieuws slaat in als een bom. Op een enkeling na hield iedereen rekening met een doorstart onder de vleugels van Van Mossel. Nu rest slechts onzekerheid.

Automotive sprak voor deze reconstructie met een groot aantal betrokkenen. Hoewel met de grootste zorg samengesteld, kunnen aan de inhoud van dit artikel geen rechten worden ontleend.

Halverwege 2013 lijkt er geen vuiltje aan de lucht voor dealerholding Koops Furness. Weliswaar heeft het bedrijf niet veel winst gemaakt in voorgaande jaren, er werd – op papier – ook geen verlies geleden. Tussen 2008 en 2012 werd er opgeteld een kleine vier miljoen euro winst gemaakt. Eind 2012 bedroeg het eigen vermogen van het bedrijf ruim 35 miljoen euro. Weliswaar waren er slechte resultaten bij de truckdivisie en de Fiat/Nissan-tak, daar stonden de enorme plug- in hybride verkopen bij Mitsubishi en Volvo tegenover.

Eind 2013 meldde het bedrijf trots een omzetstijging te hebben gerealiseerd (van 460 naar 480 miljoen euro), maar dat was volledig dankzij deze plug-ins. Tegelijkertijd was er wel een sanering gaande. Die werd grotendeels stil gehouden en voor de buitenwereld leek het niet anders dan dat ook Koops Furness wilde rationaliseren. Binnen de leasetak was er ook het nodige gaande. Voor een groot deel van de portefeuille was Koops slechts de serviceverlener – de auto's waren in eigendom van ABN Amro Lease en andere funders. Omdat het bedrijf meer grip wilde hebben op de leaseportefeuille werd met Leaseplan een constructie bedacht waarbij Leaseplan als extra funder van het park zou optreden. Koops Furness bracht de klanten aan en onderhield zelf contact met ze. Een constructie die in de leasewereld niet ongewoon is. Wat slechts een enkeling halverwege 2013 wist, was dat het bedrijf al jarenlang de grenzen van de boekhoudregels opzocht om verliezen van de balans te houden. Dankzij geoorloofde, maar ongebruikelijke methodes, zoals het activeren van de ontwikkeling in ict, het waarderen van machines en inventaris op actuele waarde en het activeren van veel immateriële activa (goodwill), werd de balans kunstmatig opgepompt. Allemaal methodes die op papier leiden tot betere resultaten, maar geen invloed hadden op de liquiditeiten van het bedrijf. En die droogden in hoog tempo op. Forse negatieve renteswaps (3,7 miljoen euro) werden ook in mindering van de kredietruimte gebracht. Het bedrijf had daarbij – de reorganisatie ten spijt – een dure huishouding, met veel panden en personeel en was veel verplichtingen aangegaaan.

Via terugkoopverklaringen (tkv's) werd kunstmatig de verkoop opgepoetst en werden liquiditeiten binnengehaald. Ergens in 2013 werd voor directie en aandeelhouders duidelijk dat er in 2014 een groot probleem zou ontstaan; er was simpelweg geen geld meer om aan alle verplichtingen te kunnen voldoen. Een hoog eigen vermogen of niet.

November 2013 – gesprekken met Van Mossel

In de zoektocht naar continuïteit stuit Koops Furness op de Van Mossel Groep, de Brabantse dealerholding die eerder dat jaar vriend en vijand verraste met de koop van J&T Autolease en Directlease. Van Mossel-dga Eric Berkhof en zijn vriend, zakenpartner en keukengigant Ben Mandemakers, zijn op overnamepad. Vanuit de BEE (Ben en Eric) Holding wordt gewerkt aan uitbreiding van het bedrijf. Van Mossel zet in op beheersing van de keten. Waar mogelijk worden de leaseauto's die het bedrijf inzet bij eigen dealerbedrijven gekocht, onderhouden en gerepareerd.

Door gecontroleerde groei wil Mandemakers ook op de autobranche zijn stempel drukken. Gezien de grote hoeveelheid merken, de leaseportefeuille en de truckdivisie kan Van Mossel een grote slag slaan door Koops Furness over te nemen. In november 2013 vinden de eerste verkennende gesprekken plaats tussen Berkhof en de aandeelhouders.

April 2014 – liquiditeitskrapte

Pas tegen het einde van het eerste kwartaal worden de gesprekken tussen Van Mossel en Koops serieus. Tussendoor startte Van Mossel het Peugeot-deel van de failliet gegane Pouw Automotive Groep door. In de tussentijd neemt bij de directie van Koops Furness langzaam maar zeker de paniek toe. De jarenlang opgepoetste cijfers leiden nu tot liquiditeitskrapte. De cfo van Koops Furness, Jelle Korf, zoekt naar mogelijkheden om toch geld binnen te halen. Dit zou hij onder meer doen door te rommelen met de borrowing base, waardoor Koops Furness meer kan lenen dan eigenlijk toegestaan is op basis van de waarde van het (kunstmatig opgewaardeerde) onderpand. Ook de betaaldiscipline van het bedrijf verslechterd en crediteuren moeten langer op hun geld wachten. De divisiedirecteuren hebben inmiddels opdracht gekregen om herziene budgetplannen op te stellen. Op basis hiervan wordt gewerkt aan het bouwen van een verkoopklaar bedrijf, met minder mensen en minder vestigingen. Inmiddels zijn er ook externe adviseurs aanwezig om het bedrijf door te lichten.

Juni 2014 – Van Mossel haakt eerste keer af

Berkhof en zijn team hebben in mei en juni gestudeerd op de mogelijkheden en komen tot de conclusie dat een overname van Koops Furness onwenselijk is. Ze vinden het bedrijf simpelweg te duur. Met Pinksteren brengt Berkhof de aandeelhouders van Koops Furness hiervan op de hoogte. Einde verhaal lijkt het. Tegelijkertijd nemen de zorgen bij de directie toe. Normaal wordt het jaarverslag in april goedgekeurd door de accountant, maar nu ligt er in juni nog niets. Voor Jelle Korf is dan het doek al gevallen. Hij wordt door dga Aart de Koning en de aandeelhouders op non-actief gezet in verband met rommelen met de cijfers. Oud-cfo Nico Moolenaar wordt ingehuurd om puin te ruimen. En om de deal met Van Mossel rond te maken. Want eind juni krijgt Berkhof een telefoontje of hij toch weer wil komen praten. De eisen van de aandeelhouders zijn fors bijgesteld en al snel ligt er een letter of intent. In juli gaat het boekenonderzoek, de due dilligence, van start. Van Mossel heeft al snel de financiering rond. Maar hij heeft twijfels over de gepresenteerde cijfers. Niet heel veel later schrikken de banken ook wakker. Weliswaar liep het financieringsarrangement van Koops Furness pas af in januari 2015, de banken zien zich nu geconfronteerd met een bedrijf dat er veel minder goed voor staat dan gedacht.

Het nieuws slaat in als een bom.

Juli 2014 – iedereen doet een bijdrage

Nadat de banken van de schrik bekomen zijn, stellen ze direct harde eisen. De aandeelhouders moeten gelijk de overstand aanvullen, anders gaat de stekker eruit. Onduidelijk is hoeveel geld er gestort wordt, maar de twee grote aandeelhouders, TVM en PMK Holding Bunschoten (van Peter Koops), storten een fors bedrag (alhoewel er rond de storting van PMK veel twijfels zijn), vermoedelijk zo'n drie miljoen euro ieder. Hierdoor kunnen alle partijen verder werken aan een overname door Van Mossel. Op het hoofdkantoor in Zwolle is van een rustige zomer weinig te merken. Zoals gebruikelijk in dergelijke situaties is er continu crisisoverleg gaande. Maar alle partijen lijken eind juli nog overtuigd van het feit dat de deal rond gaat komen en willen meedenken over oplossingen. Alle divisiedirecteuren hebben inmiddels een plan ingeleverd – en hebben daarmee de fundering gelegd voor een nieuw bedrijf. Er is dan nog plek voor circa 650 van de 1.000 medewerkers en 25 van de 50 panden.

Augustus 2014 – plan B wordt ingezet

Los van de onderhandelingen tussen de partijen is het ABN Amro Lease, dat een groot deel van de personenauto's van Koops Furness Lease bezit, dat haar zekerheden veilig stelt. ABN stuurt zonder waarschuwing vooraf alle Koops-klanten een brief waarin het meldt dat de leasebetalingen voortaan direct aan de ABN moeten worden overgemaakt. Het leidt tot onrust bij de andere financiers, maar er breekt geen paniek uit. In de tussentijd wordt het Berkhof duidelijk dat Koops Furness niet meer te redden is. De verplichtingen van het bedrijf zijn te hoog, de geleden verliezen vele malen groter dan gedacht en het lijkt onmogelijk om – zelfs na uitvoering van de plannen – een gezonde operatie op te bouwen. De familie Koops, dat via Koops Vastgoed Holding een groot aantal van de panden verhuurt, wil (of kan) de huursommen niet fors verlagen. Voor alle betrokkenen wordt halverwege augustus duidelijk dat plan B – een faillissement en doorstart – de meest haalbare optie is. In het weekend van 16 augustus ziet Van Mossel definitief af van een aandelentransactie. De tekorten – inmiddels geschat op tientallen miljoenen euro's – en de lopende verplichtingen zorgen ervoor dat alleen een faillissement nog uitkomst biedt. Moolenaar is dan alweer uit beeld.

18/24 augustus 2014 – het eindspel mislukt

Vroeg op de ochtend van maandag 18 augustus stuurt De Koning een interne memo naar zijn divisiedirecteuren waarin staat dat het bedrijf surseance gaat aanvragen. De aanvraag is goed voorbereid: er staan duidelijke instructies in de brief. Op dinsdag zit Berkhof al bij de curatoren Alice van der Schee (Van Benthem en Keulen) en Rob Boers (Boers Advocaten). Alles is goed voorbereid en de curatoren zien in dat Van Mossel de enige haalbare kandidaat is voor een doorstart. Op woensdag ligt er al een voorlopige deal. Op donderdagavond horen alle divisiedirecteuren op het hoofdkantoor van Van Mossel in Waalwijk wat de plannen zijn. Ze horen ook dat Berkhof optimistisch is, maar een slag om de arm houdt.

Immers: alle dealercontracten zijn komen te vervallen en daardoor zijn de importeurs aan zet. Ook moet er nog een akkoord bereikt worden met financiers en verhuurders van de panden. Berkhof, die eerder dit jaar bij Pouw op kleine schaal hetzelfde kunstje vrij snel flikte, loopt nu tegen problemen aan. De grootste bleeder van het bedrijf, de truckdivisie, blijft een probleem. Fabrikant DAF (in handen van het Amerikaanse Paccar) en Berkhof komen er niet uit. Ook heeft Peter Koops de huur nog steeds niet verlaagd – iets wat de familie doet besluiten om hem af te zetten als directeur van de Vastgoed Holding (waarvan hij met PMK Holding Bunschoten 50,003 procent van de aandelen bezat). Ook rond de leaseportefeuille (die grotendeels off-balance was gefinancierd) blijft onduidelijkheid ontstaan. Tot op zaterdag wordt er door Berkhof en zijn team onderhandeld. Op zondagochtend hakt hij de knoop door: hij doet het niet. Hij krijgt de begroting niet rond. Het nieuws slaat in als een bom. Op een enkeling na hield iedereen rekening met een doorstart onder de vleugels van Van Mossel. Nu rest slechts onzekerheid.

Automotive sprak voor deze reconstructie met een groot aantal betrokkenen. Hoewel met de grootste zorg samengesteld, kunnen aan de inhoud van dit artikel geen rechten worden ontleend.